ÖZET
GirişDeli bal zehirlenmesi, Ericaceae familyasından Rhododendron türü bitkilerin yaptığı grayanotoksin denilen maddeyi içeren nektar ve polen gibi kısımlarda görülen balın yenmesi sonucu meydana gelen zehirlenmedir. Tarihte ilk defa MÖ 401'de Atina'lı Xenephon tarafından tanımlanan (1). Grayanotoksin bir diterpen olup, azotsuzpolihiroksilesiklikhidrokarbonlardan oluşur (1, 2). Türkiye'de sık görülen toksik Rhododendronlar; R. luteum, R. ponticum'dur (3). En son 60 farklı grayanotoksin çeşidi belirlenmiş olup bunlardan primertoksik içeriğe sahip olanlar Grayanotoksin I ve III'dür (4).Grayanotoksinin hücre üzerindeki toksik etkileri sodyum kanalları üzerinden meydana gelir. Grayanotoksinler etkilerini hücre membranındaki voltaj duyarlı sodyum kanal proteinine bağlanarak kanalın inaktivasyonunu geciktirir ve hücreyi depolarize durumda tutar. İskelet ve kalp kası ile nöronlar ve santral sinir sistemi üzerindeki etkilerinin tümü hücre membranındaki sodyum kanal aktvitesinde yaptığı değişiklere bağlıdır ve zehirlenmelerde görülen ciddi kardiyak ve respiratuvar etkilerinden dolayı tanınması gereken bir zehirlenmedir (5, 6).Genellikle Karadeniz'in doğu bölgelerinde görülürken, en çok zehirlenme vakası Türkiye'nin doğu Karadeniz böl-gesinden bildirilmiştir (7,8). Karadeniz Ereğli Devlet Hastanesi ve Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi tarafından yapılan retrospektif çalışmada hastaların yöresel bal alımı sonrası, sersemlik, mide bulantısı, halsizlik, bradia ritmi ve hipotansiyon gibi semptomların gözlenmesi ve tedavilerinin yapılması incelenmiştir (9). Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi acil servisine başvuran hastanın, Rize'den gelen baldan 2-3 kaşık yedikten bir saat sonra baş dönmesi ve halsizlik şikayetlerinin başladığı ve hastanın hipotansif olduğu ve 2. Saatte EKG'sinde mobitz tip 1 blok saptandığı gözlendi (10). Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne başvuran hastanın Karadeniz balı yedikten sonra baş dönmesi, bulantı, fenalık hissi olduğu ve hastanın kan basıncının hipotansif olduğu ve EKG'sinde sinüs bradikardisi mevcuttu. Bir mg atropin ve sıvı tedavisine hasta yanıt verdi (11). Bizim olgumuzda da Karadeniz Bölgesinden gelen balın yenmesinden sonra baş dönmesi, halsizlik, bulantı, aşırı terlemesi olan hastanın acil serviste hipotansif olduğu ve EKG'sinde sinüs bradikardisi nedeniyle sıvı tedavisi ve atropine uygulandı. Hasta yoğun bakımda takip edildi ve tekrarlayan bradikardileri de atropine cevap verdi.
Olgu SunumuKırk dört yaşında erkek hasta halsizlik, baş dönmesi, bulantı, aşırı terleme şikayeti ile acil servise başvurdu. Hastanın özgeçmişinde herhangi bir özellik olmadığı, şikayetlerinin kahvaltıda yediği bir tatlı kaşığı baldan 45 dakika Mad honey intoxication is an intoxication that is resulted after eating honey called grayanotoxin which is made by plants of Rhodendron class in the Ericaceae family. It can cause mild symptoms like diziness, nause, vomiting to serious cardiac problems like hypotension, bradicardia, AV bloc. In this case we discussed a patient who admitt...