Türkiye'de İller Arası Göçün Mekansal Etkileri

Abstract

Göç bölgelerin nüfus yapısını değiştiren önemli bir olgudur. Bireylerin tanıdık yaşam çevrelerini ve kültürel çevrelerini terk etmeleri ve alışık olmadıkları bölgelere taşınmaları toplum üzerinde bir etki yaratır. Bu nedenle 19. yüzyıldan itibaren göçün nedenleri, sonuçları ve yönü hakkında pek çok araştırma yapılmıştır. İller arası göç dağılımının Türkiye için araştırıldığı bu çalışmada il bazında göç verileri esas alınarak iktisadi ve demografik değişkenlerin etkisi tespit edilmeye çalışılmıştır. Mekânsal analizin, mekânsal bağlantılar ile karakterize edilen coğrafi alan sınırları içinde daha doğru tespitler yaptığına inanılmaktadır. Model tahmininde mekânsal gecikmeli, mekânsal hata ve mekânsal Durbin modelleri maksimum olabilirlik (ML) yöntemi ile tahmin edilmiştir. Uygun modelin belirlenmesinde Wald testi tercih edilmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda bir ilin işgücünde, bebek ölüm oranında ve öğrenci sayısında meydana gelecek değişim ilin aldığı göçü artırmış ya da verdiği göçü azaltmış olacağından net göç üzerinde etkili olabileceği tespit edilmiştir. Söz konusu ilin komşuluğunda yer alan illerindeki işgücü, nüfus ve üniversite öğrencisi değişkenlerinin, ters yönde % 1'lik önem düzeyinde göç ile anlamlı bir ilişki içinde olduğu belirlenmiştir.