Znaczenie postaw wobec badań naukowych i statystyki w procesie kształcenia akademickiego psychologów. Przegląd literatury

Abstract

W artykule została przeanalizowana rola postaw wobec badań naukowych i statystyki w kontekście kształ-cenia przyszłych psychologów w zakresie przedmiotów związanych z metodologią prowadzenia badań naukowych. Oba rodzaje postaw obejmują wiele reakcji poznawczych, afektywnych i behawioralnych, dość powszechnie wyrażanych przez studentów jako lęk czy niechęć do prowadzenia badań naukowych. Są one również jednymi z kluczowych zmiennych powiązanych z efektywnością kształcenia w zakresie przedmiotów metodologicznych i statystycznych. U ich podstaw leżą dotychczasowe doświadczenia edukacyjne, wpływy środowiska rodzinno-rówieśniczego oraz indywidualne cechy studentów. Ponadto pozytywne postawy wobec badań naukowych i statystyki są istotne dla rozwijania odpowiedniego poziomu świado-mości metodologicznej.Słowa kluczowe: metodologia badań naukowych; psychologia; osiągnięcia akademickie; postawy wobec badań naukowych i statystyki.

Preferencje w wyborze metod gromadzenia i analizy danych studentów kierunków pedagogicznych – refleksja na przykładzie studentów Uniwersytetu Łódzkiego

“…Zalety te dotyczą przede wszystkim poprawy zdolności analitycznego i logicznego myślenia młodych naukowców, rozwijania umiejętności kreowania pomysłów oraz pogłębiania wiedzy (Ishiyama, 2002, za: Majewski, 2010. Zaznaczenia wymaga jednak niski poziom kompetencji i umiejętności metodologicznych studentów (Sułkowski i Lenart-Gansiniec, 2021), a także ich negatywne postawy wobec przedmiotów związanych z prowadzeniem badań naukowych (Lombard i Kloppers, 2015;Papanastasiou, 2005) oraz niepokój i niepewność towarzyszące odbywaniu kursów z zakresu metodologii badań (Flakus, 2017). Negatywne postawy mogą utrudniać proces uczenia się metod badawczych, uniemożliwiać zrozumienie badań naukowych oraz przyczyniać się do unikania wyników badań naukowych, czy też samodzielnego ich prowadzenia (Papanastasiou, 2014).…”

“…Pośród dostępnej literatury zauważalny jest brak pozycji traktujących o preferencjach metodologicznych. W kontekście udokumentowanej niechęci studentów wobec kursów z zakresu metodologii badań naukowych (Papanastasiou, 2005), a także stresu, niepokoju i niepewności towarzyszących planowaniu i prowadzeniu badań naukowych oraz nabywaniu wiedzy w tym zakresie (Flakus, 2017) istotne jest poznanie, jakimi preferencjami metodologicznymi charakteryzują się studenci kierunków pedagogicznych.…”

“…Wskazuje się, iż decyzje mogą być podejmowane nie tylko w sytuacji pewności, jak zakłada KTD, lecz podejmowaniu decyzji może towarzyszyć niepewność lub ryzyko (Holska, 2016). Atmosfera, w której dokonują się wybory metod gromadzenia i analizy danych, jest warunkowana przez uczucie strachu, jakie towarzyszy studentom w związku z podejmowaniem czynności obejmujących planowanie i prowadzenie badań naukowych (Flakus, 2017), a także negatywne postawy wobec kursów z metodologii badań (Papanastasiou, 2005). Należy również wskazać na ograniczone kompetencje i umiejętności badawcze studentów (Sułkowski i Lenart-Gansiniec, 2021) oraz wciąż kształtującą się bierną i czynną znajomość metodologii (Brzeziński i Zakrzewska, 2000), które mogą wzmagać niepokój wśród samych studentów.…”

Individual Methodological Orientations – Theoretical Background and a Model of the Phenomenon

“…The issue of methodological preferences was even operationalized in the form of the Profile of Individual Preferences of an Investigator (PIPB-80) in the study by Czesław S. Nosal (1986), and the proneness to use research and its results in professional practice and their positive evaluation, defined as research orientation, has long been regarded as a construct and a property significant in terms of labor professionalization (Bolin, Lee, GlenMaye, Yoon, 2012;Bonner & Sando, 2008;Peachey, Baller, & Schubert, 2018). We can also recall the notion of cognitive orientations (Juszczyk, 2013), research orientations in a theoretical and methodological sense (Silverman, 2015), individual epistemologies (Nosal, 1992;Royce & Mos, 1980), psychoepistemological styles (Desimpelaere, Sulas, Duriez, Hutsebaut, 1999), cogni-tive ecotypes (Błaszak, 2013), philosophical and methodological beliefs (Sheehan, Johnson, 2012), epistemological and ontological beliefs (Schraw, 2013), methodological awareness (Brzeziński, 1978;Spendel, 2005), methodological culture (Knyazheva, 2012;Pasikowski, 2014), attitudes towards methodology and science (Flakus, 2017;Papanastasiou, 2005;Povee & Roberts, 2014;Povee & Roberts, 2015), or the concept of private ontological orientations discussed above (Mudyń, 2007). This is probably only a proximal part of the semantic network in which the concept of individual methodological orientations shall be embedded.…”

The importance of scientific research and new trends and directions of their development

“…Badania budują wiedzę i wspierają istniejącą wiedzę udowodnionymi faktami 3 . Konieczne jest upewnienie się, czy idee są poparte badaniami, czy też nadal wymagają dalszych dowodów, zanim można je uznać za wiedzę.…”