Seramik, insanlık tarihinin yerleşik hayata geçişinden itibaren kap, kacak, pişirme kapları ve saklama amaçlı olarak hazırlanmış ürünlerdir. Bu ürünler M.Ö. 6000'li yıllardan günümüze kadar gelişme göstermiş ve günümüze kadar teknolojinin de yardımıyla birçok alanda kullanılacak bir malzeme çeşidi haline gelmiştir. Mimari alandan, müzik aletlerine, sanattan inanca, savunma sanayinden, ileri teknoloji ve tıp alanına kadar birçok alanda kullanılan seramik, sofra seramiği alanında da geçmişten günümüze birçok dönemde gelişme göstermiştir. Değişen kültür yapıları, gelenekler ve yaşam standartları bu alanda özellikle form üzerinde birçok değişikliğe neden olmuştur. Yapılan bu araştırmada, genel tarama modellerinden ilgili literatür taranması ile nitel yöntemlerden yararlanılmış, Frig dönemi mutfak eşyası formlarının seramik ürünleri üzerinden örnekler verilerek yeni tasarım çalışmaları yapılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre; seramiğin keşfinden bugüne kadar geçen süreçte M.Ö. 1200 yılında Hititlerin yıkılmasıyla kurulan Frigler, diğer alanlarda olduğu gibi seramik alanında da önemli bir merkez haline gelmiştir. Bu döneme ait yapılan kazılarda zoomorfik vazolar, altlıklar, çeşitli testi, tabak, kâse, kupa ve vazo türlerinden oluşan bazı eşyalar ele geçirilmiş, mutfak eşyası olarak kullanılan seramik kaplar dekorlu ve düz renk olarak üretilmiştir. Frigler döneminde yapılan sofra seramiği formları kullanım şekillerine göre araştırılmış ve on adet yeni model çalışması yapılarak sekiz adet yeni tasarım, günümüz teknolojisine uygun seri üretimi yapılabilecek modeller haline getirilmiştir.

No abstract

Seramik, insanlığın yerleşik hayata geçişinden bu yana yaşamın vazgeçilmez bir parçası olmuştur. Endüstriyel seramikler bunlardan biridir. Dünya genelinde rekabet gücü yüksek bir sektör olan endüstriyel seramik sektörü, üretici firmaların hayatta kalmak için hem tasarım hem de ARGE çalışmaları yaptıkları bir sektördür. Bu çalışmaların en başında, otomasyona uyumlu dekor oluşturma, farklı model geliştirme, sır ve renk çeşitliliğinin arttırılması gelir. Bu konuda bugüne kadar yapılan çalışmalardan biri olan dekorlama tekniklerinin incelenmesi ve özgün uygulama örneklerinin irdelenmesi bir ihtiyaç olarak kabul edilmiştir. Bu kapsamda tüketicilerin en çok satın alma eğilimi gösterdiği özgün dekor tasarımına sahip ürünlerin vazgeçilmez olduğu bu sektörde, bu özgünlüğü sağlayabilen farklı dekorlama teknikleri üzerinde durulmuştur. Ayrıca araştırmacılar tarafından farklı dekorlama tekniklerini bir arada kullanarak oluşturdukları ürünler incelenmiştir. Bu araştırma genel tarama modellerinden ilgili literatürün taranması, nitel yöntemlerden uygulama sürecinin analizi ve süreç sonrası oluşturulan ürünlerin irdelenmesi şeklinde gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, rekabetçi bir ortam olan endüstriyel sofra seramiği üretim sektöründe tutunabilmek ve pazar payını arttırabilmek için, farklı tekniklerin bir arada kullanılmasının avantajlar sağladığı bu sektördeki uzman kişiler tarafından belirtilmektedir. Sofra seramiği dekorlama tekniklerinde serigrafi, fırça dekoru, kazıma dekoru, astar dekoru, tampon baskı, sgrafitto, lüster, püskürtme dekoru ve dijital (Ink-Jet) tekniklerinin bazen ikisi, bazen de ikiden fazlasının bir arada kullanılmasıyla özgün ürünler oluşturulabildiği belirlenmiştir.

No abstract

Endüstriyel tasarım, endüstri alanında üretimi yapılabilecek olan tüketiciye yönelik estetik ve fonksiyonel ürünlerin seri üretime uygun şekilde geliştirildiği ve yenilikçi yönüyle ortaya çıkmasıdır. Endüstriyel tasarım sürecinde tasarımcının göz önünde bulundurması gerekenler ise, ihtiyaç belirleme, araştırma ve gözlemleme, fikir geliştirme, çözümleme, modelleme, rafine etme ve eylem olarak sıralanabilir. Tasarımcının bu gereksinimleri yerine getirebilmesi için ilham alabileceği alanlardan biri doğadır. Çünkü doğa, renk, doku, form, şekil ve işlevsellik açısından eşsiz bir zenginliğe sahiptir. Bu araştırmada biyomimikri ve biyomorfizmden yararlanılan sofra seramiği endüstrisindeki form ve dekor tasarımları üzerinde durulmuştur. Bu kapsamda ilgili literatür taranmış, form ve dekor uygulamalarına uygun doğadan canlı örnekleri seçilmiş ve sonrasında örnek sofra seramikleri hazırlanmıştır. Bu süreç araştırmanın bulgular ve yorum kısmında değerlendirilerek, elde edilen veriler analiz edilmiştir.