Pharmaceutical expense constitutes a great part of health service expenses. The increase in pharmaceutical consumption will also increase the health expenses.

In the study to examine the relationship between employment and foreign trade, which is directly proportional to economic growth, the data of 81 provinces of Turkey has been examined by considering the period of 2009 to 2020. The mentioned neighborhood of the provinces is included in the model using the bishop border neighborhood matrix. Spatial econometrics application; which was analyzed under three headings: spatial autoregressive, spatial error, and spatial Durbin model, obtained remarkable. Models were estimated using the maximum likelihood (ML) method. In the paper, the Moran’s I index was calculated to examine the convergence in employment rates among provinces. In the study exploring the convergence of the employment levels of the regions, it was determined that there were minor changes over the years. Then, the analysis results were evaluated by applying three different models. According to the findings, the effect of foreign trade on employment has been interpreted.

Ekonomik büyüme kuramlarının geçerliliğini araştırmak için ekonomiler arasındaki yakınsamanın esas alınması, illerin gelir dağılımının önemini ortaya koymaktadır. İller arası gelir dağılımının Türkiye için araştırıldığı bu çalışmada 1992-2017 dönemi gece ışıkları verisi ile hesaplanan kişi başı GSYH verileri ile geleneksel yöntemlerle hesaplanan veriler kullanılarak karşılaştırma yapılmış ve il bazında incelemelerde bulunulmuştur. Model tahmininde mekânsal analiz uygulanmıştır. Mutlak ve koşullu yakınsama hipotezleri altında oluşturulan mekânsal Durbin, mekânsal gecikmeli ve mekânsal hata modelleri maksimum olabilirlik (ML) metodu kullanılarak tahmin edilmiştir. Uygun modelin belirlenmesinde Wald testi tercih edilmiştir. Elde edilen temel bulgular doğrultusunda; gelir dağılımları itibariyle her iki veri seti analiz sonucuna göre de iller arası yakınsama durumunun varlığı belirlenmiştir.

Göç bölgelerin nüfus yapısını değiştiren önemli bir olgudur. Bireylerin tanıdık yaşam çevrelerini ve kültürel çevrelerini terk etmeleri ve alışık olmadıkları bölgelere taşınmaları toplum üzerinde bir etki yaratır. Bu nedenle 19. yüzyıldan itibaren göçün nedenleri, sonuçları ve yönü hakkında pek çok araştırma yapılmıştır.  İller arası göç dağılımının Türkiye için araştırıldığı bu çalışmada il bazında göç verileri esas alınarak iktisadi ve demografik değişkenlerin etkisi tespit edilmeye çalışılmıştır. Mekânsal analizin, mekânsal bağlantılar ile karakterize edilen coğrafi alan sınırları içinde daha doğru tespitler yaptığına inanılmaktadır. Model tahmininde mekânsal gecikmeli, mekânsal hata ve mekânsal Durbin modelleri maksimum olabilirlik (ML) yöntemi ile tahmin edilmiştir. Uygun modelin belirlenmesinde Wald testi tercih edilmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda bir ilin işgücünde, bebek ölüm oranında ve öğrenci sayısında meydana gelecek değişim ilin aldığı göçü artırmış ya da verdiği göçü azaltmış olacağından net göç üzerinde etkili olabileceği tespit edilmiştir. Söz konusu ilin komşuluğunda yer alan illerindeki işgücü, nüfus ve üniversite öğrencisi değişkenlerinin, ters yönde % 1'lik önem düzeyinde göç ile anlamlı bir ilişki içinde olduğu belirlenmiştir.

Geçmişten günümüze iktisadi büyüme iktisat literatüründe yoğun çalışılan konulardan biri olmuştur. Bu çalışmada; son yıllarda iktisadi büyümenin güçlü bir göstergesi olarak kabul edilen gece ışıkları verisiyle hesaplanan GSYİH değişkeni ile komşuluk ilişkileri dikkate alınarak iller arasında var olduğu düşünülen gelir farklılıkları tespit edilmiştir. Ayrıca büyüme sürecine etki edebileceği düşünülen ithalat, ihracat, kamu yatırımları ve nüfus değişkenlerini de modele dahil ederek mekânsal ekonometri uygulamasına yer verilmiştir. Bu amaçla oluşturulan mekânsal gecikmeli, mekânsal hata ve mekânsal Durbin modelleri maksimum olabilirlik (ML) yöntemi ile tahmin edilmiştir. Yapılan Wald testi sonucuna göre en uygun modelin Mekânsal Durbin olduğuna karar verilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre; kamu yatırımları, nüfus ve il komşuluğundaki GSYİH, nüfus ve ithalat değişkenlerinin %5 önem düzeyinde anlamlı olduğu ve iktisadi büyümenin kamu yatırımları, nüfus ve il komşuluğundaki ithalat ile aynı yönlü, komşuluğundaki nüfus ile ters yönlü olduğu tespit edilmiştir.