The number of publicly accessible digital editions is constantly growing, but only a relatively small percentage of them make their encoded source les openly available (Franzini 2016). Without the sources we cannot hope for the much-anticipated and commonly advertised re-use of all this painstakingly collected and prepared content in innovative research, visualization, and popularization. 1. "What is it Going to Look Like?" Many (or indeed most) digital editions are created by people whose scholarly background is in textual editing. Therefore, the encoding phase is perceived only as an unavoidable step towards the real goal: the published edition, be it printed or presented otherwise. For large digital scholarly editions, the bulk of the work is in researching and creating the underlying data, so editors sometimes think that after the encoding is complete, the rest should be trivial. At the same time, they brace themselves for the long struggle to get minute details of presentation just right. The question one hears most often during the encoding stage is: "What

Stand-off markup is widely considered as a possible solution for overcoming the limitation of inline XML markup, primarily dealing with multiple overlapping hierarchies. Considering previous contributions on the subject and implementations of stand-off markup, we propose a new TEI-based model for encoding, that still uses the regular TEI elements, but in a standoff manner. Our light notation moves the bulk of markup into a separate element, grouping layers of related textual features encoded via existing TEI elements (eg. or ) into individual elements; furthermore, our proposed notation provides a schema for referencing the transcription using the xml:id attribute. This approach is illustrated through a variety of examples. Our proof-of-concept transformation package works directly on the stand-off markup, without the necessity of reducing it back to inline TEI for parsing, querying and visualizing.

Cyfrowe archiwa tradycji lokalnejStreszczenie. Artykuł przedstawia aspekty procesów digitalizacyjnych na przykładzie polskiego projektu Fundacji Ośrodka Karta "Cyfrowe Archiwa Tradycji Lokalnej". Szczególną uwagę zwrócono na istotę działań ratowniczych w społecz-nościach lokalnych z uwzględnieniem tendencji ogólnoświatowych, które mają na celu utrwalanie dziedzictwa przez aktywne współdziałanie społeczności internetowej. Omówiono również rangę Narodowego Archiwum Cyfrowego -repozytorium narodowego jako przykładu instytucji przodującej w pracach cyfryzacji archiwalnej. Położono nacisk na współczesne tendencje społeczne związane z ocalaniem i oddolnymi działaniami o charakterze społecznikowskim. Uwypuklono fakt, iż sprawny proces tworzenia repozytorium lokalnego poparty jest zaangażowaniem wolontariuszy -przedstawicieli wspólnoty (np. seniorów), którzy mają duży udział w kompletowaniu zbiorów cyfrowych. Zwrócono uwagę na aspekty prawne, zwłaszcza prawa autorskie, które niejednokrotnie blokują skuteczność prac digitalizacyjnych. Postawiono tezę, że działania cyfryzacyjne o charakterze oddolnym, regionalnym dają społecznościom skuteczny akces do przestrzeni internetowej i tym samym dziedzictwo wspólnoty zyskuje wymiar globalny. Podkreślono, że waga tworzenia repozytorium elektronicznego jest tym istotniejsza, że niejako ocala biblioteki od katastroficznego scenariusza dewaluacji kulturowej i postępującej anachroniczności cywilizacyjnej.