The environmental pollution caused by climate change and global warming pose significant risks to health. This raises the question how environmental disturbances can affect health expenditures. Based on this, this study examines the asymmetric effect of environmental quality on health expenditures in Türkiye using the non-linear ARDL (NARDL) model for the 1975–2019 period. In addition to environmental quality, natural resources, economic growth, and trade openness variables are also included in the health expenditure model. The findings support the existence of an asymmetric cointegration relationship between the series. The findings also indicate that positive environmental pollution shocks affect health expenditures positively in the long run, while negative environmental pollution shocks do not have a statistically significant effect on health expenditures. Positive and negative natural resource shocks affect health expenditures negatively in the long run. Despite the effect of positive economic growth shocks on health expenditures is positive but statistically insignificant, the effect of negative economic growth shocks is positive and significant. Besides, positive trade openness shocks have a negative effect on health expenditures and negative trade openness shocks have a positive effect. The findings prove that the steps to be taken to protect the environment in the current period will increase the effectiveness of health expenditures in the future. This situation has a guiding feature for policy-makers in terms of policy decisions.

No abstract

No abstract

Son yıllarda çevre kirliliği ve onu etkileyen temel faktörlerin doğru tespit edilebilmesi, önemli bir inceleme konusudur. Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de tarım sektörü ve çevre kirliliği arasındaki ilişkiyi 1968-2016 dönemi için araştırmaktır. Literatürde tarım sektörü ve çevre kirliliği arasındaki ampirik ilişki hakkında bir fikir birliği bulunmamaktadır. Bu nedenle çalışma hem literatüre katkı sağlamakta hem de gelecekteki çalışmalar için önemli bir kanıt sunmaktadır. Çalışmada tarımın belirleyicileri olarak tarımsal katma değer ve tarımsal arazi serileri tercih edilirken çevre kirliliğinin ölçütü olarak karbondioksit emisyonu kullanılmaktadır. Ayrıca, ekonomik büyüme ve yenilenebilir enerji tüketimi diğer bağımsız değişkenler olarak modellere dahil edilmektedir. Ampirik analizde tarım ve çevre kirliliği ilişkisi iki model kurularak tahmin edilmektedir. Yöntem, üç aşamadan oluşmaktadır. İlk olarak, serilerin durağanlık özellikleri DF-GLS ve Ng-Perron gibi geleneksel birim kök testleri ile test edilmektedir. Ek olarak, serilerin durağanlık seviyeleri Zivot-Andrews ve Lee-Strazicich yapısal kırılmalı birim kök testleri ile araştırılmaktadır. İkinci olarak, ARDL modeli ile seriler arasındaki eşbütünleşme ve uzun dönem katsayıları tahmin edilmektedir. Son olarak, seriler arasındaki nedenselliğin varlığı Toda-Yamamoto testi ile belirlenmektedir. Bulgular, çalışmada ele alınan seriler arasında bir eşbütünleşmeyi işaret etmektedir. Bulgular aynı zamanda uzun dönemde tarımsal katma değer ve tarımsal arazinin karbondioksit emisyonunu azalttığını ortaya koymaktadır. Çalışma, çevresel Kuznets eğrisi (ÇKE) hipotezinin Türkiye ekonomisi için geçerli olduğunu ispatlamaktadır. Tarımın karbondioksit emisyonuna neden olduğu tespit edilmektedir. Dahası tarımsal katma değer ve tarımsal arazinin yenilenebilir enerji tüketiminin nedeni olduğu saptanmaktadır. Sonuç olarak, politika yapıcıları Türkiye'de sürdürülebilir bir ekonomik gelişme için tarım sektörüne daha fazla önem vermelidir. Ayrıca tarım arazileri korunmalı ve katma değerli üretim için teşvik edilmelidir. Böylece çevre kirliliği azalış eğiliminde olacaktır.

Döviz kurundaki değişiklikler, dışa açık ekonomiler açısından ilk aşamada dış ticarette etkili olmaktadır. İhracat ve ithalatta meydana gelen değişiklerle birlikte döviz kurundaki değişiklikler işsizlik üzerinde de belirli etkilere neden olabilmektedir. Çalışmada ilk olarak teorik ve politik açıdan döviz kurunun ihracat ve işsizliğe olan etkilerine değinilmiştir. Sonraki aşamalarda ise Toda-Yamamoto nedensellik analizi ile bu etkilerin Türkiye açısından geçerliliği test edilmiştir. Nedensellik testi sonucunda, reel efektif döviz kuru ile ihracat arasında çift yönlü ilişki ve işsizlik oranı ile ihracat arasında çift yönlü ilişki tespit edilmiştir.