Türkiye’de Faiz, Enflasyon ve Kur Şoklarının Bulaşıcılığının ARMA-EGARCH Yöntemiyle Analizi

Abstract

Kurumsal ya da bireysel yatırım kararlarının belirlenmesi açısından, ekonomik faaliyetlerin planlanması ve politikalarının belirlenmesi, özellikle faiz, enflasyon ve kur göstergelerinin gelişiminin takip ve tahmin edilmesi ve bunlarda meydana gelen şokların ortaya çıkaracağı sonuçların öngörülmesi önemlidir. Çalışmada, finansta bulaşıcılık etkisi analizi kapsamında, ARMA-EGARCH modellemesi kullanılarak, Türkiye'de; Mart 1999-Aralık 2018 dönemi, aylık verilerle, faiz (üç aylık mevduat faiz oranı ve gecelik faiz oranı), enflasyon (TÜFE) ve kur (TL/Dolar kuru ve reel efektif döviz kuru) değişkenlerinde meydana gelen şokların karşılıklı bulaşıcılığı bir başka deyişle faiz oranları, enflasyon ve döviz kuru değerlerindeki şokların birbirlerinin koşullu değişkenliği üzerinde yarattığı etkinin analiz edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, ayrıca piyasaya giren bilginin faiz oranları, enflasyon ve döviz kuru koşullu değişkenliği üzerindeki kalıcılık ve asimetriklik özellikleri de incelenmektedir. Elde edilen bulgular değişkenlerin birbirlerinin koşullu değişkenlikleri üzerinde istatistiksel olarak anlamlı etkilere yol açtığı, dolayısıyla birbirlerine bulaştıkları yönündedir.