Nursing education from the past to the present has focused mainly on traditional learning methods in classroom settings, where the student is in a passive position and based on behavioral learning approaches. However, today, changes and developments in socio-cultural and political fields in information and technology necessitate the foundation of nursing education on student-centered active teaching methods / approaches that will enable the student to actively participate, think creatively and take responsibility. One of these methods is Peer Education, in which peers work in cooperation, learn from each other, help each other learn and teach by learning, and assume responsibility for learning themselves. Peer Education; especially in clinical practice is a nursing students' lack of role models, nurses work more than workload, insufficient number of nurses, because of the lack of adequate number and quality of nursing faculty members to receive consultancy, guidance nurse concept is not fully developed, differences between educators, etc. minimize / eliminate many problems, to ensure that educators use their limited time more effectively and that students can use their theoretical knowledge, to ensure effective and efficient use of clinical practice, support their active participation in the learning process, a teaching method that can be used to develop creative thinking, independent study and problem solving skills. Peer education also includes nursing students with sexually transmitted diseases, HIV / AIDS, violence, diabetes, smoking, alcohol and substance abuse, disability education, and so on. is also widely applied. Peer education is important for on these subjects, nursing students to increase their knowledge, skills and awareness, adaptation, develop healthy behavior or change behavior, increase their self-confidence, ensure positive hospital experience, prevent conflicts, increase both academic success and satisfaction professional life. ​Extended English summary is in the end of Full Text PDF (TURKISH) file.   Özet Geçmişten günümüze hemşirelik eğitimi ağırlıklı olarak sınıf ortamında gerçekleştirilen, öğrencinin pasif konumda olduğu, davranışçı öğrenme yaklaşımlarına temellenen geleneksel öğrenme yöntemlerine odaklanmıştır. Ancak günümüzde bilgi ve teknolojide, sosyo-kültürel, siyasi alanlarda yaşanan değişme ve gelişmeler, hemşirelik eğitiminin öğrencinin aktif katılımını, yaratıcı düşünmesini, sorumluluk üstlenmesini sağlayacak öğrenci merkezli aktif öğretim yöntemlerine/yaklaşımlarına temellenmesini zorunlu kılmaktadır. Bu yöntemlerden biri de, akranların işbirliği içinde çalışacakları, birbirlerinden öğrenecekleri, birbirlerinin öğrenmelerine yardım ettikleri ve öğreterek öğrendikleri, öğrenme sorumluluğunu kendilerinin üstlendikleri Akran Eğitimi'dir. Akran Eğitimi; hemşirelik eğitiminde yaşanan öğrencilerin özellikle klinik uygulamalarda rol model bulamaması, hemşirelerin iş yoğunluğunun fazla hemşire sayısının yetersiz olması, yeterli sayı ve nitelikte hemşire öğretim elemanının bulunmaması dolayısıyla öğrencilerin danışmanlık alması, rehber hemşire kavramının tam gelişmemiş olması, eğitimciler arası farklılıklar vb. birçok sorunu en aza indirmek/ortadan kaldırmak, hem eğitimcilerin sınırlı zamanlarını daha etkin kullanmalarını hem de öğrencilerin kuramsal bilgilerini kullanabilmelerini ve klinik uygulamadan etkili ve verimli şekilde yararlanmalarını, öğrenme sürecine aktif katılımlarını desteklemek, yaratıcı düşünme, bağımsız çalışma ve problem çözme becerilerini geliştirmek amacıyla kullanılabilecek bir öğretim yöntemidir. Akran eğitimi ayrıca hemşirelik öğrencilerinin cinsel yolla bulaşan hastalıklar, HIV/AIDS, şiddet, diyabet, sigara, alkol ve madde bağımlılığı, engelli eğitimi vb. konularda da yaygın olarak uygulanmaktadır. Bu konularda yapılan akran eğitimleri, hemşirelik öğrencilerinin konulara ilişkin bilgi, beceri ve farkındalıklarını, uyumlarını artırması, sağlıklı davranış geliştirmelerini ya da davranış değiştirmelerini sağlaması, özgüvenlerini arttırması, olumlu hastane deneyimi edinmelerini sağlaması, çatışmaları önlemesi, her iki tarafın akademik başarı ve memnuniyetini artırması ve onları mesleki yaşama hazırlaması açısından önem taşımaktadır.

No abstract

21. yy’da bilgi ve iletişim teknolojilerindeki hızlı gelişmeler ve değişimler insan yaşamının her alanını etkilediği gibi, hemşirelik eğitim sistemini de etkilemekte olup, öğrenme-öğretme süreçlerinin değişime uğramasını ve yeni gelişmelere ayak uydurmasını zorunlu hale getirmektedir. Bu değişim ve gelişmelerin entegrasyonu, özellikle covid-19 pandemisi ile mevcut eğitim sisteminin aniden çökmesine ve durmasına sebep olmasıyla daha çok önem kazanmıştır. Hemşirelik eğitimi teorik ve uygulamalı derslerden oluşması nedeniyle uzaktan eğitim yetersiz kalmış olup, uzaktan ve geleneksel eğitimin birleşimi olan harmanlanmış öğrenme önem kazanmıştır. Bu bağlamda hem ulusal hem de uluslararası hemşirelik eğitim kurumları harmanlanmış öğrenmeye covid-19 pandemisi ile geçiş yapmak zorunda kalmışlardır. Harmanlanmış öğrenme ile hemşirelik öğrencileri 21. yy becerilerinden problem çözme, eleştirel düşünme, akıl yürütme, analitik düşünme becerilerini geliştirmekte olup, aynı zamanda hemşirelik öğrencilerinin akademik başarılarını, öğrenen motivasyonunu, eğitimin etkililiğini, aktif katılımı olumlu yönde etkilenmektedir. Bu derleme ile harmanlanmış öğrenme tanımları, kuramsal ve tarihsel gelişimi, modelleri, bileşenleri, avantajları ve dezavantajları sunularak, hemşirelik eğitim programına entegrasyon sürecinde harmanlanmış öğrenmenin desteklenmesi amaçlanmıştır.

Amaç: Bu sistematik derlemede, hemşirelik eğitiminde Bağlam, Girdi, Süreç ve Ürün Değerlendirme (CIPP) modelinin kullanım alanlarını ve kullanıldığı çalışmaların özelliklerini ortaya koymak amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışma, Web of Science, Google Scholar, Science Direct, PubMed, Medline veri tabanlarında 1991-2021 yılları arasında yayınlanan “nursing education ve CIPP” anahtar kelimeleri ile ulusal ve uluslararası çalışmalar taranarak gerçekleştirilmiştir. Tarama sonucunda 433 veriye ulaşılmıştır. Çalışmada, toplam 9 araştırma değerlendirmeye alınmıştır. Bulgular: Hemşirelik alanında önlisans, lisans ve doktora programlarını değerlendirme sürecinde Bağlam, Girdi, Süreç ve Ürün Değerlendirme Modelinin kullanıldığı görülmektedir. Program geliştirme çalışmalarına ek olarak, iyileştirme ve değerlendirme çalışmalarında da modelin kullanıldığı saptanmıştır. İncelenen çalışmalarda, dört basamağın tamamından yararlanılabileceği gibi; model programın bir veya bazı bölümlerini değerlendirme imkânı da sağlanmaktadır. Sonuç: Bağlam, Girdi, Süreç ve Ürün Değerlendirme Modeli, hemşirelik eğitim programlarının uygulanması sırasında bütünsel bir yaklaşımla, nicel ve nitel verilerden yararlanılarak kullanılması uygundur. Bununla birlikte, sınırlı sayıda araştırma olması bu çalışmanın bulgularını doğrulamak için daha ileri çalışmalara ihtiyaç olduğunu göstermektedir.