The Folk Poets of Erzurum Review of Baglama Learning Processes and Baglama Voice Formats

Abstract

ÖZBu araştırma âşıklık geleneğini sürdüren Erzurum halk ozanlarının bağlama öğrenme süreçlerini ve bağlama seslendirme biçimlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Erzurum âşıklık geleneğini günümüzde sürdüren ve Erzurum'da yaşayan halk ozanları oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak, çalışma grubunun demografik bilgilerine ilişkin "kişisel bilgi formu" ve "Âşıkların bağlama öğrenme ve bağlamayı seslendirme biçimleri"ni ortaya çıkarmak amacıyla hazırlanan görüşme formu kullanılmıştır. Araştırma verileri betimsel analiz tekniği ile çözümlenmiştir. Âşıklardan elde edilen veriler "Âşıklığı Öğrenme Süreci", "Âşıklıkta Kendini Geliştirme Süreci", "Âşıkların Bağlama Seslendirme Biçimleri" ve "Âşıklık Sürecinde Yaşanan Zorluklar" olmak üzere dört temada ele alınarak incelenmiştir. Araştırma sonucunda âşıkların; bağlamayı diğer âşıkları ve sanatçıları izleme-dinleme yoluyla ve ustasının gösterip yaptırması yoluyla öğrendikleri, bağlama çalmayı geliştirmeye yönelik istekliliklerinin olduğu, bunu gerçekleştirmek için sürekli tekrar yaptıkları, iyi çalanları dinledikleri, mızrap ve süslemeye yönelik çalışmalar yaptıkları belirlenmiştir. Âşıklar bağlamada akort olarak genellikle bozuk düzen ve bağlama düzeni akortlarını kullandıklarını buna gerekçe olarak ise parmak, kol ve beden rahatlığı, bağlamada istenilen sesi elde etme ve alışkanlık gibi görüşler belirttikleri görülmüştür. Âşıkların genel olarak âşıklık sürecinde zorluk yaşadıklarını bildirdikleri ve bu zorlukların teknik, mesleki ve motivasyonel zorluklar olduğu sonucuna ulaşılmıştır.