This is the first study and report in which some ewe reproductive and lamb growth performances of Zom sheep were investigated and described in Turkey. The research was carried out on three different flocks randomly chosen among the Zom sheep flocks in the district of Karacadağ surrounded by Diyarbakır, Şanlıurfa and Mardin provinces, and lasted for two years, 2010 and 2011. The data consisted of 242 and 254 heads of lamb born from 226 and 214 heads of ewe in 2010 and 2011, respectively. Lambing rate (LR), twinning rate (TW), fecundity (FEC) and litter size (LITS) were found as 94%, 17%, 1.09 and 1.17 on average, respectively. There was no significant difference among flocks within years or among years within flocks in terms of ewe reproductive performance, except for the flock 2 in terms of TW. Average means of the birth weight (BWT), weaning weight (WWT) at 90 th day and 6 th month live weight (SMLW) were 4.00 kg and 22.06 kg, 36.11 kg, respectively. The effects of age of dam, type of birth and sex of lambs were significant on BWT, WWT and SMLW (P<0.05). Besides the WWT was also significantly affected by the year (P<0.05), every 1 kg increase in BWT caused 2.02±0.281 kg increase on average in WWT of lambs (P<0.01). In addition, it was observed that the havier lambs at birth were havier in terms of SMLW (P<0.01). The average daily weight gain (ADWG1) and survival rate (SR) of lambs at weaning were 200 g/day and 90%, respectively.
Keywords: Zom sheep, Reproductive performance, Lamb growth, Lamb survival
Karacadağ Yöresinde Yetiştirilen Zom Koyunlarının Üreme Performansı ve Kuzularının Büyüme Özellikleri
ÖzetBu araştırma, Zom koyunlarında bazı döl verimi ve kuzularda büyüme özelliklerini araştıran ve tanımlayan Türkiye'deki ilk çalışmadır. Araştırma, 2010 ve 2011 yıllarında, Diyarbakır, Şanlıurfa ve Mardin şehirlerinin çevrelediği Karacadağ bölgesinde Zom koyunu yetiştiriciliği yapan işletmeler arasından rastgele belirlenen 3 sürüde yürütülmüştür. Veriler, 2010 ve 2011 yıllarında doğum yapan sırasıyla 226 ve 214 baş koyun ve bunlardan doğan 242 ve 254 baş kuzularadan elde edilmiştir. Kuzulama oranı (KO), ikizlik oranı (İO), koçaltı koyun başına doğan kuzu sayısı (KKKS) ve doğuran koyun başına kuzu sayısı (DKKS) ortalamaları sırasıyla %94, %17, 1.09 ve 1.17 olarak tespit edilmiştir. İkinci sürüdeki İO hariç, koyun üreme performansı bakımından değişik yıllarda sürü içinde ya da aynı yılda sürüler arasında farklılık gözlemlenmemiştir. Ortalama doğum ağırlığı (DA), sütten kesim ağırlığı (SKA) ve altıncı ay canlı ağırlık (AACA) ortalaması sırasıyla 4.00, 22.06 ve 36.11 kg olarak tespit edilmiştir. DA, SKA ve AACA, ana yaşı, doğum tipi ve cinsiyet faktörlerinden önemli derecede etkilenmişlerdir (P<0.05). SKA üzerine yıl faktörünün de önemli etkisi tespit edilmiş (P<0.05), bunun yanında, DA'da meydana gelen her 1 kg'lık artışa karşılık SKA'da ortalama olarak 2.02±0.281 kg'lık bir artışın meydana geldiği gözlenmiştir (P<0.01). Buna ek olarak, doğumda daha ağır olan kuzuların AACA bakımından da daha ağır oldukları tespit e...