Bu çalışma salgın hastalık döneminde algılanan sosyal desteğin bireylerin psikolojik sağlamlığı üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, nicel araştırma desenlerinden ilişkisel tarama modeli benimsenerek yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu farklı demografik yapıya sahip 350 kişi oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan bireyler kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Çalışma Dünya Sağlık Örgütünün pandemi ilan ettiği 2020 Mart ayında yürütülmüştür. Araştırmada veri toplamak amacıyla araştırmacılar tarafından katılımcıların özelliklerini belirlemek için oluşturulan Kişisel Bilgi Formu; Zimet, Dahlem, Zimet ve Farley(1988) tarafından geliştirilen Doğan ve Arkar(1995) tarafından Türkçeye uyarlaması yapılan Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve Smith, Dalen, Wiggins, Tooley, Christopher ve Jennefer Bernard(2008) tarafından geliştirilip Doğan(2015) tarafından Türkçe uyarlama çalışması yapılan Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği kullanılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre bireylerin algılanan sosyal destek düzeyleri ile psikolojik sağlamlık düzeyleri arasında anlamlı farklılığın olduğu tespit edilmiştir. Psikolojik sağlamlık düzeyi; cinsiyet, medeni durum ve aile yapısına göre farklılaşmamakta olup buna karşın yaş değişkenine göre farklılaştığı görülmüştür. Araştırmada elde edilen bulgular ilgili alan yazın ışığında tartışılarak öneriler sunulmuştur.

Çocuğun doğduğu andan itibaren ilk temas kurduğu kişiler annesi ve babası olmasından dolayı çocuğun sağlıklı gelişiminde ailenin önemli bir işlevi bulunmaktadır. Anne ve babalar, çocuğun temel ihtiyaçlarını tamamlayan bireyler olup çocukla en yakın temas kuran ve çocuğun birden fazla temel beceriye sahip olmasına yardımcı olan kişilerdir (Özel ve Zelyurt, 2016). Çocuk, aile içerisinde çevresinde bulunan diğer kişilerle sosyal ilişkilerini geliştirmekle birlikte ait olma ihtiyacını ilk olarak aile kurumunda karşılamaktadır (Aslantürk ve Kaya Kılıç, 2020). Bu bağlamda çocuğun toplumda kendisine yer edindiği ve fizyolojik, psikolojik ve sosyal ihtiyaçlarının karşılandığı ilk yerin aile ortamı olduğu söylenebilir. Aile kurumunun çok farklı yapılarda görülmesi ve süreç boyunca yaşadığı değişim herkes tarafından kabul edilen bir aile tanımını güçleştirmektedir (Canatan, 2011). Her aile belli ilkeleri, değerleri, normları ve amaçları olan sosyal yapılar içinde kurulurlar (Erol, 1992). Çocuk üzerinde önemli etkileri bulunan aile yapıları, araştırmacıların dikkatini çekip çok sayıda araştırmanın konusu olmuştur (Brown, Manning ve Stykes, 2015). ÖZET Bu araştırmanın temel amacı, tek eşli ve çok eşli ailelerde yaşayan ergenlerde öz-yeterlik, öznel iyi oluş ve çocukluk çağı ruhsal travmalarını ve çocukluk çağı ruhsal travmaları, öz-yeterlik ve öznel iyi oluşlarının bazı demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını incelemektir. Bu betimsel araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın grubunu, %50,2'si (n=326) kadın ve %49,8'i (n=323) erkek olmak üzere toplam 649 birey oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak; Kişisel Bilgi Formu (KBF), Çocukluk Çağı Ruhsal Travma Ölçeği (ÇÇTÖ), Ergen Öznel İyi Oluş Ölçeği ve Çocuklar için Öz-Yeterlik Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, ilişkisiz örneklemler için t-Testi ve ilişkisiz örneklemler için ANOVA temel istatistiklerden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonucunda çalışma grubunda 18 katılımcı (%2,8) travmasını inkar etmektedir. Çocukluk çağı ruhsal travmaları, cinsiyet değişkenine göre farklılaşmazken, sosyoekonomik duruma ve aile yapısına göre farklılaşmaktadır. Katılımcıların öz-yeterliklerinin cinsiyet, sosyoekonomik durum ve aile yapısına göre farklılaşmadığı fakat travmayı inkar etme durumlarına göre anlamlı bir biçimde farklılaştığı görülmektedir. Katılımcıların öznel iyi oluşlarının cinsiyet sosyoekonomik durum ve aile yapısına göre farklılaşmadığı, travmayı inkar etme durumlarına göre anlamlı bir biçimde farklılaştığı görülmektedir.

No abstract