Uluslararası Hukukta İkincil Yaptırımlar Açısından Amerika’nın Hasımlarıyla Mücadele Yasası

Abstract

Amerika'nın Hasımlarıyla Mücadele Yasası (CAATSA), ABD'nin kendine hasım gördüğü Kuzey Kore, İran ve Rusya'ya uygulayacağı yaptırımları belirleyen bir ulusal hukuk belgesidir. Yasanın kimi maddeleri, bu üç devletle önemli işlem yapan üçüncü taraflar için de yaptırımlar getirmektedir. Yürürlüğe girdiği 2017 tarihinden itibaren uluslararası toplumun tepkisini çeken yasa üzerine yapılan akademik araştırmalarda konunun politik yönüne odaklanılırken, uluslararası hukuk boyutu göz ardı edilmiştir. Araştırma yasanın öngördüğü ikincil yaptırımları uluslararası hukuk açısından değerlendiren ilk araştırmadır. Araştırmada, yasanın ilgili hükümleri ikincil yaptırımlar hakkındaki literatür ışığında incelenmiş ve devletlerin egemenlik yetkisi, uluslararası örgüt kararları, uluslararası yargı ve hakemlik ile uluslararası toplumun tepkisi olmak üzere dört başlıkta değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonucunda, henüz kodifiye edilmiş bir kural olmamasına rağmen, ikincil yaptırımların uluslararası hukuka aykırı olduğu yönünde çok güçlü deliller olduğu görülmüş, bu doğrultuda CAATSA'nın ikincil yaptırım hükmündeki maddelerinin uluslararası hukuka aykırı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.