No abstract

Sažetak. Cilj: Procijeniti utječu li količina i distribucija masnog tkiva na karakteristike i agresivnost karcinoma dojke u postmenopauzalnih žena. Ispitanici i metode: Istraživanje je obuhvatilo 70 postmenopauzalnih žena s invazivnim karcinomom dojke. Pacijenticama su u trenutku postavljanja dijagnoze uzete antropometrijske mjere (tjelesna visina (TV), tjelesna masa (TM), opseg struka (OS), opseg bokova (OB) te izračunati pridruženi indeks tjelesne mase (ITM) i waist hip ratio (WHR). Iz patohistoloških nalaza prikupili su se podaci o karakteristikama tumora: veličina, histološki gradus, ekspresija estrogenskih (ER) i progesteronskih receptora (PR), HER2 i Ki67 te imunohistokemijski tip tumora. Rezultati:

Uvod: Visok postotak stanovništva u zemljama takozvanog zapadnog svijeta boluje od arterijske hipertenzije, a taj udio je još veći u starijih od 65 godina. Cilj rada bio je ispitati udio starijih bolesnika (≥ 65 godina) u bolesnika s arterijskom hipertenzijom koji se liječe u nefrološkoj ambulanti te analizirati trajanje arterijske hipertenzije, prateće bolesti i uporabu antihipertenzivnih lijekova. Isključni kriterij bili su bolesnici s kroničnom bubrežnom bolesti u četvrtom i petom stadiju.Pacijenti i metode: U razdoblju kroz tri mjeseca u Ambulanti za arterijsku hipertenziju pregledano je ukupno 203 bolesnika prosječne životne dobi 61,7 ± 13,6 godina, muškaraca je bilo 87 (42,9 %), žena 116 (57,1 %). Od toga starijih od 65 godina je bio 101 bolesnik, muškaraca 38 (37,6 %) i žena 63 (62,4 %). Mlađih od 65 godina bilo je 102 bolesnika, muškaraca 49 (48 %) i žena 53 (52 %), (p=NS). Prosječne vrijednosti serumskog kreatinina su bile 87,4 ± 29,3 µmol/L te između grupa nije bilo statistički značajne razlike. Prosječno trajanje arterijske hipertenzije u starijih bolesnika bilo je 16,1 ± 11,7 godina, dok je kod mlađih bilo 8,7 ± 7,2 godine (p=0,0004).Rezultati: U odnosu na mlađe bolesnike stariji bolesnici nisu imali značajno veći udio hiperlipidemije, dok su imali značajno veći udio šećerne bolesti (p=0,01) i ishemijske bolesti srca (p=0,05). Od antihipertenzivnih lijekova blokatore kalcijskih kanala mlađi bolesnici uzimali su u 58,8 %, stariji u 63,4 % (p=NS). Beta blokatore mlađi bolesnici uzimali su u 48 %, stariji u 72,3 % ispitanika (p=0,002). ACE inhibitore su mlađi bolesnici uzimali s udjelom od 52,9 %, a stariji 48,5 % (p=NS). ARB-ove su mlađi bolesnici uzimali u 34,3 %, stariji u 48,5 % (p=NS). Diuretike su mlađi bolesnici uzimali u 35 %, dok su stariji uzimali u 59 % (p=0,001). Lijekove centralnog djelovanja su mlađi bolesnici uzimali u 16 %, a stariji u 23 % (p=NS). Dva antihipertenziva i manje uzimalo je 66,7 % mlađih bolesnika i 39,6 % starijih (p=0,0002). Tri antihipertenziva u mlađih uzimalo je 20,6 %, a u starijih 38,6 % bolesnika (p=0,007). Četiri i više antihipertenziva u mlađih bolesnika uzimalo je 12,7 % ispitanika, a u starijih 21,8 % (p=NS). Fiksne kombinacije ukupno je uzimalo 121 (59,6 %), među mlađima 61 bolesnik (59,8 %), a među starijima 60 bolesnika (59,4 %), (p=NS).Zaključak: Iz analiziranih rezultata možemo zaključiti da su stariji bolesnici činili polovicu od analiziranih bolesnika. U odnosu na mlađe imali su značajno veći postotak pratećih bolesti kao što su dijabetes i ishemijska bolest srca. U odnosu na mlađe bolesnike od antihipertenzivnih lijekova statistički značajno su više uzimali beta blokatore i diuretike, kao i veći broj antihipertenzivnih lijekova.

