No abstract

Abstract:In order to keep pace with the ongoing changes in ICT and increasing common IT competencies requirements, informatics curricula at secondary school level and, consequently, curricula educating informatics teachers must be frequently changed to ensure necessary competencies. This paper proposes collaborative development of informatics curricula assisted by a software tool for compatibility analysis of secondary school informatics curricula and curricula by which teachers of informatics are educated. The proposed software tool relies upon semantic technologies, i.e. ontologies for representation of competence-based curricula and ontology alignment for compatibility analysis. The secondary school informatics curriculum ontology was built to comply with the ACM K12 standard, while the teachers' curriculum ontology was built based on the selected existing curricula. The paper presents a brief description of the software tool and the results of the domain (informatics) segment of teachers' curriculum offered by the selected Serbian university and the standardized ACM K12 compliant secondary school informatics curriculum.

Sažetak -Turistički lokalitet Lazareva pećina otvoren je za posetioce 2009. godine, kada je po prvi put primenjen sistem rada koji podrazumeva postojanje radnog vremena za posete i stalno prisustvo vodiča u tom periodu. Nakon nekoliko godina rada javlja se potreba preispitivanja ekonomičnosti i efikasnosti postavljenog sistema. Kako bi se utvrdila opravdanost promena, a da poslovni proces ne bude ugrožen, pristupa se veštačkoj analizi rešenja, simulaciji i optimizaciji na osnovu rezultata simulacije.Cilj istraživanja je da se snimi organizacija i tok rada, izradi kompjuterski model ovog procesa i utvrde optimalna rešenja za poboljšanje postojećeg toka rada. Utvrditi da li je dovoljan jedan vodič da opslužuje lokalitet ili je potrebno povremeno ili stalno angažovati dodatne vodiče kako bi se posete odvijale bez zastoja. Prethodni period obezbeđuje sve potrebne podatke kako bi se definisao model i uspešno sprovela simulacija.Ključne reči -Turizam; Lazareva pećina; Simulacija poslovnog procesa; softverski paket SIMPROCESS Abstract -Tourist site of Lazar's cave is opened for visitors in 2009, when for the first time applied the system of work which implies the existence of the working time of the visit and the constant presence of guide in that period. After several years of work there is a need to review the economy and efficiency of the system set. In order to determine the reasonableness of the changes, and that the business process is not compromised, access to artificial solutions analysis, simulation and optimization based on simulation results.The aim of this paper is to record the organization and flow of work, making computer model of this process and identify the best solutions for improving existing workflow. Determine whether it is sufficient that one guide serves the locality or need occasionally or permanently hire additional guides to visit to take place without delay. Previous period provides all the information needed to define the model and successfully conducted a simulation.Keywords -Tourism; Lazar's cave; Simulation of business processes; software package SIMPROCESS I. UVODPoslovni proces predstavlja niz logički povezanih aktivnosti koje korišćenjem resursa preduzeća zadovoljavaju potrebe korisnika i ciljeve preduzeća. U uslovima globalne konkurencije organizacija ima pojačanu potrebu za konkurentskom prednošću. Posmatranje preduzeća kroz procese daje mogućnost preciznog definisanja poslovanja. Upravljanje ovim procesima doprinosi poboljšanju kvaliteta proizvoda ili usluge a samim tim i ostvarenju ciljeva preduzeća. Potrebno je nalaziti optimalna rešenja za korišćenje resursa, smanjenje troškova i poboljšanje kvaliteta.Kako isprobati nove ideje, proveriti potencijalna poboljšanja a da to ne bude previše skupo, da vreme sprovođenja ne bude predugo i da posledice ne budu štetne po poslovanje? Odgovor je simulacija. Simulacija je pokušaj da se napravi model sistema i generiše nekoliko scenarija da bi se videlo kako sistem radi.[1] To je tehnika koja dozvoljava predstavljanje procesa, ljudi i tehnol...

No abstract

Sažetak -Savremeni uslovi poslovanja proklamovali su informaciono-komunikacione tehnologije (IKT) kao ključne nosioce razvojnih procesa kako u razvijenim zemljama, tako i u zemljama u razvoju. Rapidan porast IKT u prethodnom periodu uticao je na promene u poslovnim odnosima. Privreda je uspostavila nove oblike poslovanja i komuniciranja, dok je upotreba interneta postala neophodnost u svakodnevnom životu stanovništva. Razvoj IKT doprineo je poboljšanju efikasnosti na globalnom nivou. Osim toga, obezbeđen je preduslov za porast inovativnosti i produktivnosti. Tehnološki napredak promenio je život pojedinca, uvodeći ih u informaciono društvo. Na ovaj način ostvaren je ključni preduslov ostvarenja ekonomskog i društvenog razvoja. Keywords -ICT; social development; economic development; digital economy; information society. I. UVODGlobalizacija, obrazovanje i informacione tehnologije u značajnoj meri su uticali na promenu današnjeg sveta. Promene se ogledaju u načinu života, rada i usavršavanja. Slobodno kretanje ljudi i kapitala uz napredak informacionih tehnologija doprineli su brisanju granica koje su nametale države i sistemi. Brz razvoj i primena IKT transformisale su čovečanstvo iz industrijskog u informaciono doba. Transformisale su se skoro sve industrijske grane što je kao rezultat imalo mnoštvo novih proizvoda, usluga i poslova.Tokom XX veka ekonomisti su naglašavali značaj investicija u kapital i infrastrukturu. U trećem milenijumu naglasak je na zaštiti životne sredine pa su sve prisutnija ograničenja u korišćenju prirodnih resursa. Način ostvarenja razvoja u skladu sa prisutnim ograničenjem je stvaranje i povezivanje znanja koje je osnovni faktor razvoja novih komercijalnih proizvoda i usluga. Razvoj intelektualnog kapitala ključna je determinanta ekonomskih i društvenih procesa.Tehnološki napredak i sve veći stepen upotrebe IKT uticale su na promenu ekonomskog okruženja ali istovremeno uticale i na promene poslovnih sistema. Tradicionalni oblici poslovanja poprimili su nove oblike i forme dok se značajan deo poslovanja obavlja na internetu. Na ovaj način povećana je produktivnost ali i konkurentska pozicija na tržištu. II. TEHNOLOGIJA I EKONOMSKI RADNeosporna je činjenica da životni standard nekog društva zavisi od njegove sposobnosti da proizvede dobra i usluge a kao ključna determinanta ovog odnosa je ekonomski rast. U ekonomskoj literaturi susreću se najrazličitije klasifikacije faktora ekonomskog rasta. Kao faktor koji najsnažnije deluje na postojanje ekonomskog rasta isprofilisan je tehnološki napredak odnosno tehnologija. Istovremeno utiče i na promenu privredne strukture ali i na promenu značaja ostalih faktora razvoja.Ekonomski razvoj je uvek i bio zasnovan na znanju. Međutim, obim i značaj znanja za ekonomske procese se fundamentalno promenio tokom poslednjih godina. Ono što se promenilo od stare, tradicionalne ekonomije je to što je rast produktivnosti, vođen tehnološkim i organizacionim inovacijama, postao ključan izvor ekonomskog rasta. Sa zabrinutošću o životnoj sredini, sve su jasnija ogr...