Μοριακοί Δείκτες Διάγνωσης, Εξέλιξης Και Θεραπευτικής Αντιμετώπισης Παιδιών Με Αιματολογικές Κακοήθειες

Abstract

Στην παρούσα διατριβή μελετήθηκαν καρκινικά κύτταρα από δείγματα ασθενών με οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία παιδικού τύπου. Τα δείγματα ελήφθησαν την ημέρα 0 (πρωτοδιάγνωση) και τις ημέρες 8, 15 και 33 όταν οι ασθενείς υποβάλλονταν σε χημειοθεραπεία. Στις ημέρες αυτές μελετήθηκε το λευχαιμικό πυρηνικό DNA καθώς και το λευχαιμικό cell-free DNA και συγκεκριμένα μελετήθηκε ο υποκινητής του ογκοκατασταλτικού γονιδίου Rassf6 για τον οποίον σχεδιάστηκε ειδική μέθοδος στο Εργαστήριο Ιατρικής Γενετικής, που περιελάμβανε αρκετές τεχνικές (πέψη, fragment analysis, quantitative real-time PCR και Sanger sequencing). Τα αποτελέσματα της μεθόδου έδειξαν την παρουσία καρκινικού DNA και τις 4 ημέρες θεραπείας, εύρημα αξιοσημείωτο καθώς τις ημέρες 15 και 33 οι δείκτες διήθηση μυελού (bone marrow infiltration) και ελάχιστη υπολειμματική νόσος (MRD) μηδενίζονται. Η ποσοτική μέτρηση του λευχαιμικού φορτίου μας δίνει πολύ υψηλές τιμές στην πρωτοδιάγνωση (ημέρα 0) οι οποίες μειώνονται ραγδαίως τις ημέρες 8, 15 και 33 όταν δηλαδή οι ασθενείς υποβάλλονται σε χημειοθεραπεία, παρά το γεγονός ότι και την ημέρα 33, καθώς και τις προηγούμενες ημέρες ανιχνεύεται λευχαιμικό φορτίο το οποίο ποσοτικοποιείται. Τέλος η κατά βάση αλληλούχιση του υποκινητή του γονιδίου Rassf6 μας αποκάλυψε την παρουσία των χημικών ομάδων του μεθυλίου (CH3) ο αριθμός των οποίων διέφερε μεταξύ των ασθενών με θετική έκβαση και των ασθενών που κατέληξαν. Οι πρώτοι ασθενείς είχαν αρκετές μεθυλομάδες, εν συγκρίσει με την δεύτερη ομάδα ασθενών, με την δυσμενή εξέλιξη, η οποία έφερε τον διπλάσιο αριθμό μεθυλίων στον υποκινητή. Εν αντιθέσει προς αυτά τα δείγματα υγιών ατόμων δεν έφεραν καμία μεθυλομάδα στον υποκινητή του συγκεκριμένου γονιδίου, κάτι που δείχνει ότι το υπό μελέτην ογκοκατασταλτικό γονίδιο μεταφράζεται συνεχώς σε πρωτεΐνη. Εν κατακλείδι θα μπορούσαμε να πούμε ότι η σχεδιασθείσα μέθοδος μας έδωσε εικόνα των λευχαιμικών κυττάρων που κυκλοφορούν στο αίμα των ασθενών τόσο ως προς την παρουσία και την ποσότητά τους όσο και ως προς το πρότυπο μεθυλίωσης τους και καταδεικνύουν το ογκοκατασταλτικό γονίδιο Rassf6 ως πιθανό μοριακό δείκτη στην οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία παιδικού τύπου.