Türki̇ye'de Savaş Dönemi̇nde Karaborsaciliğa Karşi Alinan Bi̇r Tedbi̇r Olarak Varlik Vergi̇si̇

Abstract

1 Eylül 1939 tarihinde Hitler Almanyası’nın Polonya’yı işgal etmesiyle başlayan İkinci Dünya Savaşı her yönüyle yıkıma neden olmuştur. Avrupa başta olmak üzere dünyanın çoğu yerinde kanlı geçen bu savaşta Türkiye tarafsız kalmıştır. Türkiye’nin bu tarafsızlığı ona askeri kayıp yaşatmazken büyük ekonomik kayıplar yaşatmıştır. Savaş nedenle genç nüfusunu üretimde çeken Türkiye, bunları silahaltına almıştır. Bir milyondan fazla genç erkeğin silahaltına alınması ülkede üretim sıkıntısı yaşatmış ve bu da 1942 yılından itibaren bir katılığına neden olmuştur. Böylece bu sıkıntılı yıllarda halkın temel gıda ihtiyacını stoklayan karaborsacılar büyük servetlere sahip olmuşlardır. Karaborsacılığın bu denli yaygınlaşması üzerine Başbakan Şükrü Saraçoğlu, bu yolla zengin olan kişilerin tespit edilmesi için emir vermiştir. Bu kişilerin tespit edilmesiyle birlikte 12 Kasım 1942 yılında Varlık Vergisi devreye konulmuş ve bu vergiyle karaborsacılıktan zengin olan kişilerden ağır vergiler alınmaya başlanmıştır. 114.368 kişiye uygulanan bu verginin ödeme süresi kısa tutulmuş ve vergi borcunu bu süre içerisinde ödemeyen mükellefler bedeni işlerde çalıştırılmışlardır.