Türkiye sahip olduğu jeolojisi, yer şekilleri ve iklimsel özelliklerinden dolayı, dünya ölçeğinde yaşanan doğal afetlerden fazlaca etkilenen bir konumdadır. Bunlardan biri olan çığ olayı, Türkiye’nin Kuzey- Kuzeydoğu ve Doğu Anadolu Bölgesi’nde etkindir. Van Gölü havzasının güney sınırında Dicle açık havzası içinde bulunan sahanın, topoğrafik ve klimatik koşulları çığ oluşumuna uygundur. Bu yüzden saha ve çevresinde geçmiş yıllarda birçok çığ olayı yaşanmıştır. Bu çalışmada çığ olayı bakımından yüksek risk düzeyine sahip olan Hizan ve çevresinde çığ olayı üzerinde en fazla etkili olan faktörler incelenerek çığa duyarlı alanlar tespit edilmiştir. Bunun için çeşitli haritalardan, arazi gözlem ve bulgularından, uzaktan algılama, CBS tekniklerinden faydalanılarak sentezlenen veriler ışığında çalışma tamamlanmıştır. Havzanın çığ duyarlılığı haritasının üretiminde yükselti, eğim, bakı, yamaç eğriselliği ve arazi kullanımı haritalarından faydalanılmıştır. Bu minvalde üretilen haritalara verilen puanlamalar ile sahada az, orta ve yüksek çığ duyarlılığı olan alanlar tanımlanmıştır. Bakıldığında çığa yüksek duyarlı alanlar en fazla Hizan’ın kuzey sınırı, kuzeydoğu kesimleridir. Ayrıca Hizan’ın güney sınırında D-B eksenli uzanan Büyükdere’ye bağlanan subsekan niteliğinde yan kolların fazla eğimli yamaçları da çığa duyarlı noktalardır. Geçmiş yıllarda yaşanmış çığ noktaları ile elde edilen çığ duyarlılık haritası karşılaştırıldığında yüksek çığ duyarlılığı olan noktalarla örtüştüğü görülmektedir. Sonuç olarak araştırma sahası çığ duyarlılığı fazla olan noktalara sahiptir. Bu yüzden proaktif bir yaklaşımla çığın canlı ve cansız çevre üzerinde tahribatını önleyici faaliyetlerde bulunulmalıdır. Bu bağlamda ya çığa duyarlı parametrelerden arazi kullanımına müdahale edilmeli ya da özellikle kış aylarında ve ilkbahar ayı başlarında çığa duyarlı alanlarda insani aktiviteler kısıtlanmalıdır. Çevresine göre çalı ve orman formasyonu fazla olan ve orman üst sınırı 2300 m ye kadar çıkan saha da, artan orman ve çalı tahribatı önlenerek bunun yanında V biçimli vadi yamaçlarına yapılacak ağaçlandırmayla çığın olası tehlikelerini azaltacağı aşikârdır.

Bu çalışma Doğu Anadolu Bölgesi'nin, Yukarı Murat-Van bölümünde yer alan Yukarı Karasu Havzasını kapsamaktadır. Araştırma sahasında 3109 m'ye kadar çıkan zirveler ile temsil edilen dağlık sahalar, havza tabanına geçişte farklı yükseltilerde görülen, farklı dönemlere ait iki basamak halinde aşınım yüzeyleri, vadiler ve havza-ova alanları başlıca jeomorfolojik birimleri oluşturur. Bu ana jeomorfolojik birimlerin dışında sahada birikinti yelpazeleri, sekiler gözlenir.Yapılan arazi çalışmalarında, sekiler sadece Çırak-Hacıali-Seydibey yerleşim birimlerince çevrelenmiş havzanın batı bölümünde iki (2) basamak halinde tespit edilmiştir.Havzanın batı bölümü aynı zamanda sahanın en alçak yerini oluşturmaktadır. Havza tabanında çok fazla sayıda akarsu sekisinin olmayışı sahadaki tektonik çöküntü ile alakalıdır.Büyük olasılıkla havzanın orta ve doğu bölümünde akarsu sekileri havza tabanına gömülmüş ve alüvyal boğulma olmuştur.Karasu Nehri, sahanın morfolojisini belirleyen ve kontrol eden en önemli hidrogra�ik birimdir. Bugün havzadaki farklı topoğra�ik şekiller, genç tektonik hareketler ile farklı morfoklimatik koşullar altında ortaya çıkmıştır. Araştırma sahasında Dorutay Fayı, Hasantimur Gölü Fayı gibi önemli fay sistemleri yer almaktadır. Sahada Eğribelen, Oymaklı, Yukarı Yorganlı ve Yukarı Balçıklı yerleşim sahalarında faylanma sonucunda tektonik çökme meydana gelmiştir.Sahadaki akarsuların günümüzdeki morfolojik görünümlerini, Pleistosen'deki iklim değişiklikleri ile sahadaki tektonik hareketler önemli ölçüde etkilemiştir.