Μελέτη τάξεων των λιπιδίων εδώδιμων φυτών του γένους Allium

Abstract

Μελέτη τάξεων των λιπιδίων εδώδιμων φυτών του γένους Allium. Μιχάλης Τσιαγκάνης, Χημικός Εργαστήριο Χημείας Τροφίμων, Τμήμα Χημείας, Πανεπιστήμιο Αθηνών Στο γένος Allium ανήκουν τρία γνωστά εδώδιμα φυτά, το κρεμμύδι, το πράσο και το σκόρδο. Εμφανίζουν ιδιαίτερες φαρμακολογικές ιδιότητες έναντι διαφόρων παθήσεων, ειδικά του κυκλοφορικού, ενώ υπάρχουν επιδημιολογικές μελέτες θετικής αντιμετώπισης κάποιων μορφών καρκίνου. Οι δράσεις αυτές αποδίδονται στις διάφορες θειοενώσεις που περιέχουν. Τα λιπίδια τους έχουν ανεπαρκώς αναλυθεί και μια επισταμένη μελέτη τους θα συνέβαλε: 1) στην πιθανή σύνδεση της λιπιδικής σύνθεσης με τις ιδιότητες των θειοενώσεων, 2) στην αποσαφήνιση βιοχημικών λειτουργιών των φυτικών κυττάρων, 3) στην ανάπτυξη αξιόπιστης μεθοδολογίας ανάλυσης των λιπιδίων σε φυτικά οργανισμούς. Η μέθοδος Kates and Eberhart χρησιμοποιείται για την απομόνωση από τους υπό μελέτη ιστούς, καθώς θεωρείται η πλέον εξειδικευμένη για τα φυτά. Χρησιμοποιούνται διάφορες τεχνικές χρωματογραφίας τόσο για την παραλαβή επιμέρους κλασμάτων ή εξειδικευμένων τάξεών τους όσο και τον διαχωρισμό των μοριακών ειδών των τάξεων. Η ταυτοποίηση γίνεται χρωματογραφικά μετά από σύγκριση με πρότυπα, είτε απευθείας στα άθικτα λιπίδια, είτε έμμεσα σε παράγωγά τους κατά την ανάλυση των λιπαρών οξέων ή των στερολών με σκοπό την διευκρίνιση της αρχικής δομής. Για την επίτευξη των διαχωρισμών και των ταυτοποιήσεων αναπτύσσονται νέες ή παραλλάσσονται υπάρχουσες μέθοδοι χρωματογραφίας SPE, HPLC και GC. Τα ολικά λιπίδια διαχωρίζονται με SPE σε ουδέτερα, γλυκο- και φωσφολιπίδια και το κάθε κλάσμα αναλύεται για τη σύσταση των λιπαρών οξέων. Σε όλα τα φυτά και τα κλάσματα επικρατεί το λινελαϊκό οξύ με υψηλά ποσοστά που στα PL φτάνουν το 60%. Ακολουθεί το παλμιτικό οξύ χωρίς να ξεπερνά το 20% και σε ποσοστά κάτω από 10% εμφανίζονται το ελαϊκό και το α-λινολεϊκό. Δεκάδες άλλα οξέα εμφανίζονται σε μικρά ποσοστά σε κάποια φυτά και σε κάποια κλάσματά τους. Η πιο σημαντική κατηγορία των ουδετέρων λιπιδίων είναι τα τριγλυκερίδια. Απομονώνονται με χρωματογραφία SPE και αναλύονται ως προς τα μοριακά τους είδη με χρωματογραφία HPLC ανάστροφης φάσης. Σε κάθε φυτό συλλέγονται τα κλάσματα των μοριακών ειδών και αναλύονται με χρωματογραφία GC για την περιεκτικότητα τους σε λιπαρά οξέα ώστε να διευκρινιστεί η δομή τους. Τα αποτελέσματα εμφανίζουν 4 μοριακά είδη να εμφανίζονται σε σημαντικά ποσοστά και στα τρία φυτά. Το LLL υπερτερεί παντού με ποσοστά από 26 με 38%, ακολουθεί το LLLn από 10 με 20%, το PLL από 6,5 με 13% και το OLL από 5 με 12%. Δεκάδες άλλα είδη εμφανίζονται σε μικρότερα ποσοστά. Μελετώνται τα λιπίδια στερόλης δηλαδή οι ελεύθερες στερόλες (FS), οι εστέρες στερολών (SE), οι γλυκοζίτες στερολών (SG) και οι ακυλιωμένες μορφές τους (ASG). σαν μικρής έκτασης παραλλαγές της υπάρχουσας βιβλιογραφίας.

Μελέτη λιπιδίων τροφίμου της μεσογειακής δίαιτας (Engraulis encrasicolus κοινώς γαύρος) σε νωπή και επεξεργασμένη κατάσταση

“…1. Προσδιορισμός λιπαρών οξέων με μετατροπή στους αντίστοιχους μεθυλεστέρες149,150 Ανιχνευτής FID: 300 ο C, 40ml/min ροή Η 2 , 400ml/min ροή αέρα, ενεργοποιημένη make up ροή με αέριο ήλιο  Συνθήκες: φέρον αέριο ήλιο 99,999% καθαρότητας με 5ml/min ροή  Θερμοκρασιακό πρόγραμμα: αρχικά ο C για 1,0min, στη συνέχεια αυξάνεται έως τους 120°C με ρυθμό 7°C/min, τους 160°C με ρυθμό 3°C/min και τέλος στους 200°C με ρυθμό 4°C/min, η οποία διατηρείται για 6,0min. Ονομασία, συμβολισμός και μέσος χρόνος έκλουσης των πρότυπων λιπαρών οξέων (αντίστοιχα με τους μεθυλεστέρες).…”