No abstract

Aims and objectives:To evaluate demographic and occupational factors of professional life on life satisfaction among nurses in Serbia and Poland. Background: Compassion satisfaction and compassion fatigue, as aspects of a nurse's professional life, may affect their satisfaction with life in general. However, most studies on this topic have been conducted in Asian countries, and because there are differences in health care system performance across countries amid a global shortage of nurses, it is necessary to investigate professional quality of life in the European nursing context. Methods: This multicenter, comparative, and correlational study was conducted on a sample of 669 hospital nurses in Serbia and Poland. The survey data were collected between November 2019 and February 2020 using the Demographic and Occupational Questionnaire (DOQ), Professional Quality-of-Life Scale (ProQOL-5), and Satisfaction with Life Scale (SWLS). STROBE Statement guidelines for cross-sectional studies were followed. Results: Most nurses from both countries reported having moderate compassion satisfaction, moderate risk for compassion fatigue, and an average life satisfaction. The predictive factors of life satisfaction that most stand out include country of origin, financial situation, education, job satisfaction, and compassion fatigue. Discussion and conclusion: Quality of professional life is significantly affected by shift duration, age, work experience, and job satisfaction. Negative aspects of professional life are significant predictors of life satisfaction. Implications for nursing policy: The findings of this study indicate a need for implementing flexible shift patterns and enhancing interventions that will improve job satisfaction and compassion satisfaction while reducing the risk of compassion fatigue.

(1) Background: Short Assessment of Health Literacy for Spanish Adults (SAHLSA-50) was originally designed for Spanish-speaking regions, and translations validated for several languages. The aim of the study was to adapt and verify the psychometric characteristics of SAHLSA-50 in the Croatian context; (2) Methods: The cross-sectional study included 590 respondents from the general population older than 18 years of age. Health literacy was measured by two scales: SAHLCA-50 and the Croatian version of the Newest Vital Sign screening test (NVS-HR), which was used as a measure of concurrent validity. Subjective Health Complaints (SHC) and Satisfaction with Life Scale (SWLS) questionnaires were also used to assess convergent validity; (3) Results: Internal consistency reliability of SAHLCA-50 was high and corresponds to the findings of the authors of the original research. The Cronbach alpha coefficient for SAHLCA-50 version was 0.91. The correlation of SAHLCA-50 with the NVS-HR test speaks in favor of concurrent validity. Correlation between health literacy and SHC speaks for convergent validity, just as was expected, while correlation with life satisfaction was not observed; (4) Conclusions: The SAHLCA-50 test can be a good and quick tool to assess health literacy of the adult population in the Croatian language. HL can affect the health and quality of life of the individual and the wider community.

Neverbalna komunikacija podrazumeva sve načine ponašanja bez upotrebe reči koji se dešavaju svesno ili nesvesno. Takođe, predstavlja jedan od vodećih aspekata kada je u pitanju proučavanje uspeha u učenju učenika i studenata. Cilj ovog rada bio je da se identifikuju neverbalni znaci korišćeni u učionici kao i da se utvrdi da li razlike u polu, godinama i proseku u toku studija utiču na vrednovanje značaja neverbalne komunikacije u učionici. Istraživanje je obuhvatilo 131. osobu, svi su bili studenti Zdravstvene nege Medicinskog fakulteta u Novom Sadu. Korišćen je Upitnik za procenu neverbalne komunikacije i sociodemografski upitnik konstruisan u svrhe ovog istraživanja. Rezultatima je utvrđeno da studenti visoko vrednuju značaj neverbalne komunikacije u edukaciji, kao i da ne postoje statistički značajne razlike u  odnosu na pol, uzrast i ostvaren prosek u  toku studija kada je u pitanju vrednovanje značaja neverbalne komunikacije u nastavi. Na osnovu istraživanja može se zaključiti da je neverbalna komunikacija od vrlo visokog značaja kako u edukaciji tako i u svakodnevnim interakcijama i kao takva trebalo bi da predstavlja jednu od najvažnijih stavki proučavanja kada je u pitanju edukacija studenata.

Pojam socijalna participacija predstavlja kvalitet interakcije između individue i njenog okruženja. Danas se uspešno participovanom osobom smatra pojedinac koji je aktivno uključen u život zajednice a ne osoba koja samo može ili želi da se uključi u aktivnosti sredine u kojoj živi. Cerebralna paraliza (CP) podrazumeva pre svega poremećaj razvoja pokreta i posture sa čestim dodatnim simptomima kao što su senzorna, intelektualna, govorna, druga neurološka oštećenja, psihološke i emocionalne smetnje. S obzirom na činjenicu da je ustanovljeno da je kvalitet participacije učenika sa CP u školskom okruženju veoma važan indikator njihove uspešne društvene participacije u budućnosti, smatramo da je dublje razumevanje faktora koji utiču na njihovu društvenu uključenost tokom osnovnoškolskog obrazovanja od velikog značaja za unapređenje kvaliteta njihovog života.             Glavni cilj ovog rada je da identifikuje faktore koji unapred mogu da determinišu kvalitet socijalne participacije učenika sa CP u osnovnim školama u Srbiji. Studija obuhvata 75 dece sa CP između 6 i 12 godina koja pohađaju osnovne škole od prvog do šestog razreda u četiri oblasti Republike Srbije. Glavni upitnik korišćen u ovom istraživanju je prvi i treći deo upitnika The School function assessment (prev. Procena školskog funkcionisanja). Takođe su uzete u obzir i vrednosti grubih motoričkih funkcija (izmerene pomoću GMFCS - Gross motor function classification system (prev. Sistem klasifikacije grubih motoričkih funkcija) i manipulativne spretnosti (izmerene MACS skalom – Manual ability classification system (prev. Sistem klasifikacije manuelnih sposobnosti)) za svakog pojedinačnog učenika.             Rezultati pokazuju detaljan uvid u nivo socijalne participacije učenika sa CP u osnovnim školama u Srbiji i objašnjavaju potencijalne faktore koji mogu da utiču na njihovu socijalnu participaciju: nivo grubih motornih funkcija, manipulativna spretnost, kognitivni status i uzrast učenika.