Sosyal Kimlik Kuramı Bağlamında Bireylerin Kimlik Tanımlamaları: Kocaeli Kafkas Kültür Derneği Örneklemi

Abstract

Bu çalışma, son yıllarda artan kimlik ve etnisite tartışmalarına, yüzyıldan fazla zaman önce Türkiye topraklarına gelen Çerkes kimliği ışığında bir değerlendirme sunmak amacıyla hayata geçirilmiştir. Çerkesler 1800'lü yıllardan bu yana Türkiye'de varlık gösteren etnik guruplardan birini meydana getirmektedirler. Literatürdeki çeşitli kaynaklarda Çerkeslere, "Türkiye'deki mevcut kültüre en fazla uyum sağlayabilmiş etnik grup" olarak yer verilmiştir. Bu veri Çerkeslerin sosyal kimlik anlayışlarını ve kimlik tanımlamalarındaki dönüşümü inceleme gerekliliğini doğurmuş, bu çalışmada da bu inceleme, Sosyal Kimlik Kuramı bağlamında gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın alan araştırması kısmında, etkin şekilde Kocaeli Kafkas Kültür Derneği'nde varlık gösteren bireylerin, kimlik ve aidiyet tanımlamaları sorgulanarak, Sosyal Kimlik Kuramı bağlamında değerlendirilmiştir. Çalışmanın neticesinde; bir kültürü ayakta tutan ve devamını sağlayan dil gibi en temel unsurlardan birini günümüze sağlıklı bir biçimde taşıyamamış olmasına rağmen, hâlâ etkili şekilde ayakta duran ve diğer kültür unsurlarını ve pratiklerini sürekli kılmayı başarmış olan Çerkes toplumunun, bu başarıyı nasıl elde ettiğine dair verilere ulaşılmış ve bu veriler sosyal kimlik kuramı bağlamında değerlendirilmiştir.

Diasporada Kafkas Kimliği ve Aidiyet Hissi Üzerine Bir Derleme Çalışması

“…Türkiye'de farklı Kafkas etnik grupları Çerkes ismi altında toplanmıştır. Ancak Çerkesler kendi aralarında etnik köklerini ve bağlı oldukları soyu belirtmek amacıyla bu ayrımları belirtmektedirler (Dadak, 2018). Meşe (1991) tarafından gerçekleştirilen ve sosyo-kültürel gruplarda kültürel kimlik olgusunun incelediğinde bir çalışmada üç farklı Çerkes köyünden 18-50 yaş aralığında toplam 100 katılımcı ile çalışılmış olup Zavalloni'nin Sosyal Kimlik Envanteri'nden hareketle geliştirilen üç aşamalı bir envanter veri toplama aracı olarak kullanılmıştır.…”