Benzen jest bezbarwną lub lekko żółtą cieczą o charakterystycznym zapachu. Naturalnymi źródłami benzenu są gazy emitowane z wulkanów i pożarów lasów oraz produkty ropopochodne. Benzen stosuje się przede wszystkim jako rozpuszczalnik oraz materiał wyjściowy w syntezie wielu chemikaliów. W Polsce w 2020 r. 28 osób pracowało w narażeniu na benzen o stężeniach powyżej obowiązującej wartości NDS. Benzen działa narkotycznie w warunkach zatrucia ostrego. Ciekły działa drażniąco. Po narażeniu przewlekłym u ludzi obserwowano zmiany hematologiczne we krwi oraz nowotwory, w tym ostrą białaczkę szpikową. Podobne efekty obserwowano u zwierząt laboratoryjnych. Benzen i/lub jego metabolity wykazują działanie genotoksyczne. Takie działanie benzenu wykazano u ludzi zawodowo narażonych na związek o stężeniu <3,2 mg/m3 (<1 ppm). Benzen nie jest teratogenem dla zwierząt. Jako wartość NDS dla benzenu proponuje się przyjąć stężenie rekomendowane w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady, zmieniającej dyrektywę 2004/37/WE, tj. 0,66 mg/m3. Ryzyko wystąpienia białaczki u pracowników zawodowo narażonych na benzen o stężeniu 0,66 mg/m3 mieści się w zakresie 2,7 · 10−4 ÷ 1 · 10−3. Proponuje się także dodać notacje: „Carc. 1A” (substancja rakotwórcza kategorii zagrożenia 1A); „skóra” (wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową); „Muta. 1B” (działanie mutagenne na komórki rozrodcze kategorii zagrożenia 1B). Jako biomarkery zawodowego narażenia na benzen zaproponowano stężenie benzenu 2,5 μg/l moczu oraz stężenie kwasu S-fenylomerkapturowego (S-PMA) na poziomie 9,0 μg/g kreatyniny w moczu. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu i inżynierii środowiska.

Dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego 1,2 1-Decanol and its isomers: 2-decanol, 3-decanol, 4-decanol, 5-decanol Documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs) 1,2 1 Wartości NDS i NDSCh dekan-1-olu i jego izomerów zostały w dniu 22.03.2021 r. przyjęte na 98. posiedzeniu Międzyresortowej Komisji do spraw Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w Środowisku Pracy i następnie zostały przedłożone ministrowi właściwemu do spraw pracy (wniosek nr 114) w celu ich wprowadzenia do rozporządzenia w załączniku nr 1 w części A wykazu najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. The level of TLV and STEL values of 1-decanol and its isomers were adopted on 22.03.2021 at the 98 th meeting of the Interdepartamental Commission for Threshold Limit Values and Intensities for Agents Harmful to Health in the Working Environment and were submitted to the Minister for Development, Work and Technology (application No. 114) for their introduction to the Regulation in Annex 1, Part A, of the list of threshold limit values and intensities of agents harmful to health in the working environment. 2 Opracowano na podstawie wyników V etapu programu wieloletniego "Poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy", finansowanego w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych ze środków Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (projekt nr II.PB.03 pt.: Opracowanie dokumentacji dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego dla 30 czynników chemicznych szkodliwych dla zdrowia, w tym rakotwórczych). Koordynator programu: Centralny Instytut Ochrony Pracy -Państwowy Instytut Badawczy. This paper has been based on the results of a research task carried out within the scope of the fifth stage of the National Programme "Improvement of safety and working conditions" within the scope of research and development by the National Centre for Research and Development (task No. II.PB.03: Development of documentations of proposed values of occupational exposure limits for 30 chemical agents harmful to health, including carcinogens). The Central Institute for Labour Protection -National Research Institute is the Programme's main co-ordinator. NDS / TLV (threshold limit value)30 mg/m 3 NDSCh / STEL (short-term exposure limit) 60 mg/m 3 NDSP / TLV-C (threshold limit value -ceiling) nie ustalono/not determined DSB / BLV (biological limit value) nie ustalono/not determined I substancja o działaniu drażniącym / irritating agent Data zatwierdzenia przez Zespół Ekspertów / Date of approval by the Expert Team: 28-29.10.2020 r. Data zatwierdzenia przez Komisję ds. NDS i NDN / Date of approval by the Commission for TLV and PEL: 22.03.2021 r.