Z Kuşağında Algılanan Liderlik Tarzlarının Takım Performansı Üzerine Etkisi

Abstract

Dünya genelinde aynı yıllar arasında doğan, yaşadıkları dönemin ekonomik ve sosyal hareketleri ve koşulları nedeniyle benzer sıkıntıları ve süreçleri yaşamış kişi toplulukları kuşak (jenerasyon) olarak adlandırılmaktadır. Kuşakların ait oldukları döneme hâkim değerleri ve bunların şekillendirdiği düşünce ve davranış kalıpları bulunmaktadır. Bunları anlamak ve gelecek kuşaklara yönelik öngörülerde bulunabilmek için; kuşakları ve bulundukları dönemleri irdelemenin faydalı olduğu düşünüldüğünden kuşaklar literatürde son yıllarda en çok araştırılan konuların başında gelmektedir.
 
 Bu çalışmada, araştırmacılar tarafından çoğunlukla Gelenekselciler, Bebek Patlaması, X, Y ve Z Kuşağı olarak sınıflandırılmış olan kuşaklardan, günümüz iş hayatının en yakın mirasçısı olması açısından Z kuşağı çalışma kapsamına alınmıştır. Bu çalışmanın temel amacı, Türkiye’de Z kuşağının çalışan performansını arttırmada liderlik algısını belirlemektir. Diğer taraftan çalışmanın globalleşme ve teknolojik gelişmelerin etkisi ile değişen iş hayatında geleceğin liderlik anlayışının belirlenmesine de katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu amaçla minimum bir yıllık iş tecrübesine sahip ve 18 yaşından büyük, 653 Z kuşağı birey ile web üzerinden anket çalışması yapılmış ve elde edilen veriler istatistiksel olarak analiz edilmiştir. Liderlik ile ilgili yapılan çalışmaların kapsamına otokratik liderlik, demokratik liderlik, katılımcı liderlik ve serbest bırakıcı liderlik alınmıştır. Verilerin analizi sonucunda Z kuşağının otokratik liderlik algısının takım performansı üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin olmadığı ancak diğer üç liderlik tipinin Z kuşağının takım performansı üzerinde pozitif ve çift yönlü bir etkiye sahip olduğu bulunmuştur.

Digital natives of the labor market: Generation Z as future leaders and their perspectives on leadership

“…In studies conducted to examine the impact of Gen Z on the workplace and leadership in the future, they are categorized under the headings such as strengths and weaknesses of Generation Z, values and goals in the workplace, Generation Z and the future of leadership worldwide (Goryunova and Jenkins, 2023). Furthermore, studies on leadership and Generation Z generally focus on the expectations of Generation Z from their leaders and their preferred leadership style (Bolat et al, 2018;Klein, 2018;McGaha, 2018;Aguas, 2019;Avcı, 2020;İlhan Nas and Doğan, 2020;Aydoğdu and Kara Özkan, 2021;Dwidienawati et al, 2021;Gabrielova and Buchko, 2021;Demirbilek and Keser, 2022;Düzgün, 2022;İnal and Akdemir, 2022;Zehetner et al, 2022;Molek et al, 2023;Saracel et al, 2023;Savić et al, 2023;Ruiz-Vázquez et al, 2024;Yavuz Aksakal and Ulucan, 2024). The subjects regarding how Generation Z will, who will be the leaders of the future, transfer their knowledge and skills to future generations (de Boer et al, 2021;Benítez-Márquez et al, 2022), what kind of a leader they will be and their perspective on leadership are also an extremely important issue because understanding what kind of leaders Generation Z will be and their view of leadership can predict the future of leadership and also contribute to the sustainability of organizations and their ability to compete in global markets.…”