Sosyal Dışlanma Olgusu Üzerine Genel Bir İnceleme

Abstract

Sosyal bir tür olan insan, gruplar içerisine doğmakta ve belli grupların üyesi olarak yaşamını sürdürmektedir. Bu nedenle sosyal ilişkilere kabul edilmek ve gruplarda yer almak, tüm kültürlerde gözlemlenen temel bir motivasyon ve ihtiyaçtır (Baumeister ve Leary, 1995). Öte yandan, diğerleri tarafından kabul görmemek ve ait olma ihtiyacının karşılanmaması sosyal yaşamda sıklıkla karşımıza çıkan bir durumdur. Görmezden gelinme, yok sayılma, reddedilme kavramlarını içinde barındıran "sosyal dışlanma" bireylerin üzerinde bir dizi davranışsal, duygusal, bilişsel ve fizyolojik etkiye yol açmaktadır. Bu çalışmada, dışlanma olgusunu sosyal psikolojik açıdan ele alan araştırmalardan yola çıkılarak konuya dair kapsamlı bir inceleme sunmak amaçlanmıştır. Alandaki öncü çalışmalara ek olarak güncel literatür de göz önünde bulundurulmuş ve öncelikle dışlanma olgusu kavramsal ve tarihsel olarak ele alınmış, ardından deneysel çalışmalarda katılımcılara dışlanma deneyimi yaşatmak için kullanılan belli başlı yöntemlerden bahsedilmiş ve sosyal dışlanmanın bireyler üzerinde yarattığı etkiler ele alınmıştır. Son olarak dışlanma olgusunu açıklamaya çalışan teorik yaklaşımlardan söz edilmiştir.

ALGILANAN SOSYAL DESTEK ve GENEL AİDİYET DÜZEYİNİN SOSYAL MEDYA BAĞIMLILIĞI ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ EXAMINING THE EFFECT OF PERCEIVED SOCIAL SUPPORT AND GENERAL BELONGING LEVEL ON SOCIAL MEDIA ADDICTION

“…Sosyal kabul bireyin varlığının, kimliğinin ve davranışlarının grup tarafından onaylanması, saygı gösterilmesi şeklinde ifade edilebilir. Sosyal dışlanma ise görmezden gelinme, yok sayılma şeklinde pasif olabileceği gibi sözel ya da davranışsal olarak reddetme şeklinde aktif süreçleri de içerebilmektedir (Baumeister & Leary, 1995;Solak & Teközel, 2019). Sosyal dışlanma, dışlanan kişide güçsüzlük hissi, yeteneklerini sorgulama, kendini suçlama ve küçümseme gibi psikolojik sonuçlara yol açabileceği gibi (Yıldırımalp, 2014) ; siyasal ve ekonomik faaliyetlerden dışlanma gibi sosyal sonuçlara da yol açabilmektedir (Adaman & Keyder, 2006).…”

Untitled

“…Sosyal kabul bireyin varlığının, kimliğinin ve davranışlarının grup tarafından onaylanması, saygı gösterilmesi şeklinde ifade edilebilir. Sosyal dışlanma ise görmezden gelinme, yok sayılma şeklinde pasif olabileceği gibi sözel ya da davranışsal olarak reddetme şeklinde aktif süreçleri de içerebilmektedir (Baumeister & Leary, 1995;Solak & Teközel, 2019). Sosyal dışlanma, dışlanan kişide güçsüzlük hissi, yeteneklerini sorgulama, kendini suçlama ve küçümseme gibi psikolojik sonuçlara yol açabileceği gibi (Yıldırımalp, 2014) ; siyasal ve ekonomik faaliyetlerden dışlanma gibi sosyal sonuçlara da yol açabilmektedir (Adaman & Keyder, 2006).…”