Üslup Beli̇rleme Gi̇ri̇şi̇mleri̇ne Di̇l Veri̇leri̇ Üzeri̇nden Yaklaşmak

Abstract

ÖzÜslup kavramını tanımlama girişimleri, dil ve dil kullanımıyla ilişkilendirilerek yapılmaktadır. Üzerinde henüz fikir birliği bulunmayan, üslubun dil biliminin mi edebiyat eleştirisinin mi konusu olduğu tartışmalarına çözüm üretmek adına gerçekleştirilecek dil araştırması esaslı üslup çalışmalarının sunacağı sonuçlar, edebiyat incelemelerinde kullanılarak birbirine yakın bu iki alan uygulamada örtüştürülebilecektir. Alana yeni bir boyut kazandırmak için dille bağlantısı pek çok açıdan ortaya konmuş üslup kavramına bu pencereden bakılarak bir farkındalık oluşturulabilir. Alışılagelmiş dil ve üslup incelemelerindeki yalnızca belirli dil göstergelerinden hareket eden, belirli kalıp ifadeler barındıran yorumların hüküm sürdüğü üslup belirleme girişimlerinin nesnelliğindeki sorunlar göz ardı edilmemelidir. Sesten metne kadar bütün dil birimleri, önerilen tanıma uygun, nesnelliğin öncelendiği bilimsel bir sistemle üslup incelemelerinde yer edinmelidir. AbstractAttempts to define the concept of style perform in relation to language and language usage. Results that will present language research-based style studies that will be realized in order to find solution to debates of style, is the subject of literary criticism or the linguistics, yet no consensus on. In order to give a new dimension to area, can be created awareness by looking from this window to style concept set forth in many respects its connection with language. In typical language and style analysis, problems in objectivity of style determining attempts, with reference to only the specific language indicators dominated the comments that hosts certain patterns of expression should not be ignored. Up from voice and text all language units find a place in style studies with a scientific system that objectivity is preceded, according to the definition proposed. 1 Kökeni Latincedeki "kazık yahut yazmak için ucu sivri alet (kalem)" anlamına gelen stilus'a ve Grekçe stylos'a dayanan, Batı dillerinden Fransızcada stylistique, İngilizcede style veya stylistics, Almancada "stilistik", Arapçada üslûb veya üslûbiyyât veyahut elüslûbiyye ve el-'ilmü'l-üslûb olan kavram, Türkçede (Batı dillerindeki eşanlamlı kelimeleri de karşılayacak biçimde Arapçadan geçmiş alıntı bir kelime olarak) hem üslup, biçem, deyiş ve özanlatı hem de üslûbiyyât, üslup ilmi, üslup bilgisi, üslup bilimi, üslupbilim, biçembilgisi, biçembilim ve deyişbilim ile karşılanmaktadır. (Çalışkan, 2014: 33-34) Çoban, Edebiyatta Üslûp Üzerine (Sözün Tadını Dilde Duymak), adlı eserinin "Üslûpbilim (Stylistique-Stilistic)" başlıklı üçüncü bölümünde 'terim kargaşası ve yöntemsizlik sıkıntısına' özel bir bölüm ayırmıştır. (2004: 96-99)