Uterine torsion in the mare: diagnosis, operation methods and prognosis

Abstract

Skręt macicy u klaczy należy do klasycznych zaburzeń ciąży ze strony matki, stanowiąc 5-10% powikłań ostatniego trymestru ciąży (18,21). Najczęściej przypadki skrętu macicy występują u klaczy od 8. miesiąca ciąży, choć opisane były skręty występujące już tak wcześnie, jak w 110.-130. dniu ciąży (12,15).Podstawowym objawem skrętu macicy jest wystę-powanie bólu o różnym nasileniu w obszarze jamy brzusznej. Objawom tym towarzyszą: niepokój, brak łaknienia, nadmierna potliwość, częste oddawanie moczu. Występować może również zwiększona ruchliwość płodu, możliwa do zaobserwowania w okolicy słabizny klaczy, a także przedwczesna laktacja (4). W diagnostyce różnicowej należy uwzględnić kolkę pokarmową, objawy zbliżającego się porodu lub poronienia. Istotne jest, że zarówno nasilenie objawów, jak również czas trwania schorzenia mogą być bardzo różne. W niektó-rych przypadkach występować mogą jedynie słabo wyrażone objawy bólowe, czasowo przemijające po środkach analgetycznych, w innych -bóle mogą być bardzo silne. Opisywane są przypadki, kiedy schorzenie trwało nawet kilka tygodni (9), jednak przy silnych skrętach przebieg choroby jest ostry i szybko prowadzi do zagrożenia życia płodu i matki.W odróżnieniu od bydła, u którego skręty macicy z reguły związane są z okresem samego porodu, u klaczy w większości przypadków problem występuje przed porodem (4,18,19). Przypuszcza się, że podstawową przyczyną prowadzącą do powstawania skrętów są ruchy własne płodu, który dąży do przyjęcia prawidłowej prezentacji przed zbliżającym się porodem (6). Dodatkowym elementem sprzyjającym powstawaniu skrętu macicy może być tarzanie się klaczy i jej przetaczanie się przez grzbiet.Macica może skręcić się w obie strony. Część piś-miennictwa podaje, że u klaczy zdarzają się częściej skręty prawostronne (2), inni utrzymują, że częstotli-wość skrętów w obie strony jest podobna (9), jednak kierunek skrętu nie ma znaczenia dla istoty problemu. Stopień skręcenia macicy wynosi najczęściej od 90° do 360°, a nawet więcej, jednak najczęstsze są skręty o 180° (13). Nasilenie bólu oraz szybkość zachodzenia zmian Witkowski M., Turek B., Tischner M.Uterine torsion in the mare: diagnosis, operation methods and prognosis Summary The aim of the study was to present clinical observations regarding the reposition of uterine torsion in pregnant mares. Treatments were performed in 10 mares hospitalized with a diagnosis of uterine torsion in the period from the 8 th to the 11 th month of pregnancy, including one mare treated during delivery. In 4 mares, obstetric examination revealed the presence of dead fetuses. In one mare admitted during labor, Kamer's repositioning technique was applied by inserting a hand through the vagina into the uterus. In all other cases, mares underwent surgical repositioning after laparotomy performed in linea alba. In 4 mares, in which the uterine wall was at risk of rupture during handling because of advanced changes, a caesarean section was performed before repositioning. Eight out of the 9 mares survived treatment and recovered wit...