Artykuł jest poświęcony analizie hybrydowej instalacji słonecznej. Publikacja dotyczy zarówno wytwarzania energii elektrycznej, jak i ciepła z energii promieniowania słonecznego. Największym problemem związanym z wytwarzaniem energii elektrycznej z energii słonecznej jest stosunkowo niska sprawność obecnie dostęp-nych ogniw fotowoltaicznych. Większość absorbowanej energii słonecznej jest konwertowana na ciepło, które jest tracone do otoczenia. Ciepło podwyższa temperaturę ogniw fotowoltaicznych. Ogniwa fotowoltaiczne mają tę własność, że im wyższa jest ich temperatura tym niższą osiągają sprawność. Aby rozwiązać ten problem odbiera się ciepło od ogniw fotowoltaicznych -takie rozwiązanie stosuje się w kolektorach hybrydowych PVT (ang. photovoltaic thermal). W artykule opisany został model promieniowania słonecznego oraz model rozważanej instalacji. Jako wejściowe dane pogodowe wykorzystano temperaturę powietrza zewnętrznego, promieniowanie całkowite i jego składowe. Natężenie promieniowania półsferycznego padającego na płaszczyznę odbiornika o danej orientacji i pochyleniu było wyznaczane za pomocą modelu izotropowego promieniowania słonecznego dyfuzyjnego (model Liu-Jordana). Do zamodelowania kolektora hybrydowego PVT wykorzystano zmodyfikowany model Hottela-Whilliera-Blissa. Z przeprowadzonej analizy wynika, że instalacja PVT o mocy elektrycznej 2 kWp może wytworzyć 1714 kWh energii elektrycznej przez rok oraz 2359 kWh ciepła przez rok. Zaprezentowane w artykule wyniki dowodzą, że układy hybrydowe PVT mogą być efektywnie stosowane w warunkach krajowych, jednak okres zwrotu nakładów inwestycyjnych jest dość długi (około 16 lat).Słowa kluczowe: odnawialne źródła energii, energia słoneczna, fotowoltaika, instalacje hybrydowe
WprowadzenieModuły fotowoltaiczne są szeroko rozpowszechnione i dostępne na rynku. W zależności od rodzaju osiągają sprawności konwersji energii promieniowani słonecznego na energię elektryczną od 5 do 20% (w warunkach standardowych) [1]. Obecnie dostępne na rynku moduły fotowoltaiczne to głównie modu-1 Jarosław Bigorajski, Politechnika Warszawska, Instytut Techniki Cieplnej, Zakład Chłodnictwa i Energetyki Budynku, ul. Nowowiejska 21/25,