Different N-substituted benzisoselenazol-3(2H)-ones, analogues of ebselen were designed as new antiviral and antimicrobial agents. We report their synthesis, chemical properties as well as study on biological activity against broad spectrum of pathogenic microorganisms (Staphylococcus aureus, Staphylococcus simulans, Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa, Klebsiella pneumoniae, Candida albicans, Aspergillus niger) and viruses (herpes simplex virus type 1 (HSV-1), encephalomyocarditis virus (EMCV), vesicular stomatitis virus (VSV)), in vitro. Most of them exhibited high activity against viruses (HSV-1, EMCV) and gram-positive bacteria strains (S. aureus, S. simulans), while their activity against gram-negative bacteria strains (E. coli, P. aeruginosa, K. pneumoniae) was substantially lower. Some of tested compounds were active against yeast C. albicans and filamentous fungus A. niger.

The runoff coefficient is one of the basic hydrological characteristics of the catchment. It can be determined using multiannual, periodic, or annual data measurement sequences. The variability of the runoff coefficient can be influenced by the terrain, the land cover, and the land-use in the catchment, among other things.The present study is an attempt to analyse changes in the runoff coefficient over a period of 30 years (1984-2013) for 49 gauging sections located in the Carpathian part of the Upper Vistula catchment. An additional analysis was carried out to study the impact of changes in the land cover and land-use of the catchment on the value of the runoff coefficient. Rainfall and daily flows data was made available by IMGW-PIB, whereas land cover and land-use data of the catchment come from the CORINE Land Cover system (1990, 2000, 2000, and 2012).

Abstract. An analysis of the usefulness of two parameter calculation methods (N and k parameters) for the Nash Model was performed to transform effective rainfall into discharge based on two rainfall episodes gauged at the Kostrze gauging station as well as urban development data for the city of Cracow for 2014 and data obtained from a soil and agriculture map. The methods were the Rao et al. method and the Bajkiewicz-Grabowska method for regression relationships between instantaneous unit hydrograph model parameters and the physiographic parameters of a catchment. Effective rainfall was calculated for each rainfall episode using the SCS-CN method. A direct discharge hydrograph was calculated based on an effective rainfall hyetograph and using the Nash Model. Research has found that both studied methods yield comparable results, which indicates that both methods of effective rainfall transformation into discharge are useful. In addition, it has been shown that the impact of the Nash Model parameter estimation method on discharge hydrographs is minimal.

Streszczenie. Na podstawie 10-sekundowych danych opadowych z posterunku Zawiła, danych dotyczących zagospodarowania terenu oraz danych z mapy glebowo-rolniczej zbadano wpływ wielkości uszczelnienia terenu na hydrogram odpływu bezpośredniego ze zlewni w przekroju ją zamykającym. Analizę wykonano dla zlewni Potoku Wróblowickiego znajdującej się na terenie Krakowa. Do obliczenia opadu efektywnego zastosowano metodę CN-SCS. Hydrogram odpływu bezpośredniego wyznaczono na podstawie chwilowego hydrogramu jednostkowego i hydrogramu jednostkowego dla parametrów modelu Nasha. Obliczenia przeprowadzono dla czterech wybranych epizodów opadowych, dla różnych stopni uszczelnienia zlewni obliczonych na podstawie danych o zagospodarowaniu terenu.Wykazano, że dla tego samego opadu rzeczywistego reakcja zlewni w zależności od stopnia zurbanizowania różni się wysokością opadu efektywnego, czasem jego pojawienia się, czasem opóźnienia odpływu, objętością fali wezbraniowej oraz czasem osiągnięcia kulminacji. Im większe uszczelnienie terenu tym krótszy czas opóźnienia odpływu, większa objętość fali i krótszy czas osiągnięcia kulminacji.Słowa kluczowe: zlewnia miejska, urbanizacja, metoda CN-SCS, opad efektywny, czas opóźnienia odpływu, model Nasha WSTęPWzrost urbanizacji niesie za sobą zmiany w zagospodarowaniu terenu (zabudowa i uszczelnienie). Badania wskazują, że zwiększenie udziału pokrywy nieprzepuszczalnej skutkuje zmianą naturalnych stosunków wodnych, co z kolei powoduje wzrost zagrożenia powodziowego na terenach objętych rozwojem urbanizacji [np. Kanclerz i in. 2016]. Woda opadowa docierając do powierzchni gruntu, w zależności od rodzaju (przepuszczalności) gruntu, sposobu jego użytkowania (zagospodarowanie), a także warunków wilgotnościo-wych gruntu i wielu innych czynników, częściowo infiltruje, zasilając wody podziemne.

Chemioterapia daje pacjentom z nowotworami szansę na wyleczenie oraz wydłużenie życia, może jednak powodować także wiele skutków ubocznych. Jednym z nich są zaburzenia funkcji kognitywnych nazywane chemobrain. Chemobrain charakteryzuje się deficytami w wielu obszarach poznawczych, w tym pamięci, uwagi, koncentracji i funkcji wykonawczych. Wystąpienie zaburzeń kognitywnych może pogorszyć jakość życia i wpłynąć na decyzje dotyczące leczenia przeciwnowotworowego. W ostatnich latach zjawisko to wzbudza coraz większe zainteresowanie, co przekłada się na większą liczbę badań wskazujących potencjalne metody diagnostyczne i terapeutyczne. Ze względu na wzrastający odsetek chorych na nowotwory poddawanych chemioterapii, a co za tym idzie -doświadczających zaburzeń poznawczych, podejmowane są poszukiwania skutecznych form leczenia dysfunkcji kognitywnych. Badania wskazują, że poza leczeniem farmakologicznym celowe może być zastosowanie terapii niefarmakologicznych. Należą do nich różne techniki terapii poznawczo-behawioralnej, takie jak trening uważności, rehabilitacja poznawcza i komputerowe programy treningu poznawczego, które prowadzą do zmniejszenia odczuwanych przez pacjentów dolegliwości związanych z chemobrain. Badania dotyczące aktywności fizycznej również wskazują na wysoką jej skuteczność w łagodzeniu zaburzeń poznawczych oraz poprawę funkcji wykonawczych. Poza tym zwraca się także uwagę na zastosowanie różnych metod medycyny alternatywnej, szczególnie akupunktury. Celem publikacji jest podsumowanie wyników dotychczas przeprowadzonych badań oceniających metody leczenia niefarmakologicznego zaburzeń poznawczych w przebiegu chemioterapii.