The article presents the results of research carried out in the 2016/2017 school year in selected primary schools in an urban environment (Łódź). The aim of the study was to diagnose the ways of understanding the abstract concept of the horizon, in groups of 8-to 9-year-olds and 9-to 10-year-old children. The research was carried out in a venue that provided a natural learning environment (in two second grade classes and two third grade classes). The research adopted the strategy of didactic intervention. The researcher acted as an observer and a participant, and the research material came from participatory observation. The observation covered both the activities of pupils as well as the effects of these activities. The research material obtained in the course of conversations with children and their artistic activity was analyzed. The research results reconstructed the children's process of understanding the concept of the horizon and revealed possibilities of enriching educational discourse.

No abstract

The article presents one of the most avant-garde educational experiences for young children in the world. The first preschools in Reggio Emilia (Italy) were established after the Second World War and they have been under the supervision of the municipality for over 45 years. The main initiator and educator of this early childhood practice was Loris Malaguzzi (1920–1994). One of the reasons for this long-lasting project is the readiness of Reggio Emilia educators to cross boundaries, and another is their openness to new ideas and perspectives. They take their inspiration not only from pedagogy, but from philosophy, the exact sciences, architecture, literature, and visual communication as well. Inspired by different ideas and theories, being reflective and inquiring, they interpret and construct their own concepts and theories instead of reproducing them.

Rozdział 1. Pytania jako wyraz ciekawości poznawczej dziecka (Jolanta Bonar) ... Rozdział 2. Myślenie pytajne jako kategoria twórczości (Jolanta Bonar

Wyzwalanie dziecięcych sposobów konceptualizacji świata na przykładzie analizy znaczenia pojęcia h o r y z o n t 1 WprowadzenieDzieci nieprzerwanie podejmują próbę zrozumienia świata, nieustannie konstruują swoją wiedzę dotyczącą zarówno otaczającej rzeczywistości, jak i ich samych. Źródłem tej wiedzy jest nie tylko to, co mówimy dziecku, ale też jak to robimy, w jakich warunkach, kto mówi i kto decyduje o komunikacji. Dzieci tworzą osobiste obrazy świata, nie tyle słuchając o nim, ile go doświadczając, co oznacza, że nawet słuchanie jest złożonym procesem doświadczania siebie i innych. Początkowo znaczenia są hipotetyczne, otwarte na modyfikacje i dopiero stopniowo utrwalają się coraz mocniej i zaczynają stanowić osobisty "teoretyczny" model świata (Klus-Stańska, 2004, s. 17-18). Już J. Piaget podkreślał, że proces rozumienia to proces przechodzenia przez etapy charakteryzujące się różnorodnością pomysłów, które oceni się nieraz później jako błędne, ale które mimo to wydają się konieczne do uzyskania poprawnych rozwiązań końcowych (Piaget, 1977, s. 29). Nadawanie znaczeń wynikających z gromadzonych doświadczeń nie jest procesem łatwym.To raczej ryzykowny i obarczony konsekwencjami nieustanny wysiłek pogodzenia sprzeczności i napięć związanych z dekodowaniem napływających informacji, rozbieżnych deklaracji i oczekiwań, niejasnych reguł i niespójnych wartości (Klus-Stańska, 2004, s. 8).Znaczna część tej wiedzy pozostaje nieuświadomiona, a jej wydobycie pozwala na zrozumienie dziecięcych obrazów świata. To główny powód podejmowanych przez 1 Artykuł ten w wersji rozszerzonej ukazał się w "