Uitdagingen voor bestuur en politiek op gemeenteniveau: het burgerperspectief

Abstract

Voor de legitimiteit en slagvaardigheid van overheden is het cruciaal om zicht te hebben op de zorgen van burgers omtrent de maatschappij en politiek. Op nationaal niveau worden deze zorgen al bijna tien jaar door het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) systematisch in kaart gebracht via het Continu Onderzoek Burgerperspectieven (COB). Op het lokale niveau ontbreekt het aan informatie over wat burgers zorgen baart. Inzicht in lokaal ervaren problemen zal in de komende jaren waarschijnlijk aan belang winnen door de recentelijke decentralisatie van nationale overheidstaken naar de gemeenten. Dit artikel gaat na welke problemen de burgers zien in hun gemeente, op basis van een analyse van gegevens uit het Lokaal Kiezersonderzoek (LKO). De auteurs vinden een aantal opvallende verschillen met de op nationaal niveau ervaren problemen in dezelfde periode. De gemeentelijke problematiek die burgers aankaarten, biedt kansen, maar toont ook de beperkte slagkracht van de gemeentelijke bestuurslaag. De bevindingen van het onderzoek wijzen al met al op de substantiële meerwaarde van het LKO ten opzichte van het reeds langer lopende COB. 1 Inleiding Voor de representatieve functie van de democratie is een zekere overeenkomst tussen de zorgen van burgers en beleidsprioriteiten van overheden van groot belang (Easton, 1965; Soroka & Wlezien, 2010). Bovendien komt inzicht in de wensen van burgers de slagvaardigheid van democratisch bestuur ten goede (Dahl, 1989), en is representatief en slagvaardig bestuur op zijn beurt goed voor het publieke vertrouwen in instituties als de politiek (Hetherington, 1998; Malhotra & Kuo, 2008). Voor de legitimiteit en slagvaardigheid van overheden is het kortom cruciaal om zicht te hebben op de zorgen van burgers omtrent de maatschappij en politiek. Op nationaal niveau worden deze zorgen al bijna tien jaar door het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) systematisch in kaart gebracht in de serie Continu Onderzoek Burgerperspectieven (COB). Elk kwartaal verschijnt het rapport Burgerperspectieven, waarin onder andere wordt gerapporteerd over de vraag wat burgers de belangrijkste maatschappelijke problemen vinden. Zodra een rangordening in hun antwoorden wordt aangebracht, staan zaken als 'immigratie en integratie', 'samenleven', 'politiek en bestuur' en 'gezondheids-en ouderenzorg' al jaren bovenaan (Den Ridder e.a., 2017).

Does Democratic Innovation Reduce Bias? The G1000 as a New Form of Local Citizen Participation

“…The answers to this open question were subsequently coded by the research team of the Local Election Study into 12 categories (cf. Van der Waal et al, 2017). The categories were adapted from a list used in other surveys which queried the most important problems at the national level.…”