Στη φυσική αγωγή και στον αθλητισμό κυρίαρχο ζήτημα για την εκμάθηση δεξιοτήτων είναι η δημιουργία ενός κινητικού προγράμματος που πρέπει ο ασκούμενος να επεξεργαστεί και να εφαρμόσει κατά τη διαδικασία της εξάσκησής του. Για το σκοπό αυτό είναι απαραίτητη η δημιουργία ενός προτύπου, σχετικού με τη δεξιότητα που καλείται να εκτελέσει ο ασκούμενος. Η μελέτη του προτύπου βασίζεται στη σχετική θεωρία του Bandura (1986), η οποία ορίζει ότι οι περισσότερες ανθρώπινες συμπεριφορές μαθαίνονται μέσω της παρατήρησης ενός προτύπου, που παρέχει πληροφορίες οι οποίες επιδρούν περισσότερο από εκείνες του προφορικού λόγου. Κύριος σκοπός της έρευνας είναι να αποδείξει ότι, η ταυτόχρονη και συντονισμένη επίδειξη του προτύπου και της εκτέλεσης του ίδιου του ασκούμενου, υποστηριζόμενη από προφορικές οδηγίες, θα αποτελούσε ένα τύπον ανατροφοδότησης, που θα επιδρούσε θετικά και περισσότερο, συγκριτικά με τους ήδη δοκιμασμένους τύπους, για την εκμάθηση δεξιοτήτων πετοσφαίρισης σε ασκούμενους νεαρής ηλικίας. Παράλληλα με την προσπάθεια επαλήθευσης ή όχι της παραπάνω κύριας υπόθεσης επιδιώκεται η απάντηση σε μία σειρά ερευνητικών ερωτημάτων, σχετικών με την επίδραση των τύπων ανατροφοδότησης στους μηχανισμούς επίτευξης στόχων, εσωτερικής παρακίνησης και αυτοαποτελεσματικότητας. Πενήντα τρεις μαθήτριες του 2ου Γυμνασίου της πόλεως του Κορωπίου ηλικίας 12-15 ετών, που ήταν άπειρες ως προς την Πετοσφαίριση και τον αθλητισμό επιλέχθηκαν με την μέθοδο της ¨κατά στρώματα¨ τυχαίας δειγματοληψίας και σχημάτισαν τρεις ομάδες, δύο πειραματικές και μία ελέγχου. Οι μαθήτριες και των τριών ομάδων ασκήθηκαν με το ίδιο ελεγχόμενο πρόγραμμα, ενώ λάμβαναν διαφορετικό τύπο ανατροφοδότησης. Η πρώτη πειραματική ομάδα (Ν=18) λάμβανε ανατροφοδότηση με επίδειξη των δεξιοτήτων από πρότυπο μέσω κοινής ηλεκτρονικής οθόνης, ενώ ταυτόχρονα λάμβανε και προφορικές οδηγίες. Η δεύτερη πειραματική ομάδα (Ν=16) λάμβανε ανατροφοδότηση με επίδειξη των δεξιοτήτων από μαγνητοσκοπημένο πρότυπο ταυτόχρονα με μαγνητοσκοπημένη εκτέλεση της ίδιας της δοκιμαζόμενης σε προσωπική οθόνη, ενώ λάμβανε και προφορικές οδηγίες. Και οι δύο πειραματικές ομάδες λάμβαναν την ανατροφοδότηση σε παράπλευρο, του γηπέδου, ειδικά διαμορφωμένο δωμάτιο. Η τρίτη ομάδα (Ν=19), που αποτελούσε την ομάδα ελέγχου λάμβανε ανατροφοδότηση με προφορικές οδηγίες μόνο κατά τη διαδικασία της εξάσκησης. Οι δοκιμαζόμενες και των τριών ομάδων εφάρμοσαν ένα κοινό πρόγραμμα ασκήσεων σε 12 συνεδρίες, που η κάθε μία διαρκούσε 60 λεπτά. Η συχνότητα των συνεδριών ήταν δύο φορές ανά εβδομάδα και συνολικά το πρόγραμμα παρέμβασης 7 εβδομάδες, ενώ ακολούθησε και η εβδομάδα της διατήρησης χωρίς παρέμβαση για να γίνει ο έλεγχος της μάθησης. Οι δεξιότητες στις οποίες ασκήθηκαν οι μαθήτριες ήταν το σερβίς και η μανσέτα της πετοσφαίρισης. Για τη στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος της ανάλυσης διακύμανσης με 2 ανεξάρτητους παράγοντες με επαναλαμβανόμενες μετρήσεις (3Χ3), όπου ο ένας είναι ο χρόνος (αρχική, τελική και μέτρηση διατήρησης) και ο δεύτερος ήταν η ομάδα. Για τη στατιστική επεξεργασία των αποτελεσμάτων των μηχανισμών παρακίνησης χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος ανάλυσης διακύμανσης με 2 παράγοντες (3Χ2). Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι δεν βρέθηκε καμία στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των ομάδων τόσο στο πρώτο, όσο και στο δεύτερο επίπεδο των μετρήσεων. Βρέθηκε όμως στατιστικά σημαντική επίδραση του κύριου παράγοντα χρόνου στην επίδοση και την τεχνική των δοκιμαζόμενων και των τριών ομάδων τόσο στο πρώτο όσο και στο δεύτερο επίπεδο μέτρησης. Συγκεκριμένα κατά τη τελική μέτρηση βρέθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά στη τεχνική του σερβίς και στη μανσέτα καθώς στην επίδοση της μανσέτας. Ενώ κατά τη μέτρηση διατήρησης βρέθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά μόνο στην τεχνική του σερβίς. Παρουσιάστηκε όμως μία υψηλότερη τάση βελτίωσης στις δοκιμαζόμενες της δεύτερης πειραματικής ομάδας που ακολουθούσαν το σύνθετο τύπο ανατροφοδότησης έναντι των άλλων ομάδων. Συμπερασματικά με την παρέμβαση του καθηγητή της φυσικής αγωγής ή προπονητή στην εξάσκηση όλοι οι τύποι εξωτερικής ανατροφοδότησης, που παρέχουν πληροφορίες στους δοκιμαζόμενους με προφορικές οδηγίες ή με παρατήρηση προτύπου ή με ταυτόχρονη επίδειξη προτύπου και εκτέλεσης της ίδιας της δοκιμαζόμενης, φαίνεται ότι είναι κατάλληλοι να συμβάλουν στη μάθηση δεξιοτήτων. Στους ψυχολογικούς μηχανισμούς τα αποτελέσματα δεν έδειξαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των ομάδων, αλλά τάσεις υπέρ της δεύτερης πειραματικής ομάδας. Με επιφύλαξη θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι ο τύπος της ταυτόχρονης ανατροφοδότησης προτύπου και εκτέλεσης της ίδιας της ασκούμενης σε συνδυασμό με προφορικές οδηγίες θα μπορούσε να επιδράσει περισσότερο θετικά στη μάθηση δεξιοτήτων εφόσον γίνουν μερικές αλλαγές στη μεθοδολογία.
