Türki̇ye’de Gece Işiklari İle Hesaplanan İkti̇sadi̇ Büyümeni̇n Mekânsal Anali̇zi̇

Abstract

Geçmişten günümüze iktisadi büyüme iktisat literatüründe yoğun çalışılan konulardan biri olmuştur. Bu çalışmada; son yıllarda iktisadi büyümenin güçlü bir göstergesi olarak kabul edilen gece ışıkları verisiyle hesaplanan GSYİH değişkeni ile komşuluk ilişkileri dikkate alınarak iller arasında var olduğu düşünülen gelir farklılıkları tespit edilmiştir. Ayrıca büyüme sürecine etki edebileceği düşünülen ithalat, ihracat, kamu yatırımları ve nüfus değişkenlerini de modele dahil ederek mekânsal ekonometri uygulamasına yer verilmiştir. Bu amaçla oluşturulan mekânsal gecikmeli, mekânsal hata ve mekânsal Durbin modelleri maksimum olabilirlik (ML) yöntemi ile tahmin edilmiştir. Yapılan Wald testi sonucuna göre en uygun modelin Mekânsal Durbin olduğuna karar verilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre; kamu yatırımları, nüfus ve il komşuluğundaki GSYİH, nüfus ve ithalat değişkenlerinin %5 önem düzeyinde anlamlı olduğu ve iktisadi büyümenin kamu yatırımları, nüfus ve il komşuluğundaki ithalat ile aynı yönlü, komşuluğundaki nüfus ile ters yönlü olduğu tespit edilmiştir.