ÖzTürkiye'de doğurganlık hızı 1960'lardan beri düşmektedir. Bununla birlikte doğurganlıktaki düşme hızı 1980'lerde yavaşlamıştır. 1980-2013 yılları arasında doğurganlık hızı düşme eğilimi devam etmektedir. Doğurganlık illere ve bölgelere göre farklılaşmaktadır. Doğurganlık oranlarının illere ve bölgelere göre farklılaşmasında sosyal ekonomik ve kültürel dinamikler etkilidir. Ekonomik ve sosyal açıdan az gelişmiş Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerinde doğurganlık yüksektir. Bu bölgelerdeki illerde doğurganlığın yüksek olmasında ilk evlenme yaşı ve erkek çocuk isteğinin oldukça fazla olması gibi nedenler de etkilidir. Sosyal ve ekonomik açıdan gelişmiş, sanayileşmenin ve eğitim seviyesinin yüksek olduğu Marmara ve Ege bölgelerinde doğurganlık düşüktür. Bu bölgelerde ilk evlenme yaşının yüksek olması, işgücüne katılım, kentleşme, göçler, kadının aile içindeki statüsün iyileşmesi gibi faktörler doğurganlığın düşük olmasında etkilidir. Doğurganlıkta gelir düzeyi, sanayileşme, kentleşme, iç göç, iş gücüne katılma işsizlik, eğitim ve nüfus politikaları gibi faktörler etkilidir. Genel olarak Türkiye'de doğurganlık oranları düşmektedir. Ancak Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki yüksek doğurganlık oranları nedeniyle yüksektir.Bu çalışmada Türkiye'de doğurganlıkta iller ve bölgeler arasında meydana gelen değişimler ve bunları etkileyen sosyal, ekonomik ve kültürel faktörler incelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Türkiye, Doğurganlık, Toplam Doğurganlık Hızı, Kaba Doğum Hızı, Değişim. AbstractThe fertility rate in Turkey has been falling since the 1960s. What's more, the rate of fall in fertility slowed down in the 1980s. The tendency of fertility decline continues between 1980 and 2013. Fertility varies by provinces and regions. Social economic and cultural dynamics play a role in such variety. For example, fertility rate is high in the South-eastern and Eastern Anatolia Regions, which are underdeveloped economically and socially. The high fertility rate in these regions is also influenced by such factors as early age of first marriage and intense desire for having boys. On the other hand, fertility is low in Marmara and Aegean Regions, where social and economic development but also industrialization and education levels are high. In the latter case, influential factors could be listed as higher age of first marriage, participation in workforce, urbanization, migrations, and improvement of women's status within family. Besides; income level in fertility, industrialization, urbanization, internal migration, participation in workforce, unemployment, education and population policies account for the case. In general, fertility rates have a decreasing tendency in Turkey. Yet, the rates are high in Eastern and South-eastern Anatolia regions due to high fertility.In this study, the changes that occur in fertility among provinces and regions in Turkey social as well as social, economic and cultural factors affecting them were examined.Keywords: Turkey, Fertility, Total Fertility Rate, Crude Birth Rate, Change. GİRİŞ19. Yüzyılın ik...

ÖZET

ÖzBarajlar; insanlığın su kullanmaya başladığından beri içme-kullanma suyu temini, sulama, balıkçılık, sel kontrolü, nehir ulaşımı gibi çeşitli amaçlar için kullanılmakla birlikte modern toplumlarında özellikle enerji üretimi ve rekreasyon amacıyla akarsular üzerine inşa edilen, engelleyici (bent ya da set) bir yapının oluşturduğu havzada suyun biriktiği, sosyo-ekonomik, güvenlik ve stratejik amaçlı yapay göllerdir.HES Baraj projeleri, doğal çevreye ve insan yaşamına olan önemli olumlu veya olumsuz etkileri nedeniyle geçmişten günümüze daima ulusal ve uluslararası toplumların ilgi odağı olmuşlardır. Araştırmamıza konu olan Ilısu Barajı Projesi de Türkiye'nin yıllardır gündeminde olan bir konudur. Bu projenin uygulanmasının; çok sayıda medeniyete ve kültüre ev sahipliği yapmış, içerisinde birçok tarihi ve kültürel eseri barındıran Hasankeyf yerleşmesi gibi Dicle vadisindeki birçok yerleşmenin sular altında kalmasına, tarihi ve kültürel yapılarla birlikte yok olmasına, çevresel etkilere, kitlesel göç hareketlerine ve bu göçlerle birlikte ortaya çıkacak sosyoekonomik etkilere sebep olacağı aşikardır.Ilısu Barajı'nın doğal ve kültürel çevre olarak Hasankeyf yerleşmesine ve kültürel yapılara etkileri, sosyo-ekonomik bakımdan Hasankeyf halkına olası etkilerinin Hasankeyf halkının bakış açısıyla sorgulanmak istendiği bu çalışmada, Hasankeyf halkından 212 kişiye Ilısu Barajı'nın Hasankeyf yerleşmesine olası olumlu ya da olumsuz çevresel ve sosyo-ekonomik etkilerinin neler olabileceği ya da oluşmaya başlayan yansımalarının neler olduğu ile ilgili anket soruları yöneltilmiş ve mülakat yapılmıştır. Alınan cevaplar değerlendirilerek yorumlamalar yapılmıştır. Tarihi ve kültürel mirasımız olan Hasankeyf'in sular altında bırakılmadan varlığının devam ettirilmesi adına, mevcut Ilısu Barajı Projesi'nden birçok yönden daha avantajlı olarak planlanan ve OTDÜ İnşaat Mühendisliği'nde yapılan Alternatif Beşli Sistem Ilısu Barajı Projesi'nin avantajlarına da dikkat çekilmiştir.Anahtar Kelimeler: Ilısu Barajı, Hidroelektrik, Hasankeyf, Çevresel ve Sosyo-Ekonomik Etkiler, Halkın Bakış Açısı. AbstractDams; are used for various purposes as drinking water supply, irrigation, fisheries, flood control, river trasport since the start of using water by humanity, they are artificial lakes made for socio-economic, securtiy and strategical purposes especially built on rivers for energy production and recreation, with accumulation of water in the basin formed by a inhibitor (dike and sets) structure in modern society.HPS dam projects, due to the significant positive or negative effects to the natural environment and human life have always became focal point of the national and international society past and today. Ilısu dam project which is the subject of our research is also an issue for many years in Turkey's agenda. Implementation of this project will lead to flooding of the hasankeyf, has made home to numerous civilizations and cultures, and home to many historical and cultural monuments, also several settlements in the Tigris valley will be f...

No abstract

ÖzTürkiye; evlilikler açısından kısa sürede çok hızlı değişimlerin yaşandığı bir ülkedir. Türkiye nüfusunu arttıran bir ülke olmasına rağmen yapılan evlilikler sayısal anlamda düşüş içerisindedir. Bölgeler arasındaki farklılıkları oluşturan bireylerin eğitim düzeyi, ekonomik faaliyetleri, kültürel özellikleri, kadının iş hayatına atılması gibi değişkenler evlilikler üzerinde büyük bir etki yaratmaktadır. Türkiye'deki boşanma oranları son yıllarda hızlı bir şekilde artmaktadır. Boşanmaların artarak devam edeceği de tahmin edilmektedir. Eğitimin boşanmalar üzerindeki etkisi en fazla kadınlar üzerinde görülmektedir. Kadınların eğitim durumu arttıkça boşanma oranları da artmaktadır. Evlenme ve boşanmalar, toplumdaki değişimleri ve tüm toplumsal süreçleri anlamak için önemli ipuçlarını barındırmaktadır.Bu çalışma 2001 ve 2015 yılları arasında yapılan evliliklerin ve boşanmaların iller düzeyindeki zamansal değişimini ortaya koymaktadır.Anahtar Kelimeler: Türkiye, İller, Evlenme Oranı, Boşanma Oranı, Zamansal Değişim. AbstractTurkey has experienced rapid changes in marriages in a short period. Although Turkey has an increasing population, there is a decline in the number of marriages. As variables making up differences among different geographical regions; educational levels, economic activities, cultural backgrounds of individuals, and engagement of women in business can be said to have a huge impact on marriage. Divorce rate in Turkey has been increasing rapidly in recent years. It is also estimated that it will continue to increase. Education is seen to have the largest impact on divorce among women. As education status of women increases, divorce rates increase. As important life events, marriage and divorce imply important clues for understanding the changes in the society and all social facts.This study reveals the temporal change in marriages and divorces between 2001 and 2015 at provincial level.