Türki̇ye De Doğurganlikta Meydana Gelen Deği̇şi̇mler (1980-2013)

Abstract

ÖzTürkiye'de doğurganlık hızı 1960'lardan beri düşmektedir. Bununla birlikte doğurganlıktaki düşme hızı 1980'lerde yavaşlamıştır. 1980-2013 yılları arasında doğurganlık hızı düşme eğilimi devam etmektedir. Doğurganlık illere ve bölgelere göre farklılaşmaktadır. Doğurganlık oranlarının illere ve bölgelere göre farklılaşmasında sosyal ekonomik ve kültürel dinamikler etkilidir. Ekonomik ve sosyal açıdan az gelişmiş Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerinde doğurganlık yüksektir. Bu bölgelerdeki illerde doğurganlığın yüksek olmasında ilk evlenme yaşı ve erkek çocuk isteğinin oldukça fazla olması gibi nedenler de etkilidir. Sosyal ve ekonomik açıdan gelişmiş, sanayileşmenin ve eğitim seviyesinin yüksek olduğu Marmara ve Ege bölgelerinde doğurganlık düşüktür. Bu bölgelerde ilk evlenme yaşının yüksek olması, işgücüne katılım, kentleşme, göçler, kadının aile içindeki statüsün iyileşmesi gibi faktörler doğurganlığın düşük olmasında etkilidir. Doğurganlıkta gelir düzeyi, sanayileşme, kentleşme, iç göç, iş gücüne katılma işsizlik, eğitim ve nüfus politikaları gibi faktörler etkilidir. Genel olarak Türkiye'de doğurganlık oranları düşmektedir. Ancak Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki yüksek doğurganlık oranları nedeniyle yüksektir.Bu çalışmada Türkiye'de doğurganlıkta iller ve bölgeler arasında meydana gelen değişimler ve bunları etkileyen sosyal, ekonomik ve kültürel faktörler incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Türkiye, Doğurganlık, Toplam Doğurganlık Hızı, Kaba Doğum Hızı, Değişim. AbstractThe fertility rate in Turkey has been falling since the 1960s. What's more, the rate of fall in fertility slowed down in the 1980s. The tendency of fertility decline continues between 1980 and 2013. Fertility varies by provinces and regions. Social economic and cultural dynamics play a role in such variety. For example, fertility rate is high in the South-eastern and Eastern Anatolia Regions, which are underdeveloped economically and socially. The high fertility rate in these regions is also influenced by such factors as early age of first marriage and intense desire for having boys. On the other hand, fertility is low in Marmara and Aegean Regions, where social and economic development but also industrialization and education levels are high. In the latter case, influential factors could be listed as higher age of first marriage, participation in workforce, urbanization, migrations, and improvement of women's status within family. Besides; income level in fertility, industrialization, urbanization, internal migration, participation in workforce, unemployment, education and population policies account for the case. In general, fertility rates have a decreasing tendency in Turkey. Yet, the rates are high in Eastern and South-eastern Anatolia regions due to high fertility.In this study, the changes that occur in fertility among provinces and regions in Turkey social as well as social, economic and cultural factors affecting them were examined.Keywords: Turkey, Fertility, Total Fertility Rate, Crude Birth Rate, Change. GİRİŞ19. Yüzyılın ik...

Can childbearing and marriage of underage girls be prevented? A study of population data in Turkey

“…This decline is generally attributed to increasing modernisation and increased access to education for women and girls (Başkaya & Özkılıç, 2017; Joyce et al, 2019; Özgür, 2004; Roser, 2017; TFSASA, 2018; World Bank, 2021a). Similarly, our analysis suggests that the primary reason for this declining underage childbirth and marriage in Turkey is the increase in secondary education for girls.…”

SOCIOECONOMIC ASPECT OF REGIONAL DIFFERENCES IN DECLINING FERTILITY BEHAVIOR IN TURKEY / Türkiye'de Doğurganlık Davranışının Azalmasında Bölgesel Farklılıkların Sosyoekonomik Boyutu

“…There is a positive relationship between the delayed fertility of educated young women and bad economic conditions. Başkaya and Özkılıç (2017) investigated the socioeconomic and cultural reasons of the difference in fertility rates at the provincial and regional level in Turkey by interpreting TUIK data. According to the results of the study, the fertility rate is high in the Eastern and Southeastern Anatolia regions due to the socioeconomic development level, the low age at first marriage and the high desire for male children.…”

Spatial Distribution and Modelling of the Total Fertility Rate in Turkey Using Spatial Data Analysis Techniques

“…Türkiye'nin doğurganlık geçişi ve doğurganlığın bölgesel farklılıklarının görünümü, daha önce geleneksel çalışmalarda ele alınmıştır (Akça ve Ela, 2012;Başkaya ve Özkılıç, 2017;Eryurt, 2005;Özgür, 2004;Yakar, 2012;Yüceşahin ve Özgür, 2008). Ancak mekânsal veri analizi kullanılmak suretiyle gerçekleştirilen tek çalışma, Işık ve Pınarcıoğlu'na (2006) aittir.…”