Yulaf (Avena sativa L.) Genotiplerinin Tane Verimi, Verim Komponentleri ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma, yulaf genotiplerin tane verimi, verim öğeleri ve kalite özelliklerinin belirlenmesi amacıyla 2013-14 üretim sezonunda iki lokasyonda (Edirne ve Kırklareli) tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Denemede 9 yulaf hattı ve 5 standart çeşit (Checota, Kırklar, Kahraman, Sebat ve Y-330) kullanılmıştır. Genotiplerin tane verimi, bitki boyu, salkımda tane sayısı, salkımda tane ağırlığı ile kalite özelliklerinden 1000 tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, tane iç oranı ve kavuz oranı incelenmiştir. Tane verimi yönünden genotip x lokasyon ile tane iç oranı yönünden lokasyonlar arası hariç incelenen tüm özellikler yönünden genotip, lokasyon ve genotip x lokasyon interaksiyonları istatistiki olarak önemli bulunmuştur. İki lokasyon ortalamasına göre genotiplerin tane verimi; 413.6-810.4 (684.4) kg da -1 , bitki boyu; 128.1-171.3 (154.7) cm, salkımda tane sayısı; 64.1-143.5 (92.7) adet, salkımda tane ağırlığı; 2.50-4.5 (3.06) g, 1000 tane ağırlığı; 21.1-41.3 (33.5) g, hektolitre ağırlığı; 47.0-59.8 (54.4) kg hl -1 , tane iç oranı %64.7-74.1 (70.9) ve kavuz oranı; %26.0-34.9 (29.0) arasında değişim göstermiştir. Kırklareli lokasyonunda genotiplerin tane verimi, 1000 tane ağırlığı ve kavuz oranı daha yüksek olurken, Edirne lokasyonunda ise bitki boyu, salkımda tane sayısı, salkımda tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı ve iç tane oranı daha yüksek olarak belirlenmiştir. Tane verimi yönünden lokasyon ortalamalarına göre 810.4 kg da -1 ile 6, 776.6 kg da -1 ile 7 ve 768.7 kg da -1 ile 4 nolu genotipler en yüksek tane verimine ulaşmıştır. Standart çeşitlerden 746.4 kg da -1 ile Kahraman ve 716.5 kg da -1 ile Kırklar en yüksek tane verimine ulaşırken, 413.6 kg da -1 ile Y-330 ve 512.6 kg da -1 ile Checota en düşük tane verimi veren çeşitler olmuşlardır. İncelenen özellikler yönünden 6, 12 ve 3 nolu hatlar ile Kahraman çeşidi ön plana çıkmıştır.