Bu çalışmanın amacı Türk Dili ve Edebiyatı dersinin kültürel işlevi üzerine öğretmen ve öğrencilerin görüşlerinin alınması ve dersin kültürel örüntüsünün betimlenmesine katkı sağlanmasıdır. Durum çalışması deseninde oluşturulan çalışmanın örneklemini Kocaeli ili merkezinde bulunan amaçlı örnekleme yöntemi ile belirlenen üç Anadolu, iki meslek ve bir özel lisede çalışan ve görüşmeye gönüllü katılan 6 Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni ile üç farklı lisedeki (Anadolu, meslek, özel lise) 30 gönüllü öğrenci oluşturmaktadır. Hazırlanan görüşme formunda sorular öğretmenlere sözlü görüşme yolu ile sorulmuş ve cevaplar kaydedilmiştir. Sınıf ortamında uygulanan görüşme formları yoluyla da öğrencilerden veriler elde edilmiştir. Toplanan veriler tümevarımsal kodlama tekniği ile analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucuna göre Türk Dili ve Edebiyatı dersinde öğretmen ve öğrenciler, millî/ulusal, tarihi, dini ve ahlaki değerleri, ulusal kültürel miras ve sembollerini tanıdıklarını, öğrettiklerini/ öğrendiklerini ancak evrensel değerleri ve uluslararası kültürel mirası daha az tanıdıklarını, dersin yerel kültürel mirası hiç tanıtmadığını ve kültürel çeşitliliği barındırmadığı görüşündedirler. Ayrıca, kültürel örüntü bağlamında, en son öğretim programının daha önceki öğretim programlarından farklı olmadığı, değerler ve yetkinlikler başlıklarıyla niceliksel olarak, değer bağlamlı bir program olduğu görülmüştür. Dersin, kültürün eğitimsel işlevlerinden olan ırk/ulus kavramını güçlendirme işlevinde başarılı olduğu belirlenmiştir. Araştırmanın bir diğer önemli sonucu ise dersin kültürel bilinci sadece millî ve manevi değerler üzerinden kabul etmesinin, kültürü geçmişe yönelik tanımlanma eğiliminde, geleneksel değerler odaklı, kültürün ve eğitimin tutucu işlevi bağlamlı olduğunun işaretleri olarak yorumlanmasıdır. Dersin öğretim programının ve ders kitaplarının; veli, öğrenci ve diğer paydaşların da görüşleri alınarak daha demokratik bir örüntüye kavuşturulması, 21.yüzyıldaki gelişme ve değişmelerin kültürel bağlamına hazırlıklı olması ve netleşmesi önerilmektedir.