The relations of the antiradical capacity to oxidative stability parameters and the contents of fatty acids, sterols, tocopherols, phenols, flavonoids, chlorophyll, Cu, and Fe were assessed in 33 cold-pressed seed oils: Walnut (7 brands of oils), rosehip (3), camelina (6), milk thistle (5), flax (6), and pumpkin (6). The antiradical capacity of oils depended strongly on tocopherol contents with a synergistic effect with polyphenols. The efficacy of tocopherols in cold-pressed oils was accompanied by a negative correlation of their antioxidant capacity with the peroxide value increase after 3 months of shelf life. This study also showed a positive correlation between the content of phytosterols and the antiradical capacity in the lipophilic fraction of cold-pressed oils rich in n-3 polyunsaturated fatty acids (PUFAs). Multiple regression analysis identified groups of antioxidants naturally occurring in cold-pressed oils in relation to their fatty acid composition, which added to the cold-pressed oils could provide possible strategies to improve their stability. Achieving high stability is primarily a result of high phytosterol content exceeding the molar ratio of 1:100 for total phytosterols to α-linolenic acid. However, the molar ratios of tocopherols to linoleic acid below 1:2000 and polyphenols to linoleic acid below 1:3000 does not prevent oxidation in oils with the predominance of linoleic acid.

There have been reports of food hypersensitivity reactions to food additives (HFA) for many years. The mechanisms of HFA and their frequency are difficult to precisely define, as most of the data come from outdated studies with poor methodology. In 2020, the European Food Safety Authority completed a review of additives, examining their influence on the occurrence of HFA, but did not include all of them. The aim of this review is to systematise knowledge about selected groups of food additives (FAs) and the HFA induced by them. We also briefly discuss the issues of diagnosis and therapy in this disease. FAs are commonly used in prosscessed foods, but HFA appears to be a rare phenomenon. Identification of the FA responsible for hypersensitivity and its treatment is difficult. Diagnosis is a challenge for the clinician and for the patient. A food diary is a helpful diagnostic tool. It allows diet therapy to be monitored based on the partial or complete elimination of products containing a harmful additive. An elimination diet must not be deficient, and symptomatic pharmacotherapy may be necessary if its application is ineffective. Taking all this into account, we conclude that it is necessary to conduct randomised multicentre studies based on the double-blind placebo control protocol in this field.

Przedmiot badań: Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) są jedną z najczęściej stosowanych grup leków, na którą nadwrażliwość może wykazywać 1,9% społeczeństwa. Klinicznie reakcje nadwrażliwości na NLPZ manifestują się szeregiem objawów występujących zazwyczaj od kilku minut do kilkunastu godzin od momentu przyjęcia leku. Nadwrażliwość ta ma podłoże zapalne. Składniki diety takie, jak: wielonienasycone kwasy tłuszczowe (WNKT), polifenole, pre –i probiotyki, błonnik, witaminy A, D, E, C oraz selen, cynk i magnez wpływają na wygaszanie stanu zapalnego, natomiast węglowodany proste, nasycone kwasy tłuszczowe (NKT), kwasy tłuszczowe typu trans (KTT), cholesterol, gluten i sól go nasilają. Suma ich właściwości pro- i przeciwzapalnych składa się na wskaźnik zapalny diety (ang. Dietary Inflammatory Index, DII) – narzędzie opracowane w celu oceny wpływu sposobu żywienia pacjenta na stan zapalny. W piśmiennictwie brak jest danych na temat wartości DII u osób nadwrażliwością na NLPZ. Cel pracy: Celem pracy było przeprowadzenie obliczeń DII i jego ocena u pacjentów z nadwrażliwością na NLPZ. Materiał i metody: Od 41 osób z nadwrażliwością na NLPZ oraz od 59 osób z grupy kontrolnej zebrano wywiady żywieniowe z 3 bądź 7 dni. Na ich podstawie wyliczono podaż składników pokarmowych i produktów spożywczych niezbędnych do obliczenia DII. Dla większości składników wykorzystano w tym celu program Aliant. Spożycie flawonoidów i izoflawonów wyliczono korzystając z baz danych opracowanych przez USDA. Wyniki: Średnia wartość DII wynosiła 1,9 zarówno w grupie badanej jak i kontrolnej, i wskazywała na to, że badani obu grup stosowali dietę o prozapalnych właściwościach. Nie występowały istotne statystycznie różnice w DII w obrębie płci w obu grupach, a także między kobietami i mężczyznami. Wnioski: Średnia wartość DII dla pacjentów z nadwrażliwością na NLPZ nie różniła się od średniego DII w grupie kontrolnej, co wskazuje na małą wiedzę pacjentów na temat podłoża zapalnego schorzenia i wynikających z niego potrzeb żywieniowych. W celu ograniczenia częstości występowania objawów nadwrażliwości u pacjentów z nadwrażliwością na NLPZ oraz poprawienia tym samym jakości ich życia, racjonalnym wydaje się wprowadzenie do modelu żywienia tych osób produktów bogatych w przeciwzapalne składniki pokarmowe, jednocześnie nie będących źródłami salicylanów. Słowa kluczowe: składniki pro- i przeciwzapalne diety, wskaźnik zapalny diety, nadwrażliwość na NLPZ.