Wprowadzenie i cel pracy. COVID-19, wywołany przez wirus SARS-CoV-2, w duży stopniu oddziałuje na osoby wykonujące zawody medyczne. Należy wskazać, że do 4 stycznia 2021 roku odnotowano w Polsce 145 zgonów wśród osób wykonujących różne zawody medyczne z powodu (pośredniego lub bezpośredniego) zakażenia COVID-19. Do 5 stycznia 2021 roku odnotowano 84 821 przypadków osób zakażonych tymże wirusem oraz 287 162 przypadków skierowań do odbycia kwarantanny. Celem pracy jest przedstawienie zagadnienia COVID-19 jako choroby zawodowej osób wykonujących zawody medyczne. Metody przeglądu. Przegląd bazy: PubMed, SCOPUS, Google Scholar oraz Legalis. Do przeprowadzenia przeglądu wykorzystano następujące słowa kluczowe: "COVID-19", "SARS-CoV-2", "warunki pracy", "choroby zakaźne", "choroby zawodowe". Opis stanu wiedzy. Dane z opublikowanych badań oraz raportów wskazują, że przedstawiciele zawodów medycznych są najbardziej narażeni na zakażenie COVID-19 w miejscu wykonywania lub świadczenia pracy. W artykule, oprócz omówienia zagadnień związanych z sytuacją epidemiologiczną, a w szczególności danych dotyczących zakażeń, zgonów oraz kwarantanny odbywanej przez przedstawicieli zawodów medycznych, oraz kwestii związanych z ryzykiem zakażenia się w miejscu wykonywania pracy lub świadczenia usług, podniesiono także zagadnienia związane z uznaniem COVID-19 jako choroby zawodowej. W tym celu przedstawiono zarówno orzeczenia sądów powszechnych, jak i stanowiska doktryny w tej kwestii. Wskazano także na podjęte przez Ministerstwo Zdrowia oraz Główny Inspektorat Sanitarny działania, a przede wszystkim na wydane wytyczne i rekomendacje. Podsumowanie. Sytuacja epidemiologiczna, warunki pracy, a w szczególności bezpośredni kontakt z pacjentem przemawiają za tym, aby wirus SARS-CoV-2 wywołujący COVID-19 był uznany za chorobę zawodową, która dotyka przedstawicieli zawodów medycznych.

Wprowadzenie i cel pracy. Pandemia SARS-CoV-2 stanowi wielkie wyzwanie dla systemu opieki zdrowotnej w Polsce. W okresie tym nastąpiły znaczące zmiany w zakresie dostępności świadczeń zdrowotnych i realizacji różnych uprawnień przez pacjentów ze względu na konieczność zabezpieczenia bieżących potrzeb związanych z pandemią. Celem artykułu jest przedstawienie zagadnienia dostępu do świadczeń zdrowotnych wśród polskich pacjentów w początkowym okresie trwania pandemii SARS-CoV-2. Metody przeglądu. Analiza obejmuje okres od 1 marca 2020 do 31 grudnia 2020 roku i opiera się na przeglądzie piśmiennictwa oraz dostępnych dokumentów urzędowych (raportów, ekspertyz opracowanych przez/lub na zlecenie Ministerstwa Zdrowia, Rzecznika Praw Pacjenta oraz Narodowego Funduszu Zdrowia). Głównymi zagadnieniami, na których skoncentrowano się w artykule, są: problem dostępności świadczeń zdrowotnych, teleporady w podstawowej opiece zdrowotnej, opieka okołoporodowa oraz realizacja prawa do ostatniego pożegnania się przez członków rodziny z pacjentem. Opis stanu wiedzy. W Polsce w omawianym okresie pacjenci najczęściej zgłaszali problemy związane z dostępem do opieki zdrowotnej. Napotykali trudności w odniesieniu do każdego rodzaju świadczeń zdrowotnych zarówno w podstawowej opiece zdrowotnej, ambulatoryjnej specjalistycznej opiece zdrowotnej czy lecznictwie szpitalnym. Podsumowanie. Badanie pokazuje konieczność wdrożenia procedur umożliwiających podjęcie działań mających na celu poszanowanie i realizację praw pacjenta, jak również potrzebę kontynuacji implementowania standardów w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych z wykorzystaniem rozwiązań telemedycznych.

Introduction and objective. Depression is among the most common diseases in the elderly. It affects ca. 15-20% of people aged over 65 years. The symptomatology of depression is manifested mainly by decreased mood, intellectual skills, concentration and self-esteem, anhedonia, change in appetite, sleep disorders, and the feeling of fatigue and loss of energy. The aim of the article is to assess the impact of depression on the quality of life in elderly people. Materials and method. The anonymous study involved 140 (100%) hospitalized patients of a geriatric ward, most of whom (73.57%) were women. The respondents were 65-88 years old, with the largest group (54.29%) in the age range 76-85 years. Results. Mild depression was found in 37.86%, and severe depression in 12.14% of the respondents. Most seniors (42.14%) assessed their quality of life as good. More than half of the subjects (55.71%) declared self-assurance, 45.00% rarely experienced low spirits, despair, fear, or decreased mood, 40.00% were not satisfied with their health, 37.14% were not satisfied with their sleep quality, in 22.14% pain significantly influenced their everyday life. Patients with depression indicated worse assessments of their quality of life in the somatic, psychological, social, and environmental domains (p < 0.001). Statistically significant relationships were observed between quality of life assessment in the somatic domain and the seniors' health status (p < 0.05), as well as between quality of life assessment in the environmental domain and the number of diseases (p = 0.034). Conclusions. Patients with depression scored their quality of life worse in all domains. In elderly people, quality of life depends on their health status and the number of diagnosed diseases. Seniors living with families indicated better assessments of their quality of life.

Celem artykułu jest analiza tematu wyrażania zgody przez małoletniego na szczególne świadczenia zdrowotne mające charakter nieleczniczy lub mieszany takie jak eksperyment medyczny, przerywanie ciąży, przeszczepianie komórek, tkanek i narządów, dawstwo krwi. Dodatkowo omówione zostały kwestie związane z antykoncepcją oraz decyzjami wiążącymi na przyszłość dziecka. Metodologia badań opierała się na metodzie doktrynalnej. Badania skupiały się na analizie aktów prawnych oraz literatury przedmiotu. Metody, które zastosowano to analiza ora metoda opisowa. Ogólną zasadą jest, że do ukończenia 16 roku życia przez małoletniego, jego rodzice decydują o udzielaniu mu świadczeń zdrowotnych. W momencie, kiedy dziecko ukończy 16 lat, może współdecydować wraz z rodzicami o leczeniu. Ustawodawca zadecydował o tym aby w odniesieniu do niektórych świadczeń zdrowotnych zastosować odmienne od ogólnych reguły. Najwcześniej, bo od 13 roku życia, małoletni może współdecydować z rodzicami o przeszczepie szpiku, przerywaniu ciąży, a najpóźniej, bo od 17 roku życia o dawstwie krwi. Najbardziej liberalnie została uregulowana kwestia zgody na eksperyment medyczny, ponieważ limit wieku został zastąpiony wymogiem posiadania przez małoletniego wystarczającego rozeznania. W artykule przedstawiono uwagi dotyczące tego czy rozróżnienie świadczeń medycznych ze względu na ich specjalny charakter jest właściwe. Dodatkowo zaproponowano zmiany w prawie odnoszące się do wyrażania zgody przez dziecko na przedstawione świadczenia, mające na celu ujednolicenie przepisów.