Stanisław Brzozowski o przyrodzie

Sobieraj, Tomasz

doi:10.18318/td.2021.4.7

Cited by 1 publication

(1 citation statement)

References 0 publications

Supporting

Mentioning

Contrasting

Unclassified

Order By: Relevance

“…W pogoni za tymi ostatnimi Brzozowski przenosił punkt ciężkości z określonej idei na kolejną, by tę z kolei zastąpić jeszcze inną. Przeszedł ewolucję od romantycznego indywidualizmu, idealizmu filozoficznego, racjonalistycznego patriotyzmu poprzez socjalizm marksistowski do katolicyzmu (Suchodolski 1933;Fik 1961: 398-399;Walicki 2011;Sobieraj 2016). Niezależnie od zmian i przewartościowań o charakterze światopoglądowym Brzozowski nigdy nie przestał wierzyć w dokonujący się postęp społeczny, którego kryterium sytuował w indywidualnej duszy każdej jednostki ludzkiej (Brzozowski 1924: 58).…”

Section: Abstraktunclassified

Stanisław Brzozowski i Fiodor Dostojewski. O fascynacji polskiego filozofa twórcą rosyjskim

Koprowski

2023

SRG

View full text Add to dashboard Cite

Polski filozof, krytyk literacki, publicysta, pisarz i poeta Stanisław Brzozowski (1878– 1911) przejawiał duże zainteresowanie, przechodzące w fascynację, osobą rosyjskiego pisarza, myśliciela Fiodora Dostojewskiego (1821–1881) oraz jego twórczością. W artykule postawiono tezę, iż autor Zbrodni i kary utwierdził polskiego filozofa w przekonaniu o mocy oddziaływania kulturowego, o konieczności czynnego uczestnictwa w realiach teraźniejszości. Model społeczno-kulturowy artystycznie wykreowany przez Dostojewskiego i nasycony aktywizmem, Brzozowski uznał za kompatybilny wobec wyznawanej przez siebie koncepcji życia i myślenia. W sprzężeniu żywiołowości i umysłowości, duszy kulturalnej i jej form, charakterystycznym dla myśli autora Legendy Młodej Polski, idee Dostojewskiego zajmowały ważne miejsce. W opinii Brzozowskiego w sposób plastyczny przekładały się na historie życia konkretnych osób – bohaterów utworów Rosjanina, m.in. urzędnika, oficera, literata, popa czy rewolucjonisty. Wszyscy oni, niezależnie od dzielących ich różnic, chcieli przede wszystkim żyć i swoimi działaniami, silnym pragnieniem owo istnienie konstytuowali. Czynili to bezwiednie, zmagając się z przeciwnościami losu, niekiedy buntując się przeciwko nim, ale trwając, pracując, działając. Przedstawiona przez Dostojewskiego „rosyjska dusza”, niewyidealizowana, posiadająca zarówno ciemne, jak i jasne „strony”, jawi się – według Brzozowskiego – jako swego rodzaju zwierciadło, w którym mogą się przeglądać Polacy, by wyjść z cechującego ich marazmu i rozpocząć twórczą, aktywną egzystencję. W artykule przybliżono kilka uwag i refleksji Brzozowskiego na temat autora Biesów i jego spojrzenia na człowieka w ogóle, a Rosjanina zakorzenionego w kulturze rosyjskiej w szczególności. Analiza wybranych dzieł polskiego filozofa, zwłaszcza zaś Legendy Młodej Polski, Głosów wśród nocy, Płomieni, Idei, potwierdziła prawdziwość postawionej tezy.

show abstract

Section: Abstraktunclassified

Stanisław Brzozowski i Fiodor Dostojewski. O fascynacji polskiego filozofa twórcą rosyjskim

Koprowski

2023

SRG

View full text Add to dashboard Cite

show abstract

Stanisław Brzozowski o przyrodzie

Cited by 1 publication

References 0 publications

Stanisław Brzozowski i Fiodor Dostojewski. O fascynacji polskiego filozofa twórcą rosyjskim

Stanisław Brzozowski i Fiodor Dostojewski. O fascynacji polskiego filozofa twórcą rosyjskim

Contact Info

Product

Resources

About