ÖZET GİRİŞKraniofasiyal büyüme olayları özellikle çocuk diş hekimliği ve ortodonti pratiğinde önemli bir yer tutmaktadır. Baş-boyun bölgesinde aktif büyümenin miktarının ve zamanlamasının bilinmesi yapılacak olan tedavilerde, tedavinin planlaması açısından diş hekimlerine kolaylık sağlamaktadır.

ÖZAmaç: Spor aktiviteleri ve karşılaşmalarında dental travma görülme sıklığı artmaktadır. Ağız koruyucusu kullanımı ile yaşanabilecek travmanın etkilerinin en aza indirildiği bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı, diş hekimlerinin spor diş hekimliği ve dental travmalar ile ilgili bilgi düzeylerinin ölçülmesi, davranış ve tutumlarının belirlenmesidir. Gereç ve yöntem: 23 sorudan oluşan tanımlayıcı nitelikteki anket Ġstanbul ilinde kamu kuruluşunda veya özel sektörde çalışan diş hekimlerine basılı veya internet üzerinden ulaştırıldı. Anketi yanıtlayan 346 diş hekimi çalışmaya dahil edildi ve elde edilen yanıtlar kaydedildi.Verilerin değerlendirilmesinde; ki-Kare analizi, Fisher Exact testi ve parametrik olmayan Sperman korelasyon değerleri kullanıldı. Sonuçlar p<0,05 düzeyinde değerlendirildi. Bulgular: Çalışmaya katılan hekimlerin %94,80"ünün spor aktiviteleri sırasında ağız koruyucusu kullanımının travma karşısında koruyucu olduğunu düşündüğü belirlenmiştir. Ancak hekimlerin sadece klinikte %13,8"i hastalarına ağız koruyucusu uygulaması yapmaktadır. Hekimlerin ağız koruyucusu uygulamama nedenleri; %38,15"i herhangi bir eğitim almadığı için, %5,78"i hastalar tarafından yüksek maliyetli bulunduğu için, %3,76"sı diş hekimliği alanına girdiğini düşünmediği için, %42,77"si diğer sebepler olarak belirlenmiştir. Hekimlerin %62,43"ü ağız koruyucu uygulaması konusunda eğitim almamış iken; %29,48"ü yalnızca teorik, %8,09"u hem teorik hem pratik eğitim almışlardır. Konu hakkında eğitim almayan hekimlerin %84,1"i eğitim almak istediklerini belirtmiştir. Sonuç: Çalışmamızın sonuçlarına göre, Ġstanbul ilinde çalışan diş hekimleri ağız koruyucusu kullanımının spor travmalarında etkili bir koruyucu uygulama olduğunu düşünmektedirler; ancak ağız koruyucusu uygulaması yapan diş hekimlerinin sayısı bu orana göre beklenildiği kadar yüksek bulunmamıştır. Anahtar kelimeler: Spor diş hekimliği, travma, ağız koruyucu ABSTRACT Aim: Sports activities and competitions increases the potential for possible dental trauma. It is known that the effects of trauma can be minimized with the use of mouthguards . The aim of this study is to evaluate the

Bruksizm, çocukları ve eriĢkinleri etkileyen bir parafonksiyonel alıĢkanlıktır. Bu çalıĢmada ebeveynlerin çocuklar ve genç eriĢkinlerde görülen bruksizm üzerine bilgi ve tutumlarının incelenmesi amaçlanmıĢtır. Gereç ve Yöntem: ÇalıĢma kapsamında kliniğe baĢvuran çocukların ebeveynlerine 52 adet çok seçenekli sorudan oluĢan anket soruları yöneltilmiĢtir. 367 ebeveynin anket yanıtları çalıĢmaya dahil edilmiĢtir. Ġstatistiksel analizde tanımlayıcı istatistikler, Ki-kare testi, Fisher"ın kesin Ki-kare testi ve Spearman"ın korelasyon testi kullanılmıĢ ve p değeri 0.05 olarak belirlenmiĢtir. Bulgular: Ebeveynlerin %38,7"si bruksizmin tanımını bildiklerini belirtmiĢlerdir. ÇalıĢmaya dahil edilen çocukların %29,4"ünde bruksizm olduğu, %45.5"inde bruksizm olmadığı ve kalan %25,1"inde ebeveynlerinin bir fikri olmadığı görülmüĢtür. Bruksizmin nedenleri arasında duygusal (%45,8), diĢlerle ilgili (%16,9), ilaçlara bağlı (%3,5), dini/ruhani (%3) ve diğer faktörler (%0,5) gösterilmiĢtir. Bruksizmin tedavisinin psikolojik tedavi ile (%34,1), diĢ tedavileri ile (%23,7), tıbbi tedaviler ile (%6,5) ve dini yöntemler ile (%0,8) yapılabileceği belirtilmiĢtir. Çocuklarında bruksizm olduğu bildirilen ebeveynlerin %72,2"si çocuklarda bruksizm ile ilgili daha fazla bilgi edinmek istediklerini, %15,7"si ise isteksiz olduklarını, %12"si ise kararsız olduklarını bildirmiĢlerdir. Evli ve ayrılmıĢ ebeveynlerin çocuklarında bruksizm varlığı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmuĢtur (p<0,05). ġiddetli psikolojik travma gören çocuklarda bruksizm oranı yüksek çıkmıĢtır (p<0,05). Sonuç: Ebeveynler çocuklarda bruksizmin teĢhisi konusunda önemli rol oynamaktadırlar. Ebeveynlerin çocuk ve genç eriĢkinlerde bruksizm hakkında daha fazla bilgi sahibi olmaları, bruksizmin doğru zamanda tedavi edilebilmesi açısından katkı sağlayacaktır.