Suočavajući se sa aktuelnim pitanjima zaštite životne sredine mora nam biti jasno da je za njihovo rješenje potreban miltidisciplinarni pristup, prirodnih, medicinskih, tehničkih i pravnih nauka. Pojedina od ovih znanja su već niz decenija sistematskih obrađena i korišćena od strane ekologa, dok su druga rezultat zadnjih dvadeset godina, te još uvijek nisu generalno teoretski obuhvaćena. U vezi sa pravnim normama koje treba da regulišu i spriječe opasnosti od zagađenja životne sredine postavlja se pitanje, da li se putem prava može kontrolisati savremena tehnologija, koja sa jedne strane čovjeku omogućava velike koristi, a sa druge strane prijeti njegovom opstanku. Očigledno je, da pravne norme mogu da predstavljaju jedan od značajnijih instrumenata za sprečavanje negativnih pojava, koje mogu da nastanu od nekontrolisanog razvoja savremene tehnologije. Bitan uslov je da zakonodavni organi budu dovoljno dinamični i da mogu svaku pojavu, koja može da ugrozi životnu sredinu, da spriječi zajedno sa organima uprave i drugim institucijama koje pravne norme primjenjuju. Razvoj posebne grane pravnog sistema – EKOLOŠKOG PRAVA, prati procese razvoja u mnogim zemljama. Uvođenje nastavnog programa ovog predmeta na Pravne fakultete u Bosni i Hercegovini značiće snažan podsticaj konačnom normiranju svih elemenata ove pravne discipline.

Dugo se društveni razvoj sagledavao isključivo kroz ekonomski rast.Stvaranje profita predstavljalo je glavni vid društvene odgovornosti u oblasti poslovanja. Sve do sedamdesetih godina prošlog vijeka dominirala je paradigma ,,industrijskog društva“ koja je u prvi plan isticala materijalne vrijednosti – profit i zarade zaposlenih. Manje se pažnje posvećivalo posljedicama industrijskog razvoja koje su se u drugoj polovini XX vijeka počele ispoljavati na različite načine: preko prekomjernog trošenja prirodnih resursa, degradacije pojedinih prirodnih resursa, do zagađenja najvažnijih resursa kao što su vazduh, voda i zemljište. U prevazilaženju sve većeg nesklada između zdravije životne sredine i potrebe budućeg ekonomskog rasta, uvođenje i primjena koncepta održivog (usklađenog, ili uravnoteženog) razvoja predstavlja jedino ispravno rješenje. Ekološki sadržaji su vremenom postali nezaobilazni dio savremenih obrazovnih sistema, jer smatra se da obrazovanje – ne samo formalno već i neformalno – predstavlja temelj za tranformaciju globalnog društva, odnosno država po modelu održivog razvoja. Opsežno empirijsko ispitivanje sprovedeno na uzorku od 250 ispitanika potvrdilo je osnovnu hipotezu ovog rada: Što je veći nivo ekološke svijesti, to je veća mogućnost primjene koncepta održivog razvoja.

Karakteristika vremena u kome živimo jesu promjene u savremenoj ekonomskoj praksi i teoriji. Govori se o digitalnoj ili informacijskoj ekonomiji. Empirijski oblik takvih promjena je privredna globalizacija. Privredna globalizacija kao opšti trend ukazuje na prevođenje nacionalnih privreda u jedinstven svjetski privredni prostor u kojem nestaju vještačke prepreke izazvane prvenstveno političkim intervencijama. Informacijska i komunikacijska a posebno internetska tehnologija imaju snažan uticaj na promjenu ekonomske strukture nacionalnih – svjetskog privrednog sistema. One djeluju na sve dimenzije ekonomskog života, zadržavajući standarde razvijene u doba industrijske ekonomije, ali ostavljajući mogućnosti za izražavanje individualnih, grupnih i nacionalnih posebnosti. Ne razmatrajući detaljnije istoriju nastanka Interneta, u radu je naglašeno kako su sa stajališta uticaja na ekonomiju postindustrijskog doba bitna tri elementa globalne mreže: spontanost u razvoju mreže, klijentsko-poslužiteljska arhitektura, standardizacija usluga.

Uvod. Anemija usljed deficita željeza je veoma važan javno-zdravstveni problem i ima veliki uticaj na zdravlje stanovništva. Svjetska zdravstvena organizacija (SZO) procjenjuje da je više od 30% stanovništva anemično, od kojih se 50% može pripisati anemiji usljed nedostatka željeza. Smatra se da su ovi podaci SZO najprecizniji i da su odraz globalne anemije. Zemlje bez obavljenih istraživanja treba ohrabriti da prikupljaju podatke. Baze podataka pružaju pouzdan metod za praćenje napretka ka eliminaciji anemije i efikasnost trenutne strategije za kontrolu anemije. Cilj rada je bio da se utvrdi uticaj generativnog perioda kod žena na pojavu sideropenijske anemije.Metode. Istraživanje je proteklo kao prospektivna, opservaciona, kohortna studija u JZU Doma zdravlja u Banja Luci. Istraživanje je obuhvatilo 236 žena u generativnom periodu i u postmenopauzi. Podaci su prikupljeni na osnovu kliničkog pregleda i laboratorijskih nalaza koji su popunjeni u upitnik dizajniran za potrebe istraživanja. Anketni upitnik je baziran na Kliničkom vodiču za anemiju koji je izdalo Ministarstvo zdravlja i socijalne zaštite Republike Srpske 2009. godine.Rezultati. Žene u generativnom periodu su oboljele od anemije u 79,2% slučajeva, a žene u postmenopauzi u 20,8%. Značajno veći procenat žena generativnog perioda, koje navode da su prihodi njihovog domaćinstva dovoljni za troškove ishrane, se nalazi u kategoriji umjerenog rizika (2-3 faktora rizika za nastanak sideropenijske anemije u generativnom periodu), za razliku od žena čiji prihodi nisu dovoljni za toškove ishrane,a koje se u većem procentu nalaze u kategoriji sa najvećim stepenom rizika.Zaključak. Žene u generativnom periodu u većem procentu oboljevaju od sideropenijske anemije u odnosu na žene u postmenopauzi. Karakteristike generativnog perioda su bile uzrok pojave sideropenijske anemije, jer nije bilo razlike u korištenju namirnica bogatih željezom i socioekonomskom statusu kod žena u generativnom periodu u odnosu na žene u postmenopauzi.

Sažetak. Prekomjemo propisivanje benzodiazepina je problem и mnogim zemljama, sto zahtijeva proširenje znanja i stavova о njihovom racionalnom propisivanju. U Domu zdravlja Banja Luka, tokom šest mjeseci, pomoéu upitnika ispitano je poznavanje benzodiazepina i način njihovog propisvanja među doktorima porodične medicine. Na pitanja iz upitnika odgovorio je i 981 pacijent. Rezultati su pokazali da je 341 pacijentu (34,76%) od ukupnog broja ispitanih, propisan benzodiazepin, uglavnom diazepam (252 pacijenata, 73,90%). Benzodiazepini su najčešće propisivani za nepsihijatrijske, organske bolesti i to za esencijalnu hipertenziju i druge kardiovaskularne bolesti (66,27%). Značajan broj pacijenata je benzodiazepin uzimao prema potrebi, duže od godine (69,79%) Hi nekoliko mjeseci (26,39%). Većina pacijenata nije poznavala moguća neželjena dejstva benzodiazepina (87,68%). Postoji neracionalano propisivanje benzodiazepina kod organskih bolesti, naročito kod kardiovaskulranih bolesti, tako da je neophodno uticati na propisivačke navike doktora, radi njihovog racionalnog propisivanja.