Role of Cognitive Factors and Distortions in Adolescent Suicides

Abstract

ÖZETÖzkıyım davranışı, ergen ölüm nedenleri arasında ilk sıralarda yer alan, önem-li bir klinik sorundur. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre 15-44 yaş arası nüfusta üçüncü en sık ölüm nedeni özkıyımdır. Ülkemizde 15-24 yaş grubunun ölüm nedenleri arasında ikinci sıradadır. Özkıyımı öngörmede psikiyatrik bozukluk, önceden özkıyım girişimi varlığı, sosyal, kültürel ve ailesel özellikler bilinen risk etmenleridir. Ancak ergenin bilişsel gelişim düzeyi ve bilişsel şemaları da en az diğer etmenler kadar önemlidir. Ergenlerde özkıyım davranı-şına neden olan bilişsel etmenlerin anlaşılması, önleme ve tedavi için ciddi öneme sahiptir. Ergen özkıyımlarında rol oynayan bilişsel etmenler ve çarpıt-malar arasında; umutsuzluk, sorun çözme, bilişsel katılık, ya hep ya hiç biçi-minde düşünme, mükemmeliyetçilik, kişisel algılama, felaketleştirme ve zaman perspektifi sayılabilir. Bu yazıda ergenlerde özkıyım davranışı ve ilişkili bilişsel etmenler kısaca gözden geçirilmiştir. Anahtar Sözcükler: Ergen, özkıyım, bilişsel çarpıtmalar. ABSTRACTSuicide is one of the leading causes of adolescent death and is an important clinical problem. According to World Health Organization, it is the third most common cause of death for 15-44 age group worldwide and is the second most common cause of death for 15-24 age group in Turkey. The presence of a psychiatric disorder and previous suicidal acts, social, cultural and family related factors are well known predictors of suicide. However, cognitive developmental level and schemes are as important as the other factors. For prevention and treatment, it is essential to understand cognitive factors that lead adolescents to suicide. Cognitive factors and distortions that might have a role in adolescent suicides are hopelessness, problem solving deficits, cognitive rigidity, dichotomous thinking, perfectionism, personaliz-©2013, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar eISSN:1309-0674 pISSN:1309-0658

The Effect of Egocentrism Thinking Structure on Risky Behaviors in Adolescents

“…Alberts, Elkind ve Ginsberg (2007) tarafından yapılan araştırma bulgularına göre ergenlerde benmerkezci düşünce eğilimi risk alma potansiyelini arttıran önemli bir değişken olarak tespit edilmiştir. Çeşitli araştırmacılar (Arnett, 1990;Arnett, 1992;Bright, McKillop & Ryder 2008;Elkind & Bowen, 1979;Frankenberger, 2004;Greene, Krcmar, Walters, Rubin & Hale, 2000;Güney-Karaman, 2013;Landicho, Cabanig, Cortes & Villamor, 2014;Lavery, Siegel, Cousins & Rubovits, 1993;Lin, 2016;Öncü & Sakarya, 2013;Yılmaz-Irmak, Kızıltepe, Gümüşten & Çengelci-Özkes, 2018) tarafından gerçekleştirilen araştırma sonuçlarında da ergenlerde benmerkezci düşünce yapısı ile riskli davranışlar arasında anlamlı bir ilişki olduğuna yönelik çeşitli bulguların elde edildiği görülmektedir.…”