No abstract

The aim of the present article is to analyse the metalinguistic function of the nominal reduplication in Spanish. The lexical reduplication is a mechanism that consists in repeating a lexical unit within one phrase. The study shows that the nominal reduplication presents metalinguistic functions that reveal the interest of the speakers in a number of semantic issues related to the linguistic categorization and the concept of prototype. What is more, the metalinguistic aspect of the reduplicative constructions play a crucial role in a variety of situations as it entails some intersubjective meanings that are of a great importance for the interaction.

The aim of the present article is to compare the formal and functional aspects of pronominal forms of address in three languages: Spanish, Polish and Italian. The classic typology of the category analysed divides it in two groups: the T-forms applied in the conversations between the participants of symmetrical relations and the V-forms considered reverential and asymmetrical. The present study demonstrates and analyses the pronominal systems in two Romance languages, Spanish and Italian, and a Slavic language, Polish. We classify the pronouns according to the confidentiality/distance parameter, showing the similarities and differences between the formal characteristics, as well as the socio-cultural factors that determine the election of determined pronominal form of address.

Celem opracowania jest opis oraz porównanie warstwy językowej rytuału spożywania posiłków wśród użytkowników języka polskiego i hiszpańskiego. Akt biesiadowania, niezwykle istotny w analizowanych kręgach kulturowych, charakteryzuje się nie tylko określonym schematem zachowań, ale i rozmaitymi środkami językowymi towarzyszącymi konkretnym sytuacjom interakcyjnym. W niniejszym artykule przedstawiono najczęściej występujące akty mowy, rytualizmy językowe oraz spragmatykalizowane środki językowe wykorzystywane podczas rytuału jedzenia wśród społeczności polsko- i hiszpańskojęzycznej. Analiza opiera się na przykładach pochodzących z korpusów języka mówionego, stworzonych w Polsce i Hiszpanii, stanowiących transkrypcje codziennych rozmów członków wymienionych społeczności. Badanie pokazało, że obydwie społecznością łączy wiele wspólnych wartości związanych ze wspólnym spożywaniem posiłków, jednak każda z nich charakteryzuje się nieco odmiennymi środkami językowymi używanymi podczas rytuału.

Słowa kluczowe: języki romańskie, przestrzeń, wyrażenia deiktyczne, zaimki wskazujące, przysłówki deiktyczne WstępPrzestrzeń stanowi jeden z ważniejszych elementów życia człowieka. Bez względu na to, skąd pochodzimy czy jakim językiem się posługujemy, żyjemy w określonych relacjach przestrzennych z innymi ludźmi, obiektami i zjawiskami. Owe relacje wywierają bezpośredni wpływ na nasze codzienne życie i są dla nas tak naturalne, że rzadko stanowią przedmiot rozważań. Przestrzeń może być jednak analizowana na bardzo wiele sposobów i z perspektywy różnorodnych dziedzin nauki [Brzozowska-Zburzyńska 2012: 93-98]. Po pierwsze, postrzegamy przestrzeń z punktu widzenia praw fizyki i obiektywnie mierzonych jednostek. W społeczeń-stwie rozwinął się powszechnie stosowany podział na centymetry, kilometry, hektary i inne jednostki, które określają obiektywnie wyznaczony i zawsze jednakowy fragment przestrzeni. Przestrzeń może prezentować również inny wymiar, zdecydowanie mniej obiektywny. Osobisty obraz przestrzeni zależy od wielu czynników, takich jak nasze doświadczenia, poglądy na świat czy sytuacja, w której się znaleźliśmy.Trzeci i kluczowy dla naszych rozważań aspekt przestrzeni stanowi jej odzwierciedlenie w języku. Analiza rozmaitych języków należących do bardzo różnych rodzin językowych dowodzi, że przestrzeń jest tzw. kategorią uniwersalną [Moravcsik 2013: 214-215]. Oznacza to, że w każdym języku na świecie istnieją mechanizmy, które umożliwiają mówienie o relacjach przestrzennych. To, co różni poszczególne systemy językowe, to sposób, w jaki dokonuje się werbalizacja przestrzeni. Z jednej strony, przestrzeń może być wyrażana za pomocą rozmaitych części mowy, z drugiej, użytkownicy różnych języków mogą brać pod uwagę inne aspekty kategorii przestrzeni.