Celem artykułu jest próba wypracowania teoretycznych podstaw dla ekoglottodydaktyki (w obszarze nauczania języka angielskiego), których poszukuje się we wczesnych manifestacjach ruchu środowiskowego, a także próba przedstawienia głównych założeń krytyki ekologicznej jako podstawowego punktu odniesienia praktyki edukacyjnej, która ma na celu rozwój świadomości ekologicznej uczniów w dobie kryzysu klimatycznego. W drugiej części tekstu poddano analizie treści środowiskowe w polskich podręcznikach szkolnych do nauki języka obcego (angielskiego) na wyższych poziomach zaawansowania. Decyzje autorów tych podręczników w zakresie prezentacji tematów związanych z ekologią i ze zmianą klimatu są tu badane pod kątem uwzględnienia postulatów ekokrytyki i możliwości wspierania postaw aktywistycznych oraz emancypacyjnych. Ma to służyć wskazaniu najlepszych metod i dróg realizacji krytycznej pedagogiki ekologicznej na miarę wyzwań antropocenu.

Celem artykułu jest rozważenie miejsca studiów tłumaczeniowych pośród innych narracji badawczych sięgających po retorykę globalnego kryzysu środowiskowego. Na tle ich dokonań dziedzina zajmująca się wzajemnymi relacjami języków oraz literatur wydawać się może zbyt antropocentryczna, stąd konieczne jest przeformułowanie jej podejścia na potrzeby nowego, politycznie zaangażowanego sposobu rozumienia komunikacji międzykulturowej i intersemiotycznej. Punkt wyjścia artykułu stanowią idee translacyjnej ekologii Michaela Cronina, opracowane w oparcio refleksję antropocenu oraz rozważania ekolingwistyczne. Głównym zamierzeniem autorki jest stworzenie nowego języka wartości, odmiennego od systemu wartościowania kapitałocenu. W konkluzji przedstawione są wskazania dla praktyki eko‑przekładu, możliwe do zastosowania zarówno w analizie istniejących tłumaczeń, jak i w formie translatorskich interwencji.

The article's main aim is to establish whether it is possible to employ the categories and notions of postsecular thinking while discussing the fi eld of postcolonial fi ction, both in terms of theoretical compatibility and practical usage for the purposes of literary analysis. The point of departure for the author's investigation is thus a question of the critical potential of such terms as secularity, religiosity, secularism and post-secularism, terms which have distinctly European roots, with reference to the culturally alien, non-Western communities whose paths have been to a considerable extent charted by European imperialism. Can these notions be applied to other historical and social realities, bearing in mind that they are intimately interwoven with the history of the European continent, stemming from the divorce of institutional religion from state authority and the familiar narrative of secularized modernity? To examine the issue, together with other dilemmas arising from the interaction of cultures which have been developing under the direct infl uence of Enlightenment with postcolonial societies, the author fi rst scrutinizes a particular work of fi ction, Michael Ondaatje's Anil's Ghost, pointing out that the consideration of its postsecular elements is vital for understanding the complex situation of the postcolonial country it depicts. The author then proceeds to tackle the question of the reception of postsecularism in the fi eld of postcolonial studies as the domain of avowedly secular criticism and methodology.

The article aims to discuss the question of the political agency and the subjecthood of animals within the framework of cosmopolitan thinking that features the notions of citizenship of the world and cosmopolitan right (as a condition of ‘perpetual peace’ in Immanuel Kant’s philosophy). Cosmopolitanism, as elucidated by Kwame Anthony Appiah, is in its basic meaning a gesture of transcending the particularity of political interests and alliances to approach the whole universe. It involves going beyond the bonds of kinship and citizenship and embracing a global biological community on the basis of moral obligations arising from coexistence and cohabitation with other beings, regardless of how distant and alien they are. This broad, indeed hospitable, definition of cosmopolitanism seems to invite interspecies applications, especially in relation to the far-reaching consequences the needs of one species to dominate the Earth that give rise to a sense of community with a distinct set of moral commitments.