Soğuk İklim Bölgeleri İçin Yeni Bir Açık-Yeşil Alan Anlayışı; Yıl Boyu Peyzaj/Peyzaj 12

Abstract

Artan kentleşme hareketlerine bağlı olarak kentlerde açık-yeşil alanlarınn önemi işlevsel, ekolojik, estetik, ekonomik, sosyo-kültürel açıdan giderek artmaktadır. Son zamanlarda ortaya çıkan millet bahçesi uygulamaları kentsel açık-yeşil alanların artırılması açısından oldukça yararlı görülmektedir.Bununla beraber kentlerin doğal ve kültürel kaynak değerleri ile barışık ve bütün yıl boyu kullanıma açık, özgün kentsel tasarımlara ihtiyaç vardır.Erzurum kenti özellikle yüksek rakımla beraber ortaya çıkan extrem ikli şartları nedeni ile diğer kentlerimizden ayrıcalık göstermektedir. Bundan dolayı dış mekanlarda gerek yapısal gerekse bitkisel tasarım ve uygulamalarda klasik anlayışın dışında yeni yaklaşımlara ihtiyaç duyulmaktadır.Kentte mevcut açık-yeşil alanların esnek ve dönüştürülebilir olarak bütün yıl boyu kullanımına yönelik uygulamalar yeterli değildir. Bu nedenle Erzurum gibi extrem iklim şartlarına sahip kentlerimizde kolay erişilebilen, ucuz, yıl boyu kullanılbilen, konforlu, güvenli, aktif ve pasif rekreasyon fırsatlar sunan kamusal dış mekanlar yeni bir anlayışla ele alınmlıdır. Bu çalışmada dünyadaki az sayıda örnekleri bulunan dönüştürülebilen kapalı peyzaj alanları değerlendirilerek, bölgemize ve ülkemize bir model oluşturması hedeflenen Erzurum için yeni bir konsept olarak ilk kez kapalı peyzaj kavramı üzerinde durulmuştur. Çalışma sonucunda bu amaca yönelik mimari bir model oluşturulmuştur. Kentte marka değeri kazandıracak ve kent insanına tüm yıl boyunca rekreasyonel fırsatlar sunması hedeflenen komplekste açık-yeşil alanlar, buz müzesi, mini arberatum (bitki müzesi), yöresel el sanatları müzesi, gastronomi vb. ünitelerle desteklenecektir. Peyzaj 12 kavramı olarak ilk kez tanımlanan kompleks ile açık-yeşil alanların yıl boyu kullanılması hedeflenmektedir. Ülkemizdeki kapalı peyzaj uygulamasının ilk örneğini oluşturacak bu özgün yapı, sadece kent halkının rekreasyonel taleplerini karşılamakla kalmayıp, aynı zamanda kentin turizminin de çeşitlendirilmesine katkı sağlayacaktır.