Özet: Bartın ili, Merkez ilçesine bağlı 15 köyün meralarının bazı vejetasyon özelliklerini belirlemek amacı ile 2016 yılında yapılan bu çalışmada modifiye edilmiş tekerlekli lup (halka) metodu kullanılmıştır. Vejetasyon etüdü yapılan meralarda toplam olarak 128 tür tespit edilmiştir. Tespit edilen türlerin 18 adedi azalıcı, 10 adedi çoğalıcı, 100 adedinin ise istilacı tür (89 adedinin otsu ve 11 adedinin ise çalı-ağaç) olduğu belirlenmiştir. Araştırmanın yürütüldüğü meraların bitkiyle kaplı alan oranı ortalaması % 93.57'dir. Mera vejetasyonlarında yer alan türlerin kalite dereceleri bakımından sınıflandırılması neticesinde botanik kompozisyondaki; azalıcılar, çoğalıcılar ve istilacı türlerin oranları ise sırasıyla % 15.52, % 15.59 ve % 68.89 olarak belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre çalışılan meraların 1 adedi "Çok iyi", 1 adedi "İyi", 6 adedi "Orta" ve 7 adedi ise "Zayıf" mera durumu sınıfına girmiştir. Mera sağlığı açısından yapılan sınıflamada ise 14 mera "Sağlıklı", 1 mera ise "Sorunlu" olarak belirlenmiştir. Çalışılan meralarda, bitkilerin toprağı kaplama oranı ile toprak derinliği (r=0.553 * ) ve otlanma derecesi ile mera toprağının sıkışması (r=0.587 * ) arasında pozitif ilişkiler bulunmuştur. Bu sonuçlara göre; çalışılan meraların yaklaşık yarısı dikkatli bir şekilde kullanılmaya, diğer yarısı ise acilen ıslah programına dâhil edilmeye ihtiyaç duymaktadır.Anahtar Kelimeler: Mera durumu, mera sağlığı, otlanma derecesi, toprak sıkışması, istilacı türler Some Properties of Rangelands in Bartın ProvinceAbstract: This study was conducted to determine some vegetation characters of 15 village rangelands in Bartın province in 2016. In the study, modified wheel point method with loop was used. Totally 128 plant species were determined in studied rangelands. This plant species were also divided into 3 different successional groups: i) 18 species were decreases, ii) 10 species were increasers, 100 species were invaders (89 species were herbaceous and 11 species were shrubs-trees). In the experiment rangelands, plant coverage rate was 93.57%. Considering the different successional groups, which had influential effect to pasture quality, decreasers, increasers, and invaders had 15.52%, 15.59% and 68.89%, respectively. The results from the present study indicated that 1, 1, 6 and 7 rangelands are "Very good", Good", "Fair" and "Poor" conditions based on the rangeland condition classes, respectively. On the other hand, 14 and 1 rangelands were found as "Healthy" and "Unhealthy" in health categories. There were significant correlations between plant cover and soil depth (r=0.553 * ) and grazing level and soil compaction (r=0.587 * ) in studied rangelands. According to these results half of the rangelands must be used carefully, while other half are need improving immediately.

Özet: Kastamonu ili, Taşköprü ilçesine bağlı 12 köyün doğal meralarının bazı vejetasyon özelliklerini belirlemek amacı ile 2014 yılında yapılan bu çalışmada modifiye edilmiş tekerlekli lup (halka) metodu kullanılmıştır. Vejetasyon etüdü yapılan meralarda toplam olarak 103 tür tespit edilmiştir. Tespit edilen türlerin 13 adedi azalıcı, 14 adedi çoğalıcı ve 76 adedinin ise istilacı tür olduğu belirlenmiştir. Araştırmanın yürütüldüğü meraların bitkiyle kaplı alan oranı ortalaması % 83.34'tir. Mera vejetasyonlarında yer alan türlerin kalite dereceleri bakımından sınıflandırılması neticesinde botanik kompozisyondaki; azalıcılar, çoğalıcılar ve istilacı türlerin oranları ise sırasıyla % 13.35, % 29.15 ve % 57.50 olarak belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre çalışılan meraların 1 adedi "İyi", 5 adedi "Orta" ve 6 adedi ise "Zayıf" mera durumu sınıfına girmiştir. Mera sağlığı açısından yapılan sınıflamada ise 11 mera "Sağlıklı", 1 mera ise "Riskli" olarak belirlenmiştir. Bu sonuçlara göre; çalışılan meraların yarısı dikkatli bir şekilde kullanılmaya, diğer yarısı ise acilen ıslah programına dâhil edilmeye ihtiyaç duymaktadır. Çalışmada otlatma derecesi ile otlayan hayvan sayısı (r=0.608 Anahtar Kelimeler: Mera durumu, mera sağlığı, botanik kompozisyon, hayvan sayısı, rakım, toprak sıkışması Impacts of Livestock Grazing and Topography on Vegetation Cover and Structure in Natural RangelandsAbstract: This study was conducted to determine some vegetation characters of 12 natural rangelands in Kastamonu province in 2014. In the study, modified wheel point method with loop was used. Totally 103 plant species were determined in studied rangelands. This plant species were also divided into 3 different successional groups: i) 13 species were decreases, ii) 14 species were increasers, and 76 species were invaders. In the experiment rangelands, plant coverage rate was 83.34%. Considering the different successional groups, which had influential effect to pasture quality, decreasers, increasers, and invaders had 13.35%, 29.15% and 57.50%, respectively. The results from the present study indicated that 1 rangeland are "Good", 5 rangelands are "Fair" and 6 rangeland are "Poor" conditions based on the rangeland condition classes. On the other hand, 11 and 1 rangelands were found as "Healthy" and "Risky" in health categories. According to these results half of the rangelands must be used carefully, while other half are need improving immediately. There were significant correlations between grazing level and livestock number (r=0.608

Ayan 3* ÖZET Bu çalışma, Orta Karadeniz Bölgesi doğal florasından toplanan domuz ayrığı (Dactylis glomerata ssp.), kamışsı yumak (Festuca arundinaceae ssp.) ve ak üçgül (Trifolium repens ssp.) popülasyonlarının çekirdek DNA içeriklerinin flow sitometri yöntemiyle belirlenmesi ve ploidi analizi ile tür teşhisinde kullanılması amacıyla yürütülmüştür. Proje kapsamında ak üçgülden mera tipi 80, domuz ayrığından ot ve mera tipi 80 ve kamışsı yumaktan ot, mera ve çim tipi 130 adet genotip kullanılmıştır. Analizlerde tarlada yetişmekte olan bitkilerden alınan taze yaprak dokuları kullanılmıştır. Floresan boya olarak ise propidium iodide kullanılmıştır. İnternal standard, Dactylis glomerata ve Trifolium repens genotiplerinde Vicia sativa, Festuca arundinecea genotiplerinde ise Hordeum vulgare kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre araştırmada kullanılan Dactylis glomerata genotiplerinin ortalama 2C çekirdek DNA içeriği 9.12 pg (8.32 pg-9.66 pg); Trifolium repens genotiplerinin ortalama 2C çekirdek DNA içeriği 2.33 pg (2.22 pg-2.44 pg); Festuca arundinecea genotiplerinin ortalama 2C çekirdek DNA içeriği 17.47 pg (17.02 pg-17.98 pg) arasında değiştiği belirlenmiştir. Çekirdek DNA içerikleri ile genotiplerin ploidi düzeylerini ilişkilendirmek amacıyla yapılan kromozom sayımlarında domuz ayrığı genotiplerinin 2n=4x=28, ak üçgül genotiplerinin 2n=4x=32 ve kamışsı yumak genotiplerinin 2n= 6x=42 kromozoma sahip oldukları belirlenmiştir. Elde edilen bu sonuçlara göre çalışmada kullanılan Dactylis ve Trifolium genotiplerinin tetraploid, Festuca genotiplerinin ise hekzaploid olduğu saptanmıştır. Ayrıca çalışmada kullanılan tüm genotipler çekirdek DNA içeriklerinin de yardımıyla taksonomik olarak teşhis edilmiş ve Trifolium repens ssp.'nin Trifolium repens var. repens, Dactylis glomerata ssp.'nin Dactylis glomerata subsp. glomerata ve Festuca arundineceae ssp.'nin de Festuca arundinacea subsp. arundinacea olduğu ve genotiplerin içerisinde başka türlere ait hiç bir genotipin bulunmadığı belirlenmiştir.

The aim of this study is to determine the current status of the rangeland, whose vegetation was completely renewed in 2013, as of 2021. During the 7-8 years after the rehabilitation study, the proportions of the species in the vegetation changed significantly, although there was no significant change in the soil cover value of the plants. Soil coverage rate of pasture vegetation is 98.20%; the ratios of decreaser, increaser and invasive species are 13.14%, 5.39% and 81.77%, respectively. It has been determined that the stubble height remaining after grazing in the pasture is less than 50% of the average vegetation height, all accessible parts of the pasture are grazed, the reproductive plant parts of the decreasing and increasing plant species are very few, and they can develop under the protection of thorny plants that animals cannot reach. It has been also determined that all herbaceous plants except thorny plants are grazing at varying rates in the pasture. According to all these data, it was concluded that the pasture was intensively grazed. Perennial grass (Lolium perenne) with the highest rate and the most common decreaser in vegetation with a frequency of 3.97% and a frequency of 80%, while the invasive species is a wild blackberry (Rubus sp.) with a rate of 46.54% and a frequency of 90%. According to their rate and distribution in vegetation, forage plant species that can be preferred in all kinds of seeding operations in pastures in this and similar ecologies; Lolium perenne, Dactylis glomerata, Poa pratensis, Lotus corniculatus, Trifolium fragiferum and Trifolium repens, the most important shrub species to be controlled is wild blackberry. The employment of goats, which preferably graze blackberries and other shrubs and even other herbaceous plants that cattle do not prefer, can be recommended as the most economical and environmentally friendly weed control method. Otherwise, vegetation should be renewed at regular intervals to protect the pasture from invasive species.

Bu çalışmada, Samsun Büyükşehir Belediye Meclisi tarafından “kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı” olarak ilan edilen; Vezirköprü ilçesi, Doyran ve Kızılcaören Mahalleleri sınırları içerisinde yer alan sırasıyla 108/51 ve 108/66 numaralı mera parsellerinde, tahsis amacının değişimi isteğine binaen “Mera durum” sınıfı belirlenerek yapılan işin 4342 sayılı Mera Kanuna uygunluğu incelenmiştir. Etüt, 2017 yılı haziran ayı içerisinde yapılmış olup, göz ile tahmin yöntemi kullanılmıştır. Vejetasyon etüdü verilerine göre yapılan hesaplamaya göre mera durumu % 40 ile “Orta” sınıfta yer almıştır. Mera Kanunu’nun 14. maddesine göre mera alanının “Mera durum sınıfı”nın “Çok iyi” veya “İyi” değil de “Orta” çıkması, çalışılan mera alanında tahsis amacı değişikliği yapılabileceğini göstermiştir. Bu sonuca göre Mera Komisyonu, alan için tahsis amacında değişiklik yapılması talebini kabul etmiş ve kararı onay için Tarım ve Orman Bakanlığına göndermiştir. Ancak Bakanlık; bu tür her başvuruda olumlu görüş bildirilme gibi bir zorunluluğun olmadığını ifade ederek; bu alanın sanayi yatırımı için zorunlu olup olmadığı, alternatif bir alanın bulunup bulunmadığı, istenilen alanın gereğinden büyük olup olmadığı ve mera bütünlüğünün bozulup bozulmadığı gibi kriterler bakımından yeniden değerlendirilmesini istemiştir. Mera komisyonu, Belediyenin gerekçeli raporunu incelendikten sonra tahsis amacı değişikliği hususunda yeniden “Olumlu” görüş bildirmiştir. Ancak Bakanlık kararı uygun bulmamış ve mera alanı Samsun Büyükşehir Belediyesine tahsis edilmemiştir.