Bu çalışmanın amacı okul öncesi dönemde çocuğu olan ebeveynlerin ev okuryazarlığı yaşantılarının incelenmesidir. Araştırma durum çalışmasıdır. Araştırmaya alt, orta ve üst sosyoekonomik düzeyden 23 ebeveyn katılmıştır. Sosyoekonomik düzey belirlenirken ailenin ortalama aylık geliri, anne ve babanın eğitim düzeyleri ve meslek grupları dikkate alınmıştır. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme soruları ile toplanmıştır. Tümevarımsal analiz kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucu elde edilen bulgulara göre, alt sosyoekonomik düzeyde yer alan ebeveynlerin, çocuk okul öncesi eğitime başlayana kadar okuryazarlık ile ilgili bilinçli ev etkinliklerine yer vermedikleri söylenebilir. Çocuk okula başladığında ise bu etkinlikler sadece ödevler ile sınırlı kalmıştır. Orta ve üst sosyoekonomik düzeyde ise ev okuryazarlığı aktivitelerinin arttığı, erken yaştan itibaren çocuğa etkileşimli olarak kitaplar okunduğu, evde kitaplık bulunması durumunun arttığı görülmüştür. Sosyoekonomik düzey arttıkça ev okuryazarlığı aktiviteleri aracılığıyla, okul ve ev arasında işbirliğine dayalı bir yaklaşımın benimsendiği söylenebilir.

Bu araştırmanın amacı, ilkokul çocuklarının okul mutluluk düzeylerinin ölçülmesine yönelik kısa bir ölçme aracının geliştirilmesidir. Araştırma, 2019-2020 eğitim-öğretim yılında 1-4. sınıflarda eğitim gören toplam 414 öğrencinin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Örneklemin 193'ü (%46.6) kız, 221'i ise (%53.4) erkek öğrencilerden oluşmuştur. Katılımcıların 47'si (%11.4) birinci sınıfa, 127'si (%30.7) ikinci sınıfa, 107'si (%25.8) üçüncü sınıfa ve 133'ü (%32.1) dördüncü sınıfa devam eden öğrencilerdir. Araştırmada, katılımcı yaşları 6 ile 11 (x = 8.56; ss = 1.13) arasında değişmiştir. Yapı geçerliği kapsamında Açımlayıcı ve Doğrulayıcı Faktör Analizi sonuçları, İlkokul Çocukları İçin Okul Mutluluğu Ölçeği'nin 4-maddeli tek boyutlu bir yapıya sahip olduğunu göstermiştir. Hedef ölçek ile ölçüt ölçme aracı (İlkokullar İçin Kısaltılmış Okul İklimi Ölçeği Sınıf ve Okul Desteği alt ölçeği) arasındaki anlamlı korelasyon katsayısı, İÇİOMÖ'nin ölçüt-bağıntılı geçerliğe sahip olduğunu göstermiştir. Güvenirlik analizleri, İÇİ-OMÖ'nin Cronbach alfa ve test-tekrar test güvenirlik katsayısının .61 olduğunu göstermiştir. Sonuç olarak, araştırma bulguları İÇİOMÖ'nin ilkokul çocuklarının okul mutluluğunun ölçümünde kısa, geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu desteklemiştir.

Muhammet BAŞTUĞ 2Öz "Okuma-hazır bulunuşluk yaklaşımı" elli yıldan uzun bir süredir geçerliğini koruyan ve okumanın öğrenilmesini gelişimin bir ürünü olarak kabul eden bir yaklaşımdır. Son yıllarda, çocukların gelişim süreçlerini okuma yazma becerileri kapsamında değerlendiren kuramlara yenileri eklenmiştir. Günümüzde gelişim süreçleri ve okuma yazma becerileri açısından, "erken okuryazarlık yaklaşımı" da kabul görmektedir. Okuryazarlık gelişiminin çocukların örgün öğretime başlamalarından çok daha önce başladığını temel alan erken okuryazarlık yaklaşımı, şimdilerde yaygın bir şekilde kabul edilmektedir. Güncel araştırmalarda, çocukların doğumdan itibaren altı yaşa kadar olan dönemde okuryazarlık gelişiminde kritik bilişsel işler yaptıkları ve bu yıllarda verilen nitelikli öğretimin çocukların okuyucu ve yazar olarak başarılarına önemli katkı yaptığı üzerinde fikir birliği vardır. Çocukların okula başlamasından çok daha önce gelişmeye başlayan okuryazarlık becerileri üzerinde ailenin önemi büyüktür. Bu süreçte aile okuryazarlığı kavramının önemi karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada, aile okuryazarlığı kavramı literatürden hareketle kavramsal ve kuramsal olarak tanıtılmış; erken okuryazarlık ve ev okuryazarlığı kavramları ile ilişkisi ele alınmıştır. Aile okuryazarlığı ile ilgili yapılan araştırmaların sonuçları, aile okuryazarlığının, çocukların erken okuryazarlık becerileri *Bu makale İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü bünyesinde hazırlanan doktora tezinden türetilmiştir.

No abstract