Uvod: Arterijska hipertenzija veliki je javnozdravstveni problem u svijetu. Primarna hipertenzija čini 85-95% slučajeva arterijske hipertenzije, dok je sekundarna puno rjeđa. Primarni hiperparatireoidizam (PHPT) je rijedak uzrok sekundarne hipertenzije. Točan mehanizam porasta arterijskog tlaka u sklopu PHPT nije u cijelosti razjašnjen. Osim direktnog učinka hiperkalcemije na kontrakciju mišićnih vlakana arterijske stijenke, smatra se da paratiroidni hormon (PTH) doprinosi povećanom tonusu simpatikusa i aktivaciji sustava renin-angiotenzin-aldosteron.Prikaz slučaja: 64-godišnja bolesnica s arterijskom hipertenzijom i dislipidemijom unatoč redovitom uzimanju terapije antihipertenzivima (ACE-inhibitor, hidroklorotiazid, beta-blokator, antagonist kalcijevih kanala) godinama je imala nezadovoljavajuće regulirane vrijednosti arterijskog tlaka uz povremene skokove i do 230/110 mmHg. U sklopu endokrinološke obrade osteoporoze 2010. godine dijagnosticiran joj je primarni hiperparatireoidizam (Ca 2,94 mmol/L, P 0,82 mmol/L, PTH 36 pmol/L). Nakon ultrazvučno verificiranog adenoma lijeve donje doštitne žlijezde (PTH u punktatu > 150 pmol/L) učini se adenomektomija 2011. godine. Postoperativno, vrijednosti Ca (2,61 mmol/L) i PTH (16,4 pmol/L) ostaju povišene. Opetovane slikovne pretrage (ultrazvuk vrata, scintigrafija 99mTc-MIBI-jem) nisu ukazivale na znakove hiperfunkcionalnog ili ektopičnog paratireoidnog tkiva. Funkcionalnim snimkama bubrega (snimka abdomena "na prazno" i intravenozna urografija) pronašla se obostrana nefrolitijaza nastala kao posljedica PHPT. S obzirom na progresivnu osteoporozu i nefrolitijazu indicirana je subtotalna paratireoidektomija. U ožujku 2015. godine odstranjene su još dvije i pol doštitne žlijezde te je ostavljena samo polovica -intraoperativni nalaz govorio je u prilog hiperplaziji paratireoideja. Postoperativno, vrijednosti kalcija i PTH su se normalizirale (Ca 2,43 mmol/L, PTH 4,54 pmol/L). Zadnja kontrola u listopadu 2016. potvrđuje dugoročni uspjeh operativnog liječenja (Ca 2,31 mmol/L). Nakon što je postignuta normalizacija vrijednosti kalcija i PTH, stabilizirale su se i vrijednosti arterijskog tlaka te bolesnica zadnjih godinu i pol dana nije imala skokove tlaka koji su joj godinama prije toga značajno remetili kvalitetu života.Zaključak: Endokrina hipertenzija uslijed PHPT nije čest klinički entitet, no treba je imati na umu u svakodnevnom radu jer se liječenjem uzroka učinkovito rješava ili u velikoj mjeri ublažava i sam problem hipertenzije. Stoga u algoritam obrade arterijske hipertenzije treba uključiti jednostavnu i jeftinu pretragu-određivanje koncentracije kalcija u serumu. U slučaju potvrđene hiperkalcemije potrebno je odrediti vrijednost PTH, koja ukoliko je povišena nalaže daljnji dijagnostički protokol -ultrazvuk vrata i scintigrafija MIBI-jem s ciljem detekcije hiperfunkcionalnog paratireoidnog tkiva koje se onda operativno odstranjuje. Andrej Belančić