Streszczenie: Cel -Celem niniejszej pracy było przedstawienie relacji między klasycznymi i dolnostronnymi współczynnikami beta w kontekście przyjęcia procesu generującego dane. Metoda badania -Analizy teoretyczne stanowiły podstawę do określenia związku między współczynnikami beta w podejściu klasycznym i dolnostronnym. Badania empiryczne oparto na analizie regresji i korelacji szeregów czasowych miesięcznych stóp zwrotu subindeksów sektorowych GPW w Warszawie. Wynik -Wyniki badań empirycznych wskazują, że relacje klasycznych i dolnostronnych systematycznych miar ryzyka zależą od podstawowych parametrów rozkładu stóp zwrotu indeksu będącego aproksymantą portfela rynkowego. Wykazano istotne statystycznie korelacje między odchyleniem standardowym, asymetrią i kurtozą portfela rynkowego a miarami wyrażającymi zależność badanych współczynników beta. Oryginalność/Wartość -Przedstawione argumenty mogą być wskazówką przy wyborze systematycznych miar ryzyka i ocenie rzeczywistych współczynników beta. Wybór ten determinowany jest procesem generującym dane, co może wpływać na rozbieżności w wynikach testów modelu CAPM.
Słowa kluczowe: CAPM beta, bety dolnostronne, proces generujący dane
WprowadzenieZgodnie z założeniami modelu CAPM miarą ryzyka inwestycji jest wariancja, która traktuje jednakowo dodatnie i ujemne stopy zwrotu. Intuicyjnie jednak ryzyko inwestycji postrzegane jest jako odchylenia w dół od założonej stopy zwrotu (stopa wolna od ryzyka lub zero). Ponadto rozkłady stóp zwrotu zazwyczaj obciążone są niesymetrycznością i tzw. grubymi ogonami. Takie spojrzenie na ryzyko pozwala rozwijać koncepcję ryzyka dolnostronnego, którego głównymi miarami są m.in. semiwariancja czy dolnostronne współczynniki beta (downside beta), będące pochodną dolnych momentów cząstkowych (lower partial moments -lpm). Znaczenie asymetrii rozkładów stóp zwrotu w kontekście ryzyka inwestycji, przy użyciu lpm, rozwinęli Bawa i Lindenberg (1977) oraz Hogan i Warren (1974). Dolnostronne współczynniki beta są podstawową miarą ryzyka w tzw. modelu D-CAPM, który jest alternatywą dla klasycznego modelu wyceny CAPM. Relacje między dwoma modelami,