Aleksandra szczepan-literaturoznawczyni i historyczka filozofii, współzałożycielka i członkini Ośrodka Badań nad Kulturami Pamięci na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje się redefinicjami realizmu w literaturze i sztuce XX wieku, zagadnieniami performatywności pamięci i reprezentacji przeszłości, studiami nad traumą i tożsamością. Autorka książki Realista Robbe-Grillet (Kraków 2015) i artykułów naukowych.Kaskada gestów "Kiedy miałem już lokomotywę i wróciłem, żeby go sfilmować, powiedziałem do niego: «Wsiądziesz do lokomotywy i sfilmujemy wjazd do Treblinki». Nie powiedziałem nic więcej. Dotarliśmy do stacji; stał tam, wychylając się przez okno i -z własnej woli -wykonał ten niewiarygodny gest ręką koło gardła, patrząc równocześnie na nieistniejące wagony (za lokomotywą oczywiście nie było żadnych wagonów). W porównaniu z tym obrazem archiwalne fotografie stają się nie do zniesienia. Ten obraz stał się tym, co prawdziwe" 1 . Tymi słowami Claude Lanzmann opisywał redaktorom "Cahiers du Cinema" w lipcu 1985 roku kulisy powstawania jednej z najsłynniejszych scen jego filmu Shoah, który trzy miesiące wcześniej wszedł na ekrany francuskich

No abstract

Based on the experience of spatial confusion and inadequacy common during visits to uncommemorated sites of violence, the authors propose expanding the topological reflection in the research on the spatialities of the Holocaust, as well as to introduce topology into the analysis of the everyday experiences of users of the postgenocidal space of Central and Eastern Europe. The research material is composed of hand-drawn maps by Holocaust eyewitnesses – documents created both in the 1960s and in recent years. The authors begin by summarizing the significance of topology for cultural studies, and provides a state-of-the-art reflection on cartography in the context of the Holocaust. They then proceed to interpret several of the maps as particular topological testimonies. The authors conclude by proposing a multi-faceted method of researching these maps, “necrocartography”, oriented by their testimonial, topological and performative aspects.

Celem artykułu jest lektura wspomnień obozowych Krystyny Żywulskiej Przeżyłam Oświęcim jako marańskiego świadectwa Zagłady, a równocześnie zapisu „dwóch języków” (G. Niziołek) powojennej kultury polskiej: ofiary i świadka Zagłady. Wspomnienia obozowe pisarki (1946), napisane z perspektywy reprezentantki polskiej inteligencji katolickiej, zestawione zostają z jej drugą książką – Pustą wodą (1963), w której autorka opisała swoje doświadczenia Żydówki w getcie warszawskim. Interpretacja Przeżyłam Oświęcim jako marańskiego świadectwa obejmuje analizę, po pierwsze, strategii kamuflażu i mimikry służących Żywulskiej do konstruowania nieżydowskiej biografii na kartach wspomnień; po drugie – narracyjnych spięć żydowskich i nieżydowskich losów, które kreuje Żywulska, aby w ten sposób opisać kontrfaktyczną historię swojego życia.