Türki̇ye Ekonomi̇si̇nde Hi̇zmet İhracatinin Temel Beli̇rleyi̇ci̇leri̇: Zaman Seri̇si̇ Anali̇zi̇

Abstract

Hizmet sektörü, hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ekonomilerde milli gelir ve istihdam içerisinde giderek artan payının yanı sıra taşıdığı uluslararası ticaret potansiyeli nedeniyle de en dinamik sektör konumundadır. Türkiye gibi gelişmekte olan ekonomilerde, hizmet ihracatından elde edilen döviz gelirlerinin artırılması amacıyla sektörün ticaret dinamiklerinin analiz edilmesinin ve sektöre yönelik uygun politikalar geliştirilmesinin, önem taşıdığı görülmektedir. Bu çalışmada, Türkiye'de 1998:1-2019:4 yılları arası çeyreklik verilerle hizmet ihracatı ile temel belirleyicileri arasındaki ilişki eşbütünleşme ve nedensellik analizleri ile test edilmiştir. Toda-Yamamoto nedensellik testi sonuçlarına göre kısa dönemde GSYİH, reel efektif döviz kuru endeksi, doğrudan yabancı yatırımlardan hizmet ihracat gelirlerine doğru bir nedensellik ilişkisi mevcuttur. Ancak eğitim harcamalarından hizmet ihracatına doğru bir nedensellik ilişkisi bulunmamaktadır